Þjóðviljinn - 14.02.1974, Blaðsíða 1

KÖPMS
IPÓTEK
OPIÐ OLL KVOLD TIL KL. 7.
NEMA LAUGARDAGA TIL KL. 2.
SUNNUDAGA MILLI KL. 1 OG 3
SÍMI 40102
Samningarnir:
Skriður
kominn
á málin
Sáttafundur var haldinn i
gær i kjaradeilu Alþýðusam-
bandsins og vinnuveitenda uni
kaup og kjör verkafólks.
Fundinum var frestað um 7
leytið i gær og átti að hefjast
aftur klukkan hálf niu um
kvöldið.
Svo virðist sem ákvörðun
verkalýðshreyfingarinnar um
beitingu verkfallsvopnsins
hafi haft tilætlaðan árangur
þvi nú er mun léttara yfir
samningaviðræðum og vinnu-
veitendur mun jákvæðari i af-
stöðu sinni gagnvart kröfum
ASÍ en þeir áður hafa verið.
A fundinum i gærkveldi var
ætlunin að ræða ýtarlega lág-
launahækkunina og töldu
ýmsir forvigismenn verka-
lýðshreyfingarinnar að niður-
staða um hækkanir til hinna
lægstlaunuðu mundu jafnvel
nást á þeim fundi.
Ef svo fer, þá er eftir að
ræða almennar kauphækkanir
svo og sérkröfur hinna ýmsu
verkalýðsfélaga.
Af þessu má ljóst vera að
heldur hefur dregið úr þeirri
hættu að verkfallsvopninu
þurfi að beita og má ákvörðun
eigenda bræðslustöðva um að
neit að taka við loðnu til
bræðslu kallast hið hlálegasta
frumhlaup.
—úþ
o
Rætt um
Solzjenitsin
á alþingi
Allmiklar umræöur á al-
þingi í gær utan dagskrár i til-
efni af handtöku sovéska rit-
höfundarins Solsénitsin. t
neðri deild kvaddi Jónas
Arnason sér hljóðs og birtum
viö ræðu hans á 4. siðu Þjóð-
viljans i dag. Þorvaldur Garð-
ar Kristjánsson kvaddi sér
hljóðs i efri deild og spurðist
hann jafnframt fyrir um hvað
hæft væri i þvi að fulltrúi frá
sovéska sendiráðinu á tslandi
hafi mótmælt við islenska
utanrikisráðuneytið ummæl-
um menntamálaráöherra i
stjónvarpi fyrir stuttu um
framkomu sovéskra stjórn-
valda við Solsénitsin.
1 svari Einars Agústssonar
utanrikisráðherra kom fram
að slik umkvörtun hafi verið
borin fram, en ekki hafi verið
um formleg mótmæli að ræða.
Sjá síðu
o
Solzjenitsin
Rekinn úr landi
MOSKVU, FRANKFURT
13/2 Sovéska fráttastofan
Tass tilkynnti i dag að
rithöf undurinn
Alexander Solzjenitsin
hefði verið sviptur sov-
eskum ríkisborgararétti og
honum vísað úr landi.
Kom Solzjenitsin með
flugvél i dag til Frankfurt
við Main í Vestur-Þýska-
landi, en blaðamenn fengu
ekki að hafa tal af honum.
Mikil mótmælaalda hefur
risið víða um lönd vegna
handtöku Solzjenitsins í
gær.
Búist var við þvi að Solzjenitsin
héldi til bústaðar Nóbelsskáldsins
Heinrichs Böll i dag. Hann kom
með áætlunarvél frá Aeroflot og
fylgdu honum fjórir menn, að
öllum likindum frá leynilög-
reglunni. Þeir stigu fyrstir
manna út úr vélinni en gengu
siðan til hennar aftur. Talsmaður
vestur-þýsku stjórnarinnar hefur
skýrt frá þvi, að rithöfundurinn sé
„gestur landsins.”
Vinir Solzjenitsins i Paris létu i
dag i ljós þá skoðun að hann muni
kjósa sér Noreg eða Sviþjóð til
dvalar. Rithöfundurinn hafði
nýlega samband við Andrei
Sinjavski, sem dæmdur var á
sinum tima til sjö ára fangabúða-
vistar fyrir rit sem gefin voru út á
Vesturlöndum og dvelst nú i
Paris. Hafði hann þá rætt um
þann möguleika að hann yrði
fluttur nauðugur úr landi, og taldi
liklegast að hann mundi velja sér
dvalarstað á Norðurlöndum. Það
var einmitt norskur blaðamaður,
Per Egger, sem tók að sér að
koma boðum á milli Solzjenitsins
og Sænsku akademiunnar, þegar
skoðaðir voru möguleikar á þvi
að afhenda honum Nóbels-
verðlaun i bókmenntum i Noskvu.
Þær tilraunir fóru út um þúfur og
var Per Egge visað úr landi.
Frh. á bls. 15
Löndunarbann á loðnu fráleitt meðan
ekki er séð að komi til verkfalla
Mín skoðun að ekki
komi til verkfalla
sagði Lúðvík Jósepsson á alþingi
Lúðvik Jósepsson
Miklar umræður urðu utan dag-
skrár i neðri deild alþingis i gær
um þau vandamál, sem uppi eru
vegna neitunar nokkurra fiski-
mjölsverksiniðja á Faxafióa-
svæðinu að taka á móti loðnu til
bræðslu vegna yfirvofandi verk-
falls.
