Skólablaðið - 01.03.1916, Qupperneq 4

36
SKÓLABLAÐIÐ
gjald), af sýslufélögunum og úr landssjóði. Tveir þriöju
hlutar, h. u. b., er nú greitt úr landssjóði, en einn þriöji annar-
staðar aS, til unglingaskólanna. Kenslugjald þætti líklega nægi-
lega hátt 20 kr. fyrir nemanda, og yrSi þaS þá 1200 kr.; þá
kæmi rúm 54,000 kr. á sýslufélögin, en yfir 133,300 kr. á lands-
sjóS af árlegum reksturskostnaSi.
Þó aS þær tölur, sem hér eru nefndar, séu rétt út i lofti'S, og
þó aS þær reyndust mikils til of háar — eSa of lágar —, þá
er eitt víst: Vér verSum aS gera oss grein fyrir kostnaSin-
um, og hvaSan hann á aS koma. KostnaSaratriSiS verSur alt
af aSalatriSiS i þvi, hvaS er framkvæmanlegt, og hvaS ekki.
Hver sem heldur fram einhverri tillögu um breytingar til bóta,
slær vindhögg, ef hann gerir sér ekki fyrst og fremst grein
fyrir því.
StofnkostnaSur sýsluskólanna mun verSa heldur meiri til
sveita en í kaupstöSum. ReksturskostnaSurinn aftur aS lík-
indum heldur minni. Úr þeim mun er þó varla mjög mikiS
gerandi; munurinn getur ekki veriS í öSru fólginn en kennara-
laununum, ef hann verSur þá þaS sem nokkru nemur.
Heimavist fyrir nemendur í sveit er ekki trúlegt aS verSi
miklum mun ódýrari en í kaupstöSum. ÞaS er auSvitaS rangt
að bera saman hvaS nemandi þarf aS kosta til skólaveru sinn-
ar í heimavist til sveita meS sameiginlegu mötuneyti og í
kaupstaS, ]iar sem nemandinn verSur aS kaupa mat og þjón-
ustu, húsnæSi, hita og ljós fyrir sig einan. HeimavistakostnaSur
í Flensborg var um langt árabil 50—60 aurar á dag fyrir
nemanda hvern, en á seinustu árum hefur hann veriS kringum
80 aurar á dag. ÞaS verSur um 25 kr. á mánuSi, eSa 175 kr1.
í 7 mánuSi. Mjög mikiS efamál, hvort kostnaðurinn yrSi minni
í sveit. í öllu falli yrSu sveita-afurSir þá reiknaSar meS öSru
verSi en kaupstaSarbúar hafa venjulega þurft aS kaupa þær.
í kaupstöSum eyðist meira til óþarfa en í sveitum, segja
menn, og þaS kann satt aS vera, en aSgætandi er þá, hvort
þaS, sem kallaSur er óþarfi, er einskis vert fyrir mentun netrí-
endanna. Svo kallaSar „skemtanir" g e t a veriS einskis virSi,
og verra en þaS. En þær eru þaS ekki allar. Málverkasýningar
og annara listaverka, söngskemtanir, leikhússýningar, upp-
lestrar, fyrirlestrar o. s. frv., sem nemendur eiga kost á hér
í Reykjavík, eru skemtanir, sem kosta peninga, en eru þær