Dagblaðið Vísir - DV - 20.11.1989, Page 16

Frjálst.óháÖ dagblaö
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvaemdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELlAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFANSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar, blaðaafgreiðsla, áskrift,
ÞVERHOLTI 11,105 RVlK.SlMI (1 )27022-FAX: (1)27079
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJALSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ARVAKUR HF. - Askriftarverð á mánuði 1000 kr.
Verð í lausasölu virka daga 95 kr. - Helgarblað 115 kr.
Tveir flokkar í einum
Landsfundur Alþýðubandalagsins sýndi glöggt, að
þar fara tveir flokkar, þótt þeir þykist vera í einum.
Slíkur var ágreiningurinn milli fylkinga í grundvallar-
atriðum, að þær eiga í raun ekki samleið. Þetta hefur
komið glöggt í ljós af ummælum einstakra fulltrúa,
bæði utan landsfundarins og innan, síðustu daga.
Annars vegar fer flokkseigendafélagið gamla, sem
sýndi á fundinum, að það ræður enn því sem það vill
ráða. Þar virtist vera hin raunverulega flokksforysta,
þótt Ólafur Ragnar Grímsson sé enn formaður. Ólafur
Ragnar tengist svokallaðri lýðræðiskynslóð í flokknum.
Hún vill breytingar í átt til nútímans. í samtökunum
Birtingu eru menn, sem skilja betur en flokkseigendur,
hvað hæfir nútímanum. Margir almennir alþýðubanda-
lagsmenn vilja, að flokkurinn standi fyrir uppgjöri gegn
gömlum sósíahstískum kreddum. Á fundinum komu
fram ýmsar tillögur, sem lúta að því, að flokkurinn
verði vinsamlegri markaðsbúskap en fyrr. Þar fer því
ekki einungis hugmynd um uppgjör við marxismann
gamla heldur margt í öllum kenningum sokallaðra sós-
íalista. En flokkseigendur, sem réðu ferðinni, sáu um,
að þessu var öllu ýtt út af borðinu. Eftir stendur flokk-
ur, þar sem flokkseigendur hafa sýnt hramm sinn en
skilið lýðræðissinnuðu flokksmennina eftir úti 1 kuldan-
um. Flest af því, sem samþykkt var til umbota, voru
málamyndaumbætur.
Flokkseigendur vildu sýna, að þeir eru hin raun-
verulega flokksforsta. Þeir létu kjósa fulltrúa sinn,
Steingrím J. Sigfússon, sem varaformann. Hann felldi
þar Svanfríði Jónsdóttur úr sæti. Hún stóð næst Ólafi
Ragnari Grímssyni og var talsmaður umbóta í flokkn-
um. Með kjöri Steingríms þykir mönnum sýnt, að á
næsta landsfundi muni flokkseigendur ráðast fyrir opn-
um tjöldum gegn Ólafi Ragnari Grímssyni sjálfum.
Hinum almenna kjósanda Alþýðubandalagsins, eink-
um fólki, sem ekki er flokksbundið, er ljóst, hversu
stefna flokksins hefur gamlast. Almennir kjósendur
styðja yfirleitt hugmyndir lýðræðiskynslóðarinnar í
flokknum. Þeim er ljóst, að markaðsbúskapur og fijáls-
ræði skila almenningi beztum kjörum. Þessi lands-
fundur gerði fátt, sem kemur þessu fólki vel. í land-
búnaðarmálum og sjávarútvegsmálum er tuggin sama
framsóknartuggan og fyrr. Samþykkt var að vísu að
taka upp aukið samstarf við sósíaldemókrata, en sú
samþykkt gæti mætavel orðið marklaus. Ýtt var til hlið-
ar hugmyndum um aðild að Alþjóðasambandi jafnaðar-
manna. Flokkseigendafélagið gerði það, sem það vildi.
Þeim sem datt í hug, að eitthvert uppgjör yrði við sósíal-
ismann, brugðust vonimar. Öllu slíku var skotið á frest.
