Þjóðviljinn - 07.01.1975, Blaðsíða 2

2 SÍÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 7. janúar 1975.
Að mœla
víndrykkju bót?
Er Kolbeinn Bjarnason að
mæla vindrykkjunni bót i nafni
ungtemplara? Er mér var sagt af
þessari grein sem afstöðu ung-
templara til Góðtemplararegl-
unnar varð ég mjög undrandi, ef
slikt mætti rétt vera, að nokkur
þeirra gæti i nafni samtakanna
talið þau vera i andstöðu við góð-
templara.
Hann segir t.d. orðrétt: ,,Það er
t.d. Utbreiddur misskilningur, að
ungtemplarar starfi i stúkum og
eru oft orðaðir við góðtemplara”.
Það mun ekki óalgengt að börn
séu orðuð við foreldri sitt. Kolbein
virðist sviða sárt undan þessari ó-
hamingju ungtemplara að vera
orðaðir við góðtemplara. Getur
það verið að maður, sem fer að
lýsa félagsskap ungtemplara og
aö manni virðist, öðrum þræði
vilja gjöra það honum til hróss, sé
ekki kunnugra um málin en það
að hann viti ekki, að þeir eru
raunverulega grein á hinu 90 ára
sterka tré og studdir af góðtempl-
urum.
Þótt ungtemplarar noti ekki
form Góðtemplarareglunnar á
fundum sinum, vita allir sem til
þessara mála þekkja að þeir hafa
blessunarlega tekið duglega virk-
an þátt i umsvifamestu fram-
kvæmdum templara á sumri
hverju, Galtalækjarmótunum.
Fyrir utan það hversu oft ég hefi
sem betur fer séð ungtemplara á
stúkufundum bæði i Reykjavik og
i Hafnarfirði, var þó undarlegast

bækur, sem
gjMJ
r\%Ji / ociii ^
fjallað er um hér á (í
síðunni, fást hjá
m okkur, eða við get-
*?t um pantað þær með %
j& stuttum fyrirvara.
%
£
£
%
Pt
^Bókabúö
%
^mennmgar
Máls og

*
Vi
>Í
&
?Á
&
?Á
&
?/i
5*
Í5r
Vi
54
V
?/i
VIPPU - BlLSKÚRSHURÐIN
Lagerstærðir miðað við múrop:
Hæð: 210 sm x breidd: 240 sm
- 210 - x - 270 sm
af öllu, að þessi grein skyldi vera
látin á „þrykk” út ganga nokkr-
um dögum eftir að útbreiðsluher-
ferð var hafin i heila viku með
kynningu i fjölmiðlum og sér-
prentuðum bæklingi er dreift var
meðal fólks i þúsundatölu, allt i
samvinnu góðtemplara og ung-
templara.
A þeim stöðum, I Reykjavik og
viöar, er höfð voru opin hús til
viðtals og upplýsinga, voru bæði
ungtemplarar og templarar til
upplýsinga og einnig á opna
stúkufundinum i Templarahöll-
inni kl. 2 á sunnudeginum. Svo
kunn er þessi samvinna, sem
vera ber, að ekki virðist ástæða til
að nefna fleira til að afsanna
þessi óskiljanlegu ummæli Kol-
beins Bjarnasonar.
Manna óliklegastur væri ég til •
aö lasta snjallar visur. Hinu, að
við eigum þar brennivininu skuld
að gjalda, held ég að ekki væri
fráleitt að láta tvær stökur Krist-
ins heitins Bjarnasonar svara.
Hann var alla tið talinn vinsvinur
en þó aldrei álitinn óreglurmað-
ur, heldur sagður kunna allvel
með áfengi að fara, en tjáði samt
reynslu sina þannig:
Oft þó sé við æfiþras
ærið þungt i spori
ávallt sé ég gegnum glas
glampa af nýju vori.
Hef þó naumast höpp af þvi
heims er glaumur sýnir
Fórust straumum óláns i
æskudraumar minir.
