Dagblaðið Vísir - DV - 15.08.1985, Blaðsíða 14

14
DV. FIMMTUDAGUR15. AGÚST1985.
PANTANIR
SÍMI13010
KREDlDKOR TA PJONUS TA
HÁRGREIÐSLUSTOFAN
KLAPPARSTÍG 29.
Kennarar — Dalvík — Dalvíkurskóli
Á Dalvík búa tæplega 1400 manns. Dalvík er vel í sveit sett
og aðeins 45 km akstur til Akureyrar. Okkur vantar kennara
til að kenna íslensku, ensku, dönsku og eðlisfræði í 7.-9.
bekk og framhaldsdeild. Þeir kennarar sem hafa áhuga hafi
samband sem fyrst. Upplýsingar veitir skólastjóri í símum
96-61380 og 96-61665.
Skólanefnd.
Skólanefnd Grunnskólans
á ísafirði auglýsir
Okkur vantar kennara í eftirtaldar greinar:
1. Almenna kennslu. Meðal kennslugreina:
danska, eðlisfræöi, stæröfræði og tönmennt.
2. Sérkennslu, 2—3 stöður.
Nánari upplýsingar veita formaður skólanefndar, Lára G.
Oddsdóttir, í sima 94-3580 og skólastjóri, Jón Baldvin
Hannesson, í síma 94-4Í294.
Skólanefnd
í EFTIRTAJ.DÁ JEPPA: BRONCO
Einnig SCOUTll
stýrisdemparar
BLAZERl
JEEP l
OG RJ-EIRI I
PÓSTSENDUM
f-, haberc hf.
SReifunni 5a — Simi 8*47*88
Járnsmíða- og blikksmíðavélar
til sölu
Kantprossa (exentr.) 3500 mm lengd, 100—150 tonn, 10 ha. mótor.
Plötusax (hydr.), 2500 x 4 mm.
Boygjuvól (handdr.), 3007 x 1,5 mm.
Pullmax, 1000 x 4,5 mm.
Ronnibekkur, 1500 x 190 mm.
Beygjuvél, 1004 x 1,2 mm.
Höggpressa, 7 tonn.
Plötuklippur.
Gálgapressa (legupressa) 60 tonn.
Legupressa, liggjandi.
Vélsög, 14"
Prófílsög m/kœlingu.
Radíalborvél.
Súluborvél.
Smergel.
Sambyggður lokkur og kllppa, mótordrifinn.
Sambyggður lokkur og klippa, handdrifinn.
Rafsuðuvél (argonsuðuvéi m/kút), 180 A.
Rafsuðuspennir 250 A.
Rafsuðuvél, róterandi, 400 A.
Punktsuðuvél.
Loftpressa 1200 l/min. með 6001 kút.
Upplýsingar:
Beltasmiðjan SMIÐUR, Urðarholti 1.
Símar 666155 og 666616 — 666358 og 666792 næstu daga.
ð, SJÓN!
Sjón: OH! Medúsa, 1985,16bls.
Þetta kver er prýtt 7 klippi-
myndum eftir höfundinn. Fjórar
þeirra eru tvöfaldar, annars vegar
Drakúlumyndir, en til hliöar viö þær
speglast, stundum á hvolfi, klipptar í
sömu útlínur, tuttugu ára gamlar
frygöarmyndir af konum í svörtum
nærfatnaöi eða engu. Þessi mynda-
pör eru táknræn fyrir textann. Kápa
er á mynstraöan pappír, vönduð.
Textasíður eru ellefu, prentað
þversum á A5. Flestar hefjast á
„Oh!” og enda á þvi líka. Sú enska
upphrópun er skýrð aftan viö text-
ann:
„Oh! var skrifuð haustið ’84 með
aðstoð nokkurra neðanjarðarvætta.
Titillinn er fenginn úr lagi eftir Iggy
Pop. Oh! Oh!” „Neðanjaröarskáld”
eru þau sem ekki koma út hjá
forlögum, heldur á eigin reikning,
meðal annarra félagar Sjónar í Med-
úsu. Lag Iggy Pop er gerólíkt þessari
bók, hæðnislega talað um hve spenn-
andi sé aö þræða næturklúbba.
Þetta kver er ekki safn sjálfstæðra
ljóða, heldur er greinilegur sögu-
þráður í því frá upphafi til enda.
Talandinn er ó ferð. A fyrstu síðu
vaknar hann af frygðar- og átaka-
draumi í herbergi sinu, borðar
morgunmat. Hann gengur síðan út
úr húsinu, um torg og götur, sest á
bekk, fer stíg „að húsinu þínu”, út
um glugga, enn um götur, „í nýtt
hús”, „I vatninu á ný” (10. texti er
allur á kafi í sjónum), og skiljast les-
endur við hann á gangstéttinni. Auk
talandans er „hún” og „þú”, kannski
sama persónan, aðrar eru í mikilli
fjarlægð. I heild eru textarnir
framhald af drauminum, átök og
losti. Stef eru endurtekin með til-
brigðum frá einum texta til annars:
1. „Myrkur sem ekki er hægt aö
skrifa nóg um.”, 4. „Myrkur sem
ekki er hægt aö snúa aftur til.”, 10.
„Myrkur sem ekki er hægt að.”
Hvað sem þessu líður, er hver
hinna ellefu texta sjálfstæö eining.
Þeir gerast á mismunandi stað,
hrynjandi þeirra og gerð er
breytileg. Sumir textanna eru bein,
útúrdúralaus frásögn, en oftar er
samhengið ekki rökrétt, stokkið frá
einu til annars, eins og í draumi.