Eftir stendur flokksmynd, sem í raun fær ekki staðizt.
Félagar í Birtingu tala jafnvel um að sækja um aukaað-
ild að Alþjóðsambandi jafnaðarmanna í trássi við flokks-
eigendur. Hugmyndin um slíka aukaaðild fær að vísu
sennilega ekki staðizt, miðað við reglur Alþjóðasam-
bands jafnaðarmanna.
En þetta sýnir, hversu litla samleið hópamir í Al-
þýðubandalaginu eiga.
Vafalaust væri hagstæðast fyrir íslenzka kjósendur,
að Alþýðubandalagið klofhaði í raun. Það mundi skýra
linur. Sumir gætu þá setið áfram með flokkseigendur
og úreltar sósíalistískar kreddur. Aðrir gætu farið með
þeim krötum, sem slíkt gætu sætt sig við.
Haukur Helgason
MÁNUDAGUR 20. NÓVEMBER 1989.
„Árið 1985 stóð rikisstjón Framsóknarílokks og Sjálfstæðisflokks að því í bróðerni að innleiða vaxtafrelsið
ð íslandi,“ segir höfundur m.a. í greininni.
Ráðlaus
ríkisstjórn
Efitir árlanga setu ríkisstjórnar
Steingríms Hermannssonar eru
ráðherramir að uppgötva aö mikill
fjármagnskostnaöur hefur síðustu
árin verið eitt erfiðasta vandamál
íslenskra atvinnuvega. En hver ber
ábyrgðina? Forsætisráðherra vísar
í ýmsar áttir, einkum til Seðla-
banka íslands sem eigi að tryggja
hagkvæman rekstur bankakerfis-
ins og lækkun raunvaxta.
Hann treystir því augsýnilega að
landsmenn séu ekki langminnugir,
því að staðreyndin er að árið 1985
stóð ríkisstjón Framsóknarflokks
og Sjálfstæðisflokks að því í bróð-
erni aö innleiða vaxtafrelsið á ís-
landi. - Þannig hefur Framsóknar-
flokkurinn hjálpað dyggilega við
að spinna þann þráð okurvaxta,
sem nú er talinn ein helsta ástæðan
fýrir bágu ástandi efnahagsmála.
Telja launinofhá
En það er fleira en vextimir sem
ráöherramir hafa áhyggjur af. Þaö
er ekki síst kaupgjaldið í landinu -
hlutur launafólks, kvenna í fisk-
vinnslu og iðnfyrirtækjum og ann-
arra sem skapa þjóðarauðinn. Ekki
af því aö kaupið sé of lágt, heldur
þvert á móti.
Fólk heyrði þaö í beinni útsend-
ingu þegar forsætisráðherrann
sagði í stefnuræðu sinni 24. október
sl.: „Ekki verður hjá því komist að
kaupmáttur launa fafli enn“! - Því
miður em líkur á aö ríkisstjómin
nái árangri á þessu sviði. Hún hef-
ur góðum og þjálfuðum Uðsmönn-
um.á að skipa í baráttu sinni við
launafólkiö og atvinnurekendur
munu taka Uðveislu ríkisstjómar-
innar feginshendi.
Einn stærsti atvinnurekandinn
er raunar ríkiö, og fjármálaráð-
herra er sérstakur snUlingur í að
beija á viösemjendum sínum.
Ekki mátti lög-
festa lágmarkslaun
Eftir síðustu kosningar höfnuðu
allir gömlu flokkamir kröfu
KvennaUstans um lögfestingu lág-
markslauna. Þá mátti ekki beita
lögum. Stjóm Þorsteins Pálssonar,
sem mynduð var sumarið 1987, hik-
aði hins vegar ekki við að taka
samningsréttinn af launafólki. Þeg-
ar sú stjóm gafst upp eftir rúmlega
eins árs hraklega sighngu og Al-
þýðubandalagiö hljóp í skarðið fyr-
ir Sjálfstæðisflokkinn mátti ails
ekki afhenda samningsréttinn til
baka.
