Morgunblaðið - 12.08.1992, Blaðsíða 44

44
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 12. ÁGÚST 1992
©1908 Umversal Press Syndicate
// Ti'L hvcr$ erþ&ttcL. „ CÁ ttu-þer^-
batncL hort ? "
t
Nei. Hann er enn of lítill til
að geta notað þær ...
að hátta...
jnforgmMMaMfe
BRÉF ITL BLAÐSINS
Aðalstræti 6 101 Reykjavík - Sími 691100 - Símbréf 691222
Hlutverk ríkisútvarps er allt ann-
að og víðtækara en einkastöðva
Frá Bjama Sigtryggssyni:
ÞAÐ virðist stundum eins og von-
laust verk að leiðrétta misskilning
fólks um hlutverk ríkisútvarps eins
og þann sem sjá má í bréfi í Vel-
vakanda 7. ágúst. Líkt og í ævin-
týrinu forðum, þá er stundum eins
og spretti tvö bréf með misskiln-
ingi og rangfærslum fyrir hvert
eitt sem er leiðrétt.
Frá Guðrúnu Jacobsen:
MÉR ER að detta í hug ef konan
næði heimsyfirráðum, móðirin,
hvort hún yrði nokkru sinni svo
illa innrætt að myrða börn eða
pynta meðbróður sinn eða drepa
í einhvers konar átthagastríði, eins
og er að gerast í Júgóslavíu og
Suður-Afríku, að ég minnist ekki
á skæruhemaðinn á írlandi og svo
framvegis.
Nú ku okkur Islendingum bera
skylda til að taka við flóttafólki,
Ieggja okkar skerf fram, hirða
undan ríkisstjórnum viðkomandi
landa, sem ekki em starfí sínu
vaxnar. En hvað getum við gert
öðm fólki til góðs, sem eigum fullt
í fangi með okkur sjálf?
Ég ætla aðeins að leggja á borð
nokkrar staðreyndir: Hér vantar
leikskóla og dagheimili fyrir öll
böm. Að auki er kaup fólks sem
annast þessar fáu stofnanir svo
smánarlega lágt, að það er krafta-
verk ef það á eftir bros til bam-
anna á útborgunardag. Ekki nóg
með það. Fjöldi kvenna hér á ís-
landi gegnir allt upp að íjórum
störfum á sólarhring. Heimili og
bam eða böm bætist við.
Ég leyfi mér að setja upp sólar-
hringsvinnulista: Næturvalrt, 12 á
miðnætti til 8 að morgni. Frá
8-12 á hádegi, umönnun fatlaðra.
Síðdegis, skúringar. Kvöld, heim-
í dag er enn hamrað á því að
þjónusta Ríkisútvarpsins sé þving-
uð upp á hlustendur hvort sem
þeir nota sér hana eða ekki. Þetta
er gmndvallarmisskilningur. Þjón-
usta Landhelgisgæslunnar er ekki
þvinguð upp á landsmenn, né held-
ur Pósts og síma, Vegagerðarinn-
ar eða Almannavama. Rekstur
allra þessara stofnana er marg-
þættur; einn sameiginlegur þáttur
ili, bam eða böm. Hvenær sefur
þessi kona?
Annar vinnulisti. Næturvakt -
Og þegar ég nefni næturvakt
kvenna, em þær á hlaupum, kl. 8
póstburður frameftir degi, skúr-
ingar hjá einu eða tveimur fyrir-
tækjum, vinna á saumastofu eftir
hádegi, eða þjónustustörf á spítala
síðdegis. Heimili og bam bíður
heima. Hvenær sefur þessi kona?
Út á alla þessa hlutavinnu
hrekkur kaupið ekki til. Stað-
greiðsla skatta eykst, félagsgjald,
stéttarfélagsgjald, húsaleigu þarf
að borga eða afborgun af lífeyris-
sjóðsláni, sem alltaf vex, þrátt
fyrir loforð ríkisstjómar íslands
síðastliðinn áratug. Vér fellum nið-
ur lánskjaravísitöluna þegar verð-
bólgan stendur á einsstafstölu.
Sussu svei!
Ofangreindur vinnulisti er til-
einkaður einstæðu foreldri hér á
íslandi. Kristilega gift fólk er ekki
hótinu betur á sig komið til að
taka við syndum annarra, það á
nóg með sín 3-7 böm, án frádrátt-
ar á skattskýrslunni, hvort sem
það hefur tvö- eða þijúhundmð
þúsund á mánuði. Staðgreiðslan
hirðir sitt.
Getum við bætt á okkur fleiri
svefnlausum sólarhringum með
viðtökum á stríðsþjáðum bömum?
GUÐRÚN JACOBSEN
Bergstaðastræti 34, Reykjavík.
þeirra er að annast öryggi lands-
manna.
Aðeins Ríkisútvarpið nær hlust-
endum á öllu byggðu bóli. Til þess
var það stofnað og það hlutverk
hefur löggjafinn falið því að sinna.
