Þjóðviljinn - 07.01.1975, Blaðsíða 4
4 stPA — ÞJ6ÐVILJINN Þriðjudagur 7. janúar 1975.
MÚÐVIUINN
MÁLGAGN SÓSÍALISMA
VERKALÝÐSHREYFINGAR
OG ÞJÖÐFRELSIS
(Jtgefandi: Ctgáfufélag Þjóöviljans Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson
Framkvæmdastjóri:'Eiður Bergmann Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Ritstjórar: Kjartan ólafsson, Skólavöröust. 19. Simi 17500 (5 linur)
Svavar Gestsson Prentun: Blaöaprent h.f.
HEYR Á ENDEMI!
Nokkrum dögum áður en miðstjórn
Alþýðusambandsins heldur fund um
kjaramál og um svipað leyti og sjómenn
undirbúa kaupkröfur sinar kastar aðal-
málgagn ihaldsins striðshanskanum og
lýsir yfir: Kjörin verða ekki bætt. Þar
með felst i yfirlýsingunni að sú kjararáns-
herferð, sem ihaldsstjórnin hefur stundað
um margra mánaða skeið á að standa
óhögguð; alþýðufólkið á i engu að fá bætt-
ar verðhækkanir sem á visitökukvarða
sýna 60% á ársgrundvelli. Jafnframt
þessari yfirlýsingu Morgunblaðsins, for-
sætisráðherra og þar með rikisstjórnar-
innar kemur fram, að nái verkalýðshreyf-
ingin fram kauphækkun—sem viðurkennt
er að hún geti — verði kauphækