Morgunblaðið - 31.10.1995, Page 53
MORGUNBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995 53
BRÉF TIL BLAÐSIIMS
Tímarnir breytast
og mennirnir með
Frá Ragnari Halldórssyni:
SÁ ER háttur atvinnustjórnmála-
manna, að trúa því að skammtíma-
minni „háttvirtra" kjósenda sé liðið
og langtímaminni ekkert. Valt er að
draga þær ályktanir, því tímarnir og
viðhorf fólks
breytist.
Liðin er sú tíð,
þegar hin ríg-
bundna og óijúf-
anlega flokkstrú
var við lýði og
jaðraði við
ódrengskap og
svik að snúa hug-
anum í aðra átt
eða skila auðu.
Sú var tíð, að jafnvel við dauðans
dyr náði skuldbindingin hámarki og
skyldi minnast. Þannig hljóðaði dán-
arminning í flokksblaði fyrir margt
löngu: „Hann Jón Jónsson var enginn
veifiskati. Hann fylgdi ávallt flokkn-
um og las gleraugnalaust fram í
andlátið."
Svona skrifuðu flokkaritstjórar.
Dauðir menn voru metnir af flokkn-
um fyrst og fremst, þó annars væri
í framhjáhlaupi getið.
Fók hefur menntast, orðið víð-
sýnna og farið að nota gleraugu, það
er hjálp við nærsýni og eykur fjar-
sýni. Heilagsandahopp í þágu þröng-
sýnna afturhaldsafla, einræðis eða
tækifærissinnaðra, lukkuriddara, sem
sitja við þann eldinn, sem best brenn-
ur og gefur flesta bitlinga er liðinn.
Þegar skoðuð er öll vandlæting
og fordæming krata á stjórnarhátt-
um bæði nú og langt aftur í tímann,
sérstaklega hvað landbúnað varðar,
mætti ætla að „pínulitli flokkurinn"
Alþýðuflokkurinn, eins og hann oft
var nefndur meðal fólks, hafi ekkert
komið við sögu stjórnarsetu undan-
fama áratugi. Við skulum athuga
það:
Þau undur og stórmerki hafa gerst,
að vegna oddaaðstöðu „pínulitla
flokksins" hefur hann orðið einskonar
blaðlús í aldingarðinum og hreiðrað
svo um sig að með fádæmum er.
Síðan 1934-1995 hefur Alþýðu-
flokkurinn setið í tólf ríkisstjórnum
og áskotnast þrjátíu og fjórir ráð-
herrar - 34 ráðherrar!!
Vel hafa verið rekin trippin. Svo
var um tíma, að þurrð varð á krata-
fólki í allar þær opinberu hálauna-
stöður, nefndir og bitlinga. Þeir hafa
því getað sagt eins og sagt var í
þjóðsögunni um tilberann „Fullur
peli móa“. Aðeins tveir heiðursmenn,
Haraldur Guðmundsson og Friðjón
Skarphéðinsson gengu út úr ráðu-
neytunum, það voru menn! Kveðið
var á Alþingi fyrir margt löngu:
„Dragsúgur í deildinni doktors þreki
gjörði skaða“. Kannske hefur ástæð-
an verið sú sama hjá þeim.
Eftir sátu áratugum saman kratar,
mann fram af mönnum í mjúkum
ráðherrastólum og fundu engan
dragsúg!
Krataráðherrar hafa ávallt haft
allt á homum sér í landbúnaðarmál-
um, og aldrei meir en nú. Sátu þó í
síðustu ríkisstjómum, en fundu þá
ekki til skaða neinn dragsúg. Merki-
legt! Vildu ólmir sitja áfram.
Það er rétt hjá krötum, að margt
er að varðandi landbúnaðinn. Langt
mál yrði að skpða það rækilega.
Verður kannske gert ef guð leyfir.
Kannske mætti nú nota tillögu eins
krata ráðherra, sem komst á varir
þjóðarinnar. Sannanir veit ég engar,
en sagt er að sjaldan ljúgi almanna-
rómur. í þann tíð seldist, eins og
fyrr og síðar illa kindakjöt og fýrir
lágt verð. Hinsvegar var ágætt út-
flutningsverð fyrir gærur. Tillaga
ráðherrans sem komst á varir þjóð-
arinnar var þessi: „Fækka sauðfé en
tjölga gærum“.
Ekki trúi ég að sagan sé sönn.
Fyndið er samt að hún komst á kreik
í þjóðsagnasafni alþýðunnar. Hún
segir sitt um álit fólksins á Alþýðu-
flokknum.