Hinn nýendurreisti forsætisráð-
KjaUaiinn
Kristín Einarsdóttir
þingkona Kvennalistans
herra oröaði það af sinni alkunnu
hógværð í stefnuræðu í fyrra að
„óhjákvæmilegt hefði reynst að
víkja til hUðar mikilvæginn mann-
réttindum". Síðan hefur kaup-
máttur launa falUð stöðugt og nú
cr svo komið aö þorri launafólks
hefur varla í sig og á, þrátt fyrir
sífeUt lengp vinnudag.
Aukið atvinnuleysi boðað
Forsætisráðherra boðar aukið
atvinnuleysi á næsta ári en segir
jafnframt að ríkisstjómin sé að
leita leiða til að auka hagvöxt! Úr-
ræðin em einkar frumleg: Bygging
álvers í Straumsvík sem fuUbúið
mun ekki veita nema um 250
manns atvinnu.
Ekki dregur það svo teljandi sé
úr atvinnuleysi, síst af öUu Ujá kon-
um. Konur era meirihluti þeirra
sem nú era á atvinnuleysisskrá og
varla leita þær í ríkum mæU eftir
atvinnu viö að reisa stóriðjuver og
virkjanir.
Þaö er í meira lagi sérkennflegt
að heyra verkalýösfélög krefjast
framkvæmda af þessu tagi sem
kosta munu um 50 þúsund mUljón-
ir íslenskra króna en veita aðeins
nokkur hundrað manns atvinnu.
Fjárfesting á bak við hvert starf
verður um 200 mUljónir króna. Hér
eins og víðar era það skammtíma-
sjónarmið sem ráða ferðinni.
Orka á útsölu
En hvað um orku faUvatnanna?
spyrja menn. - Á ekki að selja
hana? Forsætisráðherra upplýsti í
stefnuræðu sinni að orkuverð
mundi fara ört hækkandi erlendis
með hverju ári sem Uður. Á sama
tíma er verið að semja um raforku-
verð við útlendinga sem er langt
undir framleiðslukostnaði.
Hér á enn einu sinni að velta
kostnaðinum yfir á íslensk fyrir-
tæki sem borga nú þegar margfalt
verð fyrir orkuna, að ekki sé talað
um almenning í landinu. Fyrir
stóriðjuna á að fóma hagkvæmum
virkjunum sem myndu henta vel
fyrir vöxt almenns raforkumark-
aðar á komandi áram. Það era
skrítin fræði að reikna aukinn hag-
vöxt sem uppskera af slíkri útsólu-
stefnu þegar í henni felst að íslend-
ingar framtíðarinnar þurfa að
greiða hærra raforkuverð.
Aðrar leiðir eru til
Það er hægt aö breyta þeim vera-
leika sem við okkur blasir vegna
rangrar sljómarstefnu pg úrræða-
leysis valdhafanna. Viö íslendingar
höfum allar forsendur til aö lifa við
góð lífskjör og búa bömum okkar
öragga framtíð. Náttúruauðlindir
okkar, fiskimið, gróöurmold og
orkulindir, era traustur grannur á
að byggja, ef viö umgöngumst þær
af framsýni og fyrirhyggju. - Glöt-
um þeim því ekki í hendur útlend-
inga.
- Stjómmál eiga að snúast um
forgangsröð. Þar hafa konur margt
til mála að leggja. Kvennalistinn
mun hér eftir sem hingað til leggja
áherslu á að gildismat kvenna fái
sinn sess alls staðar þar sem ráðum
er ráöið. Þannig byggjum við upp
farsælla og réttlátara þjóðfélag.
Kristín Einarsdóttir
,,Einn stærsti atvinnurekandinn er
raunar ríkiö, og fjármálaráðherra er
sérstakur snillingur 1 að berja á við-
semjendum sínum.“