Morgunblaðið - 31.10.1995, Síða 64

MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN I, 103 REYKJA VÍK, SÍMI 569 1100, SÍMBRÉF 569 1181,
PÓSTHÓLF 3040, NBTFANG MBUaiCENTRUMlS / AKUREYRI: HAFNARSTRÆTI 85
ÞRIÐJUDAGUR 31. OKTÓBER 1995
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
Eignatjón á Flateyri
meira en í Súðavík
Flateyri. Morgunblaðið.
Vinnsla hafin hjá
Kambi á Flateyri
FREYR Jóhannesson, matsstjóri
Viðlagatryggingar íslands, telur að
eignatjón sem varð vegna snjóflóðs-
ins sem féll á Flateyri sé meira en
tjónið sem varð þegar snjóflóð féll
á Súðavík 16. janúar. „Þarna hafa
miklu meiri kraftar verið að verki,
en þó standa steyptir veggir furðu
vel,“ segir Freyr. Hann segir að
ekki sé ljóst hvað tjónið sé mikið,
en raunhæft sé að áætla það á
milli 200 og 300 milljónir króna.
Eignatjón vegna hamfaranna í
Súðavík var metið rúmar 180 millj-
ónir króna. Freyr segir að tjónið
sem orðið hefur á eignum á Flat-
eyri sé meira, en það komi ekki í
162 millj-
ónir hafa
safnast
ÞEGAR hætt var að taka við
framlögum í landssöfnunina
Samhugur í verki klukkan 23
í gærkvöldi, höfðu safnast
161.891.917 krónur og alls var
Qöldi framlaga 28.836. Fjár-
munirnir renna til aðstoðar
þeim sem eiga um sárt að binda
eftir flóðið á Flateyri.
Sími söfnunarinnar, sem er
800 5050, verður opinn í dag
en einnig verður tekið við fram-
lögum á söfnunarreikningi nr.
1183-26-800 í Sparisjóði Flat-
eyrar allan nóvembermánuð,
auk þess sem hægt verður að
leggja framlög inn á símanúm-
er söfnunarinnar jafnlengi.
Forráðamenn söfnunarinnar
segja þá upphæð sem safnast
hefur vera langt framar björt-
ustu vonum, ekki síst miðað
við skamman undirbúnings-
tíma söfnunarinnar. 90 síma-
línur voru opnar í gærkvöldi
og fjöldi stjórnmálamanna, tón-
listarmanna, leikara og ann-
arra listamanna, auk annarra,
tók við framlögum almennings
og fyrirtækja. Forráðamenn
söfnunarinnar segja að mikill
hugur hafi verið í þeim fjöl-
mörgu sem lögðu sitt af mörk-
um fyrir og eftir beina sjón-
varpsútsendingu sem efnt var
til i gærkvöldi.
t_________________________
Syngur
fyrir Flat-
eyringa
KRISTJÁN Jóhannsson óperusöngv-
ari mun halda tvenna einsöngstón-
leika með Sinfóníuhljómsveit íslands
í maí á næsta ári og rennur ágóði
af öðrum tónleikunum til þeirra sem
eiga um sárt að binda vegna snjó-
flóðsins á Flateyri.
Kristján mun syngja Óþelló eftir
Verdi. „Mig langar til að taka þátt
í að rétta þessu fólki hjálparhönd,"
segir Kristján. Ágóðinn af hinum
tónleikum hans rennur til styrktar
byggingu tónlistarhúss.
■ Kristján syngur/28
ljós fyrr en eftir nokkra daga hvað
það sé mikið. Verið sé að meta eign-
ir og afla gagna fyrir matsmenn.
Líklega verði haldið vestur að nýju
í næstu viku til að skoða eignir sem
eru skemmdar að hluta en endan-
legt mat liggi sennilega ekki fyrir
fyrr en undir jól.
Á þriðja tug eigna skemmdist
„Við fyrstu sýn virðast húsin á
Flateyri vera tryggð hærra en í
Súðavík. Brunabótamat 21-22 húsa
sem eru bæði skemmd og ónýt er
um 240 milljónir, sem er hámarks-
tryggingafjárhæð og segir ekkert
til um endanlega bótafjárhæð þar
ÁGÚST Oddsson, héraðslæknir á
Vestfjörðum, segir að andleg líðan
fólks á Vestfjörðum sé slæm eftir
þau þungu áföll sem riðið hafa yfir
Flateyri og Súðavík. Hann segir
afar mikilvægt að heilsugæslan á
Vestfjörðum verði efld og fólk verði
aðstoðað við að komast yfir þessa
reynslu. Fólk verði að fá aðstoð við
að komast í gegn um þennan vetur,
sem margir óttist að verði þungur.
„Snjóflóðið sem féll á Súðavík var
gríðarlegt áfall fyrir okkur Vestfirð-
inga. Við vorum ekki búnir að jafna
okkur á því slysi þegar ósköpin
dundu yfir á Flateyri í síðustu viku.
Heilsugæslan á ísafirði hefur unnið
með Súðvíkingum, en það verður
að segjast eins og er að heilsugæslu-
stöðvarnar úti á landi eru ekki í
stakk búnar til að bæta við sig svo
stórum aukaverkefnum, sem þetta
verkefni er. Við hefðum þurft að fá
sem eftir á að meta skemmdir.“
Freyr segir þó ljóst að annað
hvort virðist hús ónýt með öllu eða
mjög lítið skemmd, þ.e. hlutatjón
sé lítið. Altjón er mat á heildartjóni
að frádregnu veði á eignum, á verð-
lagi í dag, og fá veðhafar sinn hluta
greiddan en eigandi afganginn.
