Skírnir - 17.06.1911, Blaðsíða 72

168
Visindastörf Jóns Sigurðssonar.
óþarfara en að starfa að slíku«. Margir hefðu gott af að
athuga þessi gullvægu orð nánar.
Vér höfum nú nokkuð skýrt störf Jóns Sigurðssonar
að því, er snertir útgáfur hans og afskifti af fornum fræð-
um íslands. Og er þó þess ógetið, að hann skrifaði margt
upp og gerði útdrætti úr mörgu, sem aldrei kom á prent,.
að minsta kosti ekki beinlínis; hann skrifaði upp alla
Hauksbók t. d. og ótal mart fleira. Hann hjálpaði mörg-
um fræðimönnum með uppskriftir af ýmsu, kvæðum og
fleiru. Ef alt þetta væri samankomið, væri það eitt helj-
ar mikið verk.
Það er og auðséð — af þeim ártölum sem nefnd
hafa verið —, að árin 1840—60 hafa verið framkvæmdar-
mestu árin Jóns í hinu eiginlega vísindalega bókmenta-
starfi hans. Hann var nú orðinn nær fimtugur að aldri,
og þótt ekki sé nein ástæða til að álíta, að vinnuþrek og
vilji hafi að neinu leyti minkað eða verið farinn að
þverra, þá er þó eins og nokkuð skifti um í kringum árið
1860 eða þau árin. Það hafði eflaust sínar orsakir. Það
voru íslensku stjórnmálin, sem þá og þar á eftir urðu
enn tímafrekari fyrir hann, og mál sem þar áttu skylt við.
Frá þessu tímabiii, sem nefnt var, stafa enn fleiri
verk Jóns, er vér munum nú geta að nokkru.
Vér nefnum fyrst Lagasafnið íslenska (Lov-
samling for Island). Safnið er náskylt Fornbréfasafninu,
og var eðlilegt, að jafn-hugsunarsamur maður sem Jón
var tæki sig snemma til að safna til lagasafns í þeirri
veru, að út yrði gefið. I handritasafni hans kvað vera
10 bindi með lagauppskriftum (Regesta, alt með hendi
hans nema fyrsta bindið; sjá Tímarit Bókm. III 17) frá
öllum mögulegum stjórnarstofum og skjalasöfnum. Þetta
er hinn mikli undirbúningur undir útgáfuna sjálfa, er
hófst með árinu 1853. 17 bindi auðnaðist Jóni að sjá
prentuð (hið siðasta prentað 1877). Svo átti að heita sem
Oddgeir Stephensen væri meðstarfandi Jóns að þessu verki,
enda er og nafn hans á titilblaðinu ásamt nafni Jóns;.
en enginn vafi er á því, að Oddgeirs verk var ekki ann-