Síöasti textinn skýrir þetta með
einskonar stefnuskrá súrrealism-
ans: „Hægra augað. Vakandi. Sjá-
andi. Vinstra augaö dreymir. Og
bæöi sjáandi. Andlitiö á vélarhlíf-
inni. Blint.” Til að hafa fulla sjón
þarf semsé að samþætta draum-
skynjun við vökuhugsun.
Það er einkum í fyrstu og síðustu
textunum sem miklar lykkjur koma
á söguþráðinn. Talandinn sker egg í
1, umhverf is torgiö i 2 eru hermanna-
tjöld, úr þeim koma risavaxnar
hendur sem ætla aö skera hann sem
egg væri, og 3 hefst þessvegna á:
„Blóö. Ur enninu rennur bragðvont
blóð.” Þar heyrir hann urrað að sér:
„Askorun um aö lagast. Aðlagast
ýlfrinu. Úlfur að. Þófamir. Klærnar
á hellulögðum stígnum aö húsinu
þínu.” Þessi tilvitnun ætti að sýna
hvemig framvindan er í textanum,
frá orði til orðs, með þvi meðal
annars að í honum em slitnar líking-
Bókmenntir
Örn Ólafsson
ar teknar bókstaflega. Hér „urra”,
og þó enn frekar það sem ég undir-
strika: „Eg er með gangverkið um-
flotið. Tannhjólið. Glefsandl. Tann-
hjólförin á enninu.” Undir því sam-
hengi sem augljósast er á yfir-
boröinu, glittir því i annað samhengi,
hér ógnvænlegt, en oftar lostafullt
(sbr. sömu tvennd i myndunum). Og
það samhengi verður svo einrátt í
6.-8. texta. Jafnframt hverfa þar
allir útúrdúrar, en í rauninni ríkir
sama aðferð og áður: óbein tengsl,
hliðstæður. Talandinn starir á
dökkan þríhyming skós sins og fitlar
við hann niðri á götu, en á annarri
hæð fyrir ofan afklæðist kona og leik-
ur allar hreyfingarnar eftir við sinn
dökka þrihyming, og má kalla þetta
hliðstæðusamfarir, galdur. Þó er
eins og raunverulegur samruni eigi
sér stað í hita leiksins, talandinn fer
að eiga við konuna, en hún við skó-
inn: „Eg leita að vörunum. Opna
þær. Varlega. Hún. Snertir svart
leðríð með vísifingri.” Eftir þessa
frásögn brenglast söguþráðurinn
aftur i 9. og minna margt á gamlar
hrollvekjur, en gert hversdagslegt.
Múmía „selur minjagripi pissar á
götuna.” Ekki er þetta alltaf sam-
kvæmt einhverju æðra samhengi
(eða öðm en því sem augljósast er),
stundum held ég að ætlunin sé
einungis aö skapa framandleika,
truflun, t.d. í því sem ég undirstrika í
sjávarlýsingunni í 10: „Aldrei aftur.
Ekki meir. Syndum. Ekki meyr.
Rakarastofuskiltl upp úr botnlnum.
Auðvitað. Smokkfiskar.” Þetta á
þátt í þvi að skapa draumblæ
verksins, ásamt þvi að rima saman
orð um óskyld hugtök, í þessari til-
vitnun og víðar.
Hrynjandin er mikilvæg i verkinu.
Eins og sjá má af tilvitnunum hér aö
ofan, ber mest á örstuttum máls-
greinum, eitt orð eöa tvö milli
punkta. Áhrif þessa eru mismunandi
eftir textasamhengi. Dveljandi, þar
sem samhengið er óröklegt, en and-
stutt hrynjandi í samfaralýsingunni.
Kyrrð eftir hana i upptalningu
sjávarlífsins (10). 1 aödraganda
samfaralýsingarinnar (6) eru lengri
málsgreinar. Textamir næst á undan
henni (5) og eftir (9) eru hins vegar
greinarmerkjalaus samfella, eins og
2. Þaö skerpir hina hrynjandina meö
andstæöum og á þótt í draum-
kenndum blæ verksins. Við skulum
ljúka þessu með því að birta 5, en
loðdýrin i honum minna skemmti-
lega á sýningu Sjónar i Langbrók
nú í vor. Skilgreining fólksins, sem á
dýrunum heldur, virðist alveg út í
hött, eins og nefnt hefur verið um
fleira hér, sbr. líka andstæðurnar í
lýsingu nomarinnar: með grímu úr
silfri — sem er þá væntanlega rík-
mannleg og vönduð — og boxhanska,
tákn ofbeldisins. Þannig rekst vitund
lesenda út og suður í lýsingum sem
em myndrænar en sundurleitar.
Rökhugsunin ein nægir ekki, þar ber
að sama brunni súrrealismans og
hliðstæðuraar sem áður var um rætt,
viss dulhyggja, lostinn og fleira. Hitt
sýnist mér ljóst, að hér er skapað
eftir frjórri aðferð, en ekki veriö að
herma eftir Frökkum, eins og rit-
dómari Mbl. lét að liggja í öðru
orði...
Oh!
nú leiðir hún mig inn í tum þar eru
flauelsklæddar öskjur og þar eru
kaninur eða grábjamarhúnar eða
angórakettlingar í fanginu á veikum
gæslumönnum og stuttklipptum kon-
um ég rífst við eina hún er nom með
grímu úr silfri og boxhanska segir
„ég er að ríða honum” en ég hrópa
„mundu að ég er sólin” ég þeytist út
um glugga ég held ég gangi á línu
yfir vínrauðri eyðimörk og þú ert í
skugganumþú
Oh!