Þangað flytur það menningu, fróð-
leik og skemmtun. íslenska út-
varpsfélagið var stofnað til þess
að skila eigendum sínum góðri
ávöxtun fjárfestingar sinnar. Það
er mörgum viðbótarskostur en
ekki öllum og engum skylda. Því
em heldur ekki uppálagðar marg-
víslegar skyldur Ríkisútvarpsins,
sem em kostnaðarsamar en færa
því engar tekjur. Þar má nefna
varðveislu og úrvinnsla sögulegra
hljóðblanda, upptöku á afrakstri
tónlistarlífs um land allt, þjónustu
við kirkjulegt starf og kynningu á
íslenskri menningu meðal erlendra
þjóða. Þarna er aðeins fátt eitt
nefnt af því sem Ríkisútvarpið
sinnir dag hvem á þess að krafist
sé gjalda fyrir.
Hálf þjóðin býr í Reykjavík eða
næsta nágrenni og sumir þeirra
eiga erfitt með að setja sig í spor
þeirra sem ekki búa á þessu sam-
þjappaða markaðssvæði, sem
óneitanlega freistar einkastöðva í
auglýsingahug. Utan Reykjavíkur
skilja menn betur mikilvægi þess
að Ríkisútvarpið fái að þjóna hlut-
verki sínu, enda á útvarpið rætur
sínar um land allt, eins og reyndar
allir landsmenn í annan eða þriðja
lið að minnsta kosti, en það heim-
sækir ekki aðeins landsbyggðina
með beinum útsendingum á tylli-
dögum, og þá styrkt af reykvísk-
um auglýsendum.
Störf mín fyrir Ríkisútvarpið og
samstarf við fólk um allt land
hafa fært mér sönnur á það að
starfsemi þess er ekki aðeins
ómissandi liður í daglegu lífi og
starfí fólks á landi og sjó, heldur
einnig einn þeirra grunnþátta sem
ekki má bregðast, eigi byggð að
haldast um landið.
BJARNI SIGTRYGGSSON
Stóragerði 28, Reykjavík.
Langnr vinnulisti
HOGNI HREKKVISI
Víkverji skrifar
Víkveiji hefur undanfarið setið
við lestur fyrsta bindis Sögu
Reykjavíkur eftir Guðjón Friðriks-
son. Það er hin fróðlegasta lesning
í alla staði, og veilir bókin lifandi
innsýn í daglegt líf Reykvíkinga á
seinni hluta síðustu aldar og fyrri
hluta þessarar. Margt er breytt
síðan 1870, en þó ekki allt til
batnaðar, að mati skrifara dags-
ins. í fyrsta kafla bókarinnar kem-
ur til að mynda fram að betri borg-
arar í Reykjavík gátu keypt inn-
flutta hollenzka og sænska osta
og sumir gátu flutt inn eðalvín
beint frá Frakklandi vegna kunn-
ingsskapar við yfírmenn á frönsk-
um herskipum! í viðskiptamálum
var íslenzkt þjóðfélag 1870 því á
margan hátt fijálslyndara en árið
1992. í millitíðinni hafa bændur,
góðtemplarar og skattaglaðir póli-
tíkusar komizt með puttana í mál-
in og fengið ýmis höft, tolla og
skatta innleidd.
XXX
Niður undan Eiðsgranda er
ákaflega falleg sandfjara,
þar sem gaman er að hlusta á
öldugjálfrið á daginn eða virða
fyrir sér sólarlagið á kvöldin. Því
miður er þessi fallega fjara ekki
nógu aðgengileg, því að ofan við
hana hefur verið rutt upp ógurleg-
um gijótgarði, sem er ekki auð-
veldur yfírferðar. Víkveija fínnst
að þegar lokið hefur verið holræsa-
lagningu meðfram Eiðsgrandan-
um eigi að ganga frá ströndinni
með þrepum eða gangstígum niður
að fjörunni, svo að fleiri geti notið
hennar.
xxx
Víkveiji tekur fréttum af fyrir-
huguðum byggingum á
barmi Almannagjár með takmark-
aðri hrifningu. Ætlunin er víst að
byggja móttökuhús fyrir erlenda
þjóðhöfðingja og aðra tigna gesti
og einnig þjónustumiðstöð fyrir
ferðamenn. Víkveija fínnst barm-
ur Almannagjár fallegastur eins
og hann er og án einhverra „nútí-
malegra" húskassa, sem arkitekt-
ar myndu klína þar niður. Það er
bara sjarmerandi að sjá erlend tig-
inmenni fjúka um í rigningunni
við Almannagjá í opinberum heim-
sóknum og þjónustumiðstöð fyrir
ferðamenn hlýtur að mega byggja
annars staðar án þess að spilla
náttúrufegurð staðarins.
xxx
Ráðhúsið í Reykjavík hættir
sennilega aldrei að vera
deiluefni manna á meðal. Mörgum,
sem Víkveiji hefur hitt að máli,
hefur komið á óvart að húsið skuli
ekki vera málað, hvorki utan né
innan. Sérstaklega tala margir um
að neðsta hæð hússins, sem opin
er almenningi, sé grámygluleg og
litlaus. í þessum umræðum hefur
komið fram hugmynd, sem Vík-
veija fínnst bæði skemmtileg og
frumleg, og framkvæmd hennar —
sem Víkveiji viðurkennir að líklega
verður aldrei af — myndi að
minnsta kosti tryggja að eftir ráð-
húsinu yrði tekið. Kunningi hans
stakk upp á því að mála ráðhúsið
bara bleikt!