Ég dreg mjög i efa, að margt af
svokölluðum drykkjuvisum sé
gjört i vimunni heldur flestar
þeirra bestu þess utan, til afsök-
unar og yfirbreiðslu til að verja
sig með, enda frekar timbur-
manna eða eftirsjónarhljóð i
mörgum þeirra, samanber þess-
ari:
Eldarina rósin fin
raunir pina ófinar
Fyrir vinið varð ég svin.
Vonir dvlna minar.
Þá telur Kolbeinn þann kost við
áfengið, að sumir græði á þvi.
Sjálfsagt á hann þar við þjóðar-
hag. Ekki getur það þó staðist þar
sem reynslan er, að áfengið veld-
ur ávallt meira tjóni en hag, eins
og ráðherra þeirra mála viður-
kenndi fyrir skömmu i fjölmiðl-
um, að þrátt fyrir miklar inntekt-
ir Áfengisverslunar rikisins,
væru þó útgjöld vegna.vinneyslu
stórum meiri og þar fyrir utan
allt það, er ekki verður metið til
fjár, svo sem líf manna, sorgir og
vinnutap þeirra i þjóðfélaginu
sem eru orðnir auðnuleysinu að
bráð. Þannig getur gróðinn aldrei
orðið neinn, þar sem hann veldur
meira tapi og er ávallt á kostnað
annarra. Þetta viðurkennir Kol-
beinn lika er hann telur ókostina
nær óteljandi.
Allt mál Kolbeins finnst mér
benda til að hann hafi aldrei kom-
ið á stúkufund og viti þvi ekki
hvað hann er að bannsyngja.
Sem æðstitemplari stúkunnar
Framtiðin leyfi ég mér að bjóða
hVerjum þeim er svona villuhug-
myndir ala, eða hafa áhuga á að
sjá hið sanna, að koma sjálf er
þau sjá I félagslifi Morgunblaðs-
ins auglýstan opinn fund. Sú villa
mun hafa villt marga, að þá sé átt
viðalla félaga annarra stúkna, en
svo er ekki, þar sem þeim er á-
vallt heimilt að sitja fundi allra
stúkna. Heldur er með þvi öllum
gefinn kostur á að kynnast starfs-
miðum, aðstöðu og starfi er byggt
er á trú von og kærleika bræðra-
lagsins.
Þá gætu þeir gert sér ljóst hvort
þeim hentaði ekki einmitt þessi
félagsskapur, vildu ganga til liðs
með okkur, að: hjálpa til að
styðja þá veiku, veita þeim fé-
lagslega aðstöðu til að slita sig frá
drykkjufélögum, fá þá til að
hjálpa okkur, þannig hjálpar hver
best sjálfum sér.
Þegar vitað er um inntöku
nýrra félaga, væri að likum ekki
ástæöulaust að auglýsa viðtals-
tima i Templarahöllinni t.d. kl.
5—6 eða 7, eitt eða tvö kvöld áður,
svo að þeim er óskuðu gæfist
kostur upplýsinga.
Ingþór Sigurbjörnsson
Bæjarpóstur spyr:
Aðrar starðir.ani&aðar eftir baiðnl
QLUGQA8MIÐJAN
'jMk 12 - Sfai 38220
Af hverju auglýsiö þið I Morg-
unblaðinu einu? Það er t.d. til
dálkur sem heitir „félagslif” i
Þjóðviljanum.
Skákþing Reykjavikur hófst á
sunnudaginn. Þátttakendur I 4
efstu flokkunum eru 46. Þeir
tefla i 4 riðlum, 3 tólf manna og 1
10 manna riðli. t riðlana er
raðað eftir Elo stigum.
t A-flokki eru þessir kepp-
endur:
Jón Kristinsson
Leifur Jósteinsson,
Haraldur Haraldsson
Björn Þorsteinsson
Margeir Pétursson
Bragi Kristjánsson
Friörik ólafsson
Jón Þorsteinsson
Gylfi Magnússon
Jóhann örn Sigurjónsson
Björn Jóhannesson
Ómar Jónsson.
Sigurður ólafsson
Magnús Ólafsson
Keppni i unglingaflokki hefst
á laugardaginn og eru þátttak-
endur beðnir að koma til skrán-
ingar kl. 13.30.