Alls skemmdist á þriðja tug fast-
eigna í snjóflóðinu. Þar af eru hátt
í 20 hús gjörónýt. Þar fyrir utan
eru mörg hús á svæði sem enginn
treystir sér til að búa lengur á. Að
sögn Kristjáns Jóhannessonar,
sveitarstjóra á Flateyri, eru um 30
hús á þessu hættusvæði og líklega
verður ekki búið í þeim framar. ~
fleiri stöðugildi til að ráða almenni-
lega við þetta. Eg sé fyrir mér að
núna verðum við að fá aukinn mann-
skap.“
Eins og að rífa upp nýgróið sár
„Því sem hefur gerst núna má
líkja við sjúkling sem er að gróa
sára sinna og skyndilega er hrúðrið
rifið ofan af. Þeir sem voru verst á
sig komnir eftir Súðavíkurslysið og
voru ekki búnir að jafna sig finna
nú fyrir mikilli vanlíðan.“
Ágúst sagði að þessi vanlíðan
fólks væri ekki bundin við Flateyri
og Súðavík. Nýlega hefðu fallið
snjóflóð á Steinsmiðjuna og sorp-
brennslustöðina á ísafirði, á hest-
húsin í Bolungarvík, ennfremur í
UM 25 manns mættu til vinnu
hjá fiskvinnslunni Kambi á
Flateyri fyrsta vinnudag eftir
að snjóflóð féll á kauptúnið.
Fyrir flóð unnu um 60 manns
við fiskvinnslu hjá Kambi. Gyll-
ir, sem er í eigu fyrirtækisins,
fer til veiða á morgun og hinir
bátarnir fara strax og áhafnir
koma til starfa.
10-15 erlendar stúlkur hafa
unnið í fiski hjá Kambi og sagði
Hinrik Kristjánsson, fram-
kvæmdastjóri Kambs, að ekki
væri að heyra annað á þeim
en að þær ætluðu að vera
áfram á Flateyri. Síðar í þess-
ari viku væri von á fjórum
stúlkum frá Póllandi. Nokkrar
Reykhólasveit og ekki væri langt
síðan snjóflóð hefðu fallið á Patreks-
firði. „Það er snjóflóðahætta á nán-
ast öllum þéttbýlisstöðum á Vest-
fjörðum, nema kannski á Þingeyri.
Eftir því sem snjóflóðin verða tíðari
og mannskæðari hafa þau meiri
áhrif á líðan fólks.“
Margir nyög óttaslegnir
Ágúst sagði að margt fólk væri
mjög óttaslegið. Eftir þessi stóru
snjóflóð hefðu margir skyndilega á
tilfinningunni að þeir væru ekki
öruggir á heimilum sínum. Fólk vissi
ekki hveiju það ætti von á úr fjalls-
hlíðinni.
„Það er mjög mikilvægt að fólk
fái áfallahjálp. Afallahjálpin er öðru-
færeyskar stúlkur störfuðu hjá
Kambi, en þær eru farnar.
Mjög fast mun hafa verið þrýst
á þær af ættingjum í Færeyjum
að koma heim.
Hinrik sagði Ijóst að vinnu-
aflsskortur yrði á Flateyri á
næstunni. Búast mætti við að
Flateyringar gætu ekki unnið
úr öllum þeim afla sem bærist
á land. Ef svo færi yrði aflinn
sendur til vinnslu í bæjum í
kring. I gær voru 12 tonn send
til vinnslu á ísafirði, en sýnt
þótti að ekki tækist að vinna
úr aflanum á Flateyri með því
vinnuafli sem þar er núna.
■ Innan við helmingur/6
vísi en önnur heilbrigðisþjónusta að
því leyti að við þurfum oft að leita
uppi þá sem eru í mestri þörf. Marg-
ur sem líður illa dregur sig í hlé og
forðast að leita sér hjálpar.
Áfallahjálp er að megninu til for-
varnarstarf. Með henni reynum við
að koma í veg fyrir það sem við
köllum áfallahugsýki. Sjúklingur
sem haldinn er áfallahugsýki er sam-
félaginu mjög dýr. Hann leitar mjög
mikið til heilbrigðiskerfisins og oft
eru gerðar á slíkum sjúklingi dýrar
rannsóknir á hátæknisjúkrahúsum.
Menn detta út úr vinnu og hjóna-
skilnaðir eru algengir. Þessum sjúkl-
ingum verður sem sé fótaskortur í
lífínu. Það er mikið unnið með hveij-
um sjúklingi sem tekst að forða frá
því að lenda í þessum aðstæðum."
■ Snjóflóðið og afleiðingar
þess/2/4/6/9-14 og miðopna.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
INNAN við helmingur starfsfólks hjá Kambi mætti í vinnu í gær. Á myndinni faðmast vinnufélagar fyrsta vinnudag eftir að snjóflóðið féll.
Héraðslæknirinn á Vestfjörðum óttast um andlega líðan Vestfirðinga
Nauðsynlegt að efla
áfallahjálp vestra
Flateyri. Morgunblaðið.
Margir telja sig ekki örugga á heimil-
um sínum eftir snjóflóðin