Skírnir - 17.06.1911, Blaðsíða 49

Frá uppvexti Jóns Sigurðssonar.
145
svarið gangi á móti honum. Hitt geti menn jafnframt
fúslega kannast við, að nefndarmenn, og þar á meðal
Melsteð, haíi ekki hitt það er íslandi hagaði bezt, þá er
þeir völdu grundvallarreglur fyrir kosningarlögunum; en
Melsteð hafl bætt úr því með því að benda, hið hraðasta
er honum var auðið, á aðra skipun á þinginu, er ætti betur
við ásigkomulag landsins (þ. e. hið síðara kosningarlagafrum-
varp, sem Melsteð sendi kansellíinu sbr. 133. bls.). Að
fjölga fulltrúum rneira en nægilegt mætti virðast til þess
að veita þinginu »vald og álit« telur höf. hættuspil. Is-
lendingr geri of lítið úr kostnaðaraukanum, því að hér-
um bil 2000 ríkisdala kostnaðarauki á ári hverju sé svo
mikilvægt atriði, að það eitt mundi vera nóg til að gera
landsmenn fráhverfa þinginu. Telur Islendingi ekki hafa
tekist að hrinda mótbárum Melsteðs gegn því, að varhuga-
vert sé, að láta kjörgengi og kosningarrétt ganga frá jarð-
eigendum til leiguliða að áratali. Þá ætlar höf. að það
sé nokkurn veginn víst, að ástæður þær sem til sé greind-
ar mót tvöföldum kosningum verði alveg ógildar, að
minsta kosti á Islandi.
I niðurlagi ritgjörðarinnar kveður höf. upp svolát-
andi dóm yfir »íslendingi«: að hann hafi ekki verið maður
til að kömast niður í nokkru einu af þeim mörgu mál-
efnum, er hann hafi ritað um; hann geti engan veginn
gjört sér ljósa né fasta aðalhugmynd um alþingismálið,
hann þekki ekki íslands sönnu nauðsynjar né gefi þeim
gaum, en skorti aftur á móti ekki þor til að bera fram
ógrynni af mótsögnum hvað ofan í annað. Loks væntir
höf. að íslendingr sé einhver meðal hinna yngstu af ís-
lenzkum stúdentum, sem »ætti hægt með að fá aldurs-
leyfi (veniam ætatis) hjá kansellíinu, til að láta vígjast
til prests á íslandi«, og væri nær því óskandi að leyfi
þetta lægi ekki öldungis laust fyrir, ef hann leitaði þess.
Jón Sigurðsson dregúr ekki í efa (sbr. bréf hans til
Þorgeirs Guðmundssonar dags. 28. ágúst 1843) að höf.
ritgjörðar þessarar sé Bardenfleth, er hafði þá fyrir
skemstu verið stiftamtmaður á íslandi.
10