Skráningarstjóri á skákþing-
inu er Magnús Sólmundarson og
varð ekki annað séð en að vel
færi um keppendur undir stjórn
hans.
Þá er komið að nýjunginni. t
tilefni kvennaársins, 75 ára af-
mælisárs TR og vegna þess að
það er löngu orðið timabært,
hefur stjórn TR ákveðið að teflt
skuli I fyrsta sinn i ár um titilinn
— Kvennameistari Reykja-
vikur,-
Það er vitað að margt kven-
Polugajevky I einviginu er hann
orðinn mjög algengur. t
6. ... e6
Hér er einnig leikið e5
7. Be3 Dc7
8. f4 b5
9. a3 Bb7
Svartur beinir nú skeytum
sinum að e4 peðinu og hvitur
verður að eyða tima i að valda
það betur.
10. Bf3 Rbd7
11. Bf2 Rb6
12. De2 Be7
13. a4?
UMSJÓN JÓN G. BRIEM
Hér átti hvitur að hróka stutt
og hef ja siðan kóngssókn með g4-
g5. Leiknum 13. ... Rc4 má
svara með Rdl og eftir g4-g5 og
c3 má leika riddaranum til e3.
Hvitur hefur nú eytt tveimur
leikjum i að koma peðinu á a4 og
lætur svo hrekja riddarann upp i
borð þar sem hann stendur út
skákina.
Það sem menn reka fyrst aug-
un I er nafn Friðriks ólafssonar.
Það er mikill fengur að fá hann
til keppni og liklega láta áhorf-
endur sig ekki vanta. Að sjálf-
sögðu hlýtur Friðrik að vera
sigurstranglegastur i mótinu,
en ég er illa svikinn ef tslands-
meistarinn Jón Kristinsson og
skákmeistari TR og sigurvegari
i opna mótinu, Björn Þorsteins-
son veita honum ekki nokkra
keppni.
Úrslit 11. umferð A-riðils urðu
þessi:
Jón Kristinsson — Omar
Jónsson 1-0
Leifur Jósteinsson — Björn
Jóhannesson 1/2-1/2
Haraldur Haraldsson — Jóhann
Sigurjónsson 0-1
Margeir Pétursson — Jón
Þorsteinsson frestað
Bragi Kristjánsson — Friðrik
Ólafsson 0-1
I B-riðli eru þessir þátttak-
endur:
Torfi Stefánsson
Jón L. Arnason,
Ásgeir Árnason
Ágúst Ingimundarson
Jónas P. Erlingsson
Eyjóifur Bergþórsson
Jón Þorvaldsson
Ásgeir Ásbjörnsson
Benedikt Jónasson
ögmundur Kristinsson
fólk teflir skák oj» hér gefst gott
tækifæri til að béra sig saman.
Sterkasta skákkona okkur, Guð-
laug Þorsteinsdóttir teflir i C-
riðli Reykjavikurskákmótsins. I
skákkeppni stofnana hafa konur
teflt og nokkur hópur sótt skák-
æfingu fyrir skömmu þar sem
Guðlaug Þorsteinsdóttir tefldi
fjöltefli. Nú er komið að þvi að
þessar og aðrar konur sem hafa
áhuga á skák reyni með sér.
Akveðið er að Benedikt Jónas-
son verði skákstjóri i keppninni
og mun hann auglýsa hvenær
skákþingið hefst.
Hér kemur ein skák sem var
tefld i A-flokki
Hvltt: Haraldur Haraldsson
Svart: Jóhann örn
Sigurjónsson
Sikileyjarvörn.
1. e4 c5
2. Rf3 d6
3. d4 cxd
4. Rxd Rf6
5. Rc3 a6
Þetta er Najdorf-afbrigðið
sem ávallt nýtur mikilla vin-
sælda.
6. Be2
Eftir að Karpov beitti þessum
leik með góðum árangri gegn
13 b4
14. Rdl Hc8
15. c3 d5
16. e5 Rfd7
17. 0-0 Rc4
18. Khl 0-0
19. Bg3 g6
20. f5 gxf5
21. Rxf5
Þessi mannsfórn er ekki
óþekkt en i þessari stöðu færir
hún hvitum engan ávinning.