Frá þessum umræðum segir
nánar á 4. siðu Þjóðviljans i dag,
en i ræðum l.úðviks Jósepssonar
sjávarútvcgsráðhcrra komu m.a.
fram þau atriði sem hér grcinir:
Þær 5 verksmiðjur á Suðvestur-
landi, sem tilkynnt höfðu aö þær
hættu ioðnumóttöku vegna yfir-
vofandi verkfalls hafa nú birt
opinbera tilkynningu um að þær
muni fyrir tilmæli rikisstjórnar-
innar taka áfram við loðnuúr-
gangi frá frystihúsunum, svo að
loðnufrysting getur haldið áfram
á þessu svæði sem annars staðar.
Allar þessar verksmiðjur nema
hér i Reykjavik hefðu hvort sem
er ekki getað tekið við neinu
magni af loðnu þessa siðustu
daga, þótt ekkert bann hefði verið
sett, þar sem þær anna ekki
Frh. á bls. 15
„Áhyggjur Norðmanna”
EINUNGIS
MOGGAGRÝLA
Bratteli og Korvald eyða orðrómi um „orðsendingu
til íslenskru stjórnarinnar”
OSLÓ 13/2 — Norska stjórnin er
þeirrar skoðunar að það sé einka-
mál islendinga að ákvarða um
framtið herstöðvarinnar I Kefla-
vik og hefur ekki tjáð sig um það
mál við islensku rikisstjórnina,
sagði Trygve Bratteli, forsætis-
ráðhcrra Noregs i norska stór-
þinginu i dag.
Norska fréttastofan NTB sendi
út frétt um þetta i gær, og er ofan-
greint úr þvi fréttaskeyti.
Kristján Guðmundsson náms-
maður i Osló hringdi til Þjóðvilj-
ans og sagðist honum svo frá
málinu:
Dagbladet norska birti i gær
stóra frétt undir fyrirsögninni:
Noregur styður Bandarikin gegn
Islandi. Grein þessi er birt i til-
efni frétta frá Islandi þar sem ut-
anrikisráðherra íslands er sagð-
ur hafa staðfest að opinber orð-
sending hafi komið frá norsku
rikisstjórninni varðandi herstöð-
ina i Keflavik. Utanrikisráðu-
neytið norska neitaði að svara
fyrirspurn blaðsins um það, út á
hvað þessi orðsending gekk. Hins
vegar sendi ráðuneytið út frétta-
tilkynningu i fyrrakvöld þar sem
þvi var lýst yfir, að hér sé ekki
um eiginlega opinbera orðsend-
ingu að ræða (offisiell henvend-
else), heldur upplýsingar eða
skýringar (forhaands orienter-
ing) um sjónarmið norskra yfir-
valda sem lögð hefðu verið fyrir i
leynilegum viðræðum i stofnun-
um NATO i fyrra. Ráðuneytið
taldi ekki rétt að birta frekar um
efni skýringa þessara.
i tilefni af þessari frctt og
vegna afskipta norskra stjórn-
málamanna af þessum ináluin á
islandi að undanförnu tók einn af
þingmönnum Sósialiska kosn-
ingabandalagsins, ARENT IIEN-
ItlKSEN, þetta mál upp i stór-
þinginu i gær i fyrirspurn til for-
sætisráðherra, Trygve Bratteli:
Fyrst visaði hann til fréttarinn-
ar i Dagbladet og endurhljóms
hennar i útvarpinu og sagði sið-
an:
Þessa dagana eiga sér stað á
Islandi æ harðari stjórnmáladeil-
ur um uppsögn samningsins við
Bandarikin um herstöðina i
Keflavik, — og visaði Henriksen
til stefnunnar i málefnasáltmála
islensku rikisstjórnarinnar. Það
væri þess vegna eölilegt að
norska rikisstjórnin og þingmenn
stjórnarflokksins viöurkenndu
sjónarmið Islands og blönduðu
sér ekki i hinar islensku deilur.
En komið hefur i ljós að rikis-
stjórnin hefur sett fram ákveðnar
meiningar i Keflavikurmálinu.
Ég vil þess vegna spyrja for-
sætisraðherra hvaða sjónarmið
hún hefur látið i ljós um þessi efni
gagnvart tslandi og hvaða sjón-
armið i stofnunum NATO.
Trygve Brattcli svaraði þvi til,
að núverandi rfkisstjórn i Noregi
liefði ekki látið uppi neitt um
Keflavikurmáliö. Sú skýring scm
niii er rætt (orientering) kom frá
Korvald-rikisstjórninni, núver-
andi ríkisstjórn er i engum vafa
uni það, að þetta er islenskt inn-
anrikismál.
Finn Gustavsen tók til máls og
sagöi að tslendingar hefðu nú að
undanförnu upplifað norska ihlut-
un i innanrikismál sin.
Bratteli svaraði og sagði að
norskum stjórnmálamönnum
hefði verið boðið til Islands til að
ræða þessi mál.
Korvald fyrrverandi forsætis-
ráðherra staðfesti það. að það
sem ýmsir hefðu nefnt „orðsend-
ingu” hefði verið hrein afstöðu-
skýring til islensku rikisstjrnar-
innar, þannig að islendingar
Frh. á bls. 15