Ekkert er verra í íslenskum stjóm-
málum, en að „pínulitli flokkurinn"
eða aðrir slíkir tækifærissinnar í
oddaaðstöðu, við myndun ríkisstjórn-
ar.
Annað mál er, hvort núverandi
ríkisstjórn er það sem fólkið vill til
langrar framtíðar. Mér finnst það
ósennilegt.
RAGNAR HALLDÓRSSON,
Miðvangi 41, Hafnarfirði.
Að gera menn
að „glæpomim“
Frá Stefáni Þór Sigurðssyni:
UM HAUSTIÐ 1989 bjuggum við
hjónin á Snæfellsnesi vestur. Þar
sem eiginkonuna vantaði atvinnu
gripum við fegins hendi umboðs-
mennsku fyrir dagblöð á búsetu-
svæði okkar. Þegar eiginkonan
spurðist fyrir um kaup og kjör,
reyndust launin heldur rýr, einkum
þegar tillit væri tekið til ýmiss fyrir-
sjáanlegs kostnaðar, til dæmis bíla-
og símakostnaðar. En, viti menn,
dagblöðin upplýstu að greiðslur fyr-
ir umboðsmennsku og útburð dag-
blaða væru og hefðu alltaf verið
skattfijáls — þ.e.a.s. ekki gefin upp
til skatts!! Væru umboðslaunin
reyndar útreiknuð með það í huga!!
Reyndist nú vera grundvöllur fyrir
að taka að sér umboðsmennskuna
— að við héldum, og önnuðumst
við starf þetta í nokkur ár. En viti
menn! í stól ráðherra fjármála sest
maður, sem hendi væri veifað —
og situr enn — sem sá hversu þegn-
um þessa lands væri mismunað
með því að þurfa ekki að greiða
skatt af öllum sínum tekjum og það
meira að segja þegnar, sem ekki
eru alþingismenn. Var nú gefín út
tilskipun til allra skattstjóra lands-
ins að leita þetta fólk, flest bama-
fjölskyidur og/eða gamlingjar að
drýgja sultarlaunin, leita þetta fólk
uppi, sem ótíndir glæpamenn og
skattsvikarar væm og hafa af þeim
lögbundin gjöld, með 25% glæpa-
mannaálagi ofan á venjulega skatta
— og það fímm ár aftur í tímann!!
Þar með var brostinn launagrand-
völlur umboðsmennskunnar og auð-
séð að laun síðustu fimm ára að
engu orðin, þegar tillit er tekið til
alls kostnaðar.
Hefði ekki ráðherra nægt og
verið nær réttlætistilfinningu venju-
legs fólks að gefa út tilskipun um
að frá og með einhverri dagsetn-
ingu — ekki fímm ár aftur í tímann
— skyldi skattleggja umboðslaunin?
Þá hefðu menn getað gert það upp
við sig hvort menn vildu halda
áfram, semja um hærri greiðslur
frá dagblöðunum, eða hætta ella.
Þá væri nú ekki fjöldi illa settra
einstaklinga orðinn að glæpamönn-
um og það án þess að hafa ætlað
sig vera að gera nokkuð á hluta
nokkurs. Þá væra færri að missa
allt niðuram sig, vegna óvæntra og
ófyrirsjáanlegra útgjalda. En er
hægt að ætlast til þess að fólk, sem
fínnst eðlilegt að hafa hálf verka-
mannalaun skattfijáls og kallar sig
alþingismenn og ráðherra, skilji
óréttlæti sem þetta? Nei, það er til
of mikils mælst, enda langt í næstu
kosningar og skilningurinn á kjör-
um alþýðunnar í réttu hlutfalli við
þann tíma.
Stefán Þór Sigurðsson,
Hjallavegi 1, Njarðvík.
Á að hækka sjálf-
ræðisaldur?
Frá nemendum í 9. og 10. bekk
Tjarnarskóla:
HVAÐ merkir það að vera sjálfráða?
Undanfarið hafa heyrst tillögur um
hækkun sjálfræðisaldurs. Samkvæmt
orðabók Menningarsjóðs er sá sjálf-
ráða sem ræður sér sjálfur, hann er
fijáls ferða sinna og athafna. En stóra
spumingin er hvort 16 ára unglingar
séu tilbúnir að taka þá ábyrgð. í raun
eru 16 ára unglingar ekki orðnir sjálf-
ráða, þeir hafa hvorki fullt vald yfir
fjármálum sínum né ökuréttindi. Ann-
ars staðar í Evrópu er sjálfræðisald-
urinn 18 ár. Aðalvandamálið er hve
mikið er verið að seinka því að ungl-
ingar verði fullorðnir og jafnframt
fullábyrgir. Ekki þarf að fara lengra
en í upphaf þessarar aldar til saman-
burðar en þá var ungu fólki falið að
vinna erfiða fullorðins vinnu. Lítið
hefur verið fjallað um þetta mál og
því langaði okkur að forvitnast um
hug almennings.
Svo virðist sem flestum finnist að
hækkun sjálfræðisaldurs sé ekki
tímabær ákvörðun. Við spurðum eitt
hundrað einstaklinga á ýmsum aldri
og er svarhlutfallið 91%. 64% svar-
enda voru á móti því að hækka sjálf-
ræðisaldurinn, en 36% vildu hækkun
úr 16 árum í 18 ár. Meiri andstaða
var á meðal karla og skipti aldur
karlanna ekki máli. Konur, jafnt
ungar sem aldnar, voru einnig mót-
fallnar þessari breytingu.
Umræðan um hækkun sjálfræð-
isaldurs er komin stutt á veg. Marg-
ir hafa velt þessu lítið fyrir sér og í
rauninni vita kannski fáir hvað það
merkir að vera sjálfráða. Að okkar
mati þyrfti því að veita meiri upplýs-
ingar og kynna málið frekar áður
en afstaða er tekin.
ANNA SOLVEIG
ÁSKELSDÓTTIR,
ELVA RUT ERLINGSDÓTTIR,
HJÖRTUR HJARTARSON,
KATRÍN JÚLÍA MIXA,
LOUISA SIF
JÓHANNESARDÓTTIR,
RAKEL JÓNSDÓTTIR.
Furstarnir fárast
Frá Brynjari Franssyni:
EFTIR síðustu kosningar settist að
völdum samstjórn Framsóknarflokks
og Sjálfstæðisflokks. I stól iðnaðar-
og viðskiptaráðherra settist ungur
maður, Finnur Ingólfsson, einn okkar
glæsilegasti stjórnmálamaður. Við-
skiptaráðherra tók þegar til óspiltra
mála sem hans var von og vísa, að
hrinda í framkvæmd ýmsum málum
sem honum voru hugleikin og hann
telura ð til heilla horfi.
Á dögunum setti ráðherrann fram
hugmyndir um að losað yrði um ein-
okunaraðstöðu lífeyrissjóðanna. Eins
og við mátti búast ærðust litlu pen-
ingafurstarnir, sem hafa ráðið yfir
fiármunum fólksins í formi lífeyris-
sjóðanna, enda engin furða, eignir líf-
eyrissjóðanna era nefnilega um 230
milljarðar (tvöhundruð og þijátíuþús-
und milljónir), dágóð summa. Menn
hafa getað keypt sér völd fyrir minna.
Flestir þeir sem raunveralega ráða
fjármunum fólksins era einnig svo
nefndir verkalýðsleiðtogar. Þeir hafa
að undanfómu legið undir þungu
ámæli frá sínum umbjóðendum.
Heyrst hafa nafnbætur eins og
riddarar ræfildómsins.
Upphlaup nefndra leiðtoga er því
trúlega af tvennskonar rótum vunnið.
í fyrsta lagi, væntanlegur valdamiss-
ir og í öðru lagi að geta beint at-
hygli fólksins um stund frá sjálfum
sér og að ráðherra.
Það er umhugsunarvert fyrir al-
menning að þessir títt nefndu leiðtog-
ar hafa aldrei spurt eigendur fjárins
hvernig þeir vilji haga geymslu þess.
Ég tel að hugmyndir ráðherra séu
allrar athygli verðar og skora því á
hann að láta ekki undan síga fyrir
þessum nafnbættu leiðtogum.
BRYNJAR FRANSSON,
Vallarhúsum 24, Reykjavík.
Vitara V6
Nýr eðaljeppi þar sem afl
og öryggi hafa forgang.
Vitara V6 er einstaklega aflmikill, með hljóðláta V6 oél,
24 ventla, sem afkastar 136 hestöflum.
Hann er byggður á sjálfstæða grind og er með hátt og lágt drif.
Nákoæmt oökvastýrið og lipur 5 gíra handskiptingin
eða 4ra gíra sjálfskiptingin gera Vitara V6 auðoeldan
í akstri á oegum sem utan oega.
Öryggisloftpúðar fyrir ökumann og framsætisfarþega,
höfuðpúðar á fram og aftursætum og styrktarbitar í hurðum
gera Vitara V6 að einum öruggasta jeppa sem býðst.
Einstaklega hljóðlátt farþegarýmið er búið öllum þægindum
sem eiga heima í eðaljeppa eins og Vitara V6.