21. ... exf5
22. e6 Bd6
23. exd7 Dxd7
24. Bxd6 Dxd6
25. Dd3 bxc3
26. bxc3 De5
27. Hbl Rd6
28. Hb4 IIc4
29. Hxb7
Hvita staðan er vissulega
slæm, en neitt. ekki bætir þessi fórn
29. ... Rxb7
30. Bxd5 Hc7
31. Bxb7 Hxb7
32. Hxf5 Del
33. Hfl De6
34. Df3 Hbl
gefið.
Jón G. Briem.
AFERLENDUM
þess, sem vitnað er i önnur rit til
frekari upplýsinga. Ritið er lykill
til aukins skilnings i listaarfi for-
tiðarinnar, ýtarlegt og vandað og
nauðsynlegt.
BÓKAMARKAÐI
Dictionary of Subjects
and Symbols in Art,
James Hall. Intoduced by Kenn-
eth Clark. John Murray 1974.
Fyrir hálfri öld fékk sú kenning
byr undir báða vængi, að efni
málverka skipti engu máli, höf-
uðatriðið væri formið eða form-
tjáning og litir. Kenning þessi
hlaut að afskrifa alla málarlist
fortiðarinnar, frá hellamyndun-
um á Spáni og Suður-Frakklandi,
Giotto, Bellini, Titian, Michelan-
gelo og Rembrandt, efni mynda
þessara listamanna var höfuðat-
riðið. A fjórða áratug aldarinnar
var þessi kenning harðlega gagn-
rýnd af Aby Warburg, sem hafði
geysileg áhrif á þá menn, sem út-
listuðu kenningar hans og stað-
festu með rannsóknum sinum.
Þekking og snilli Warburgs jók
skilning manna s.tórum á efni og
tjáningu eldri listaverka, sem
hafði hreinlega týnst i umróti
breytinganna sem urðu á samfé-
laginu og listtjáningu 19. og i upp-
hafi 20. aldar. Erwin Panofsky,
Fritz Saxl og fleiri uppgötvuðu ný
tákn og nýjar merkingar i efni
miðalda mynda og mynda frá
endurreisnartimabilinu og 17.
öld. Skilningi manna á þessum
táknum og efnivið hafði hrakað
með rýrnandi áhrifum
klassiskrar menntunar og minnk-
andi Bibliulestri, en illmögulegt
er að skynja mörg ágætustu verk
miðalda og endurreisnar án
þekkingará bókmenntum grikkja
og rómverja auk Bibliunnar.
Þessi bók er sett saman til þess að
bæta úr þessum menntunarskorti
nútima manna, svo að þeir megi
öðlast réttari skilning á list fortið-
arinnar. Höfundurinn útskýrir
fjölmörg þemu, sem nauðsynlegt
erað skilja til þess að geta skynj-
að boðskap fornra listaverka og
efni þeirra, visað er til uppruna
þemanna i klassik og Bibliu auk
A Season in Hell
The llluminations.
Arthur Rimbaud. A New Trans-
lation by Enid Rhodes Peschel.
Oxford University Press 1974.
Texti verkanna er prentaður á
frönsku og ensku, svo að sam-
anburður er auðveldur. Rim-
baud orti aðeins I sex eða sjö ár
og hætti tuttugu og eins árs, en
þó svo væri, hafði hann flestum
öðrum meiri áhrif á nútima
ljóðlist. Rimbaud valdi sér ein-
staka leið til þess að verða það,
sem hann nefndi „sjáandi”,
sem var að rugla og niðurdrepa
tilfinningalif sitt af yfirlögðu
ráði. Lýsing þessarar viðleitni
er að finna I A Season in Hell,
tjáning ofsjóna og furðusýna og
kvala skáldsins á þessari þyrn-
um stráðu leið hans til upphaf-
innar skynjunar og skilnings. 1
Illuminations krefst hann lausn-
ar og sér i hillingum lausnina og
fellur þess á milli i algjört
svartnætti örvinglunar. Þýð-
andinn skrifar inngang um lifs-
hlaup Rimbauds og útlistar inn-
tak verkanna auk þess sem hún
gerir grein fyrir þýðingu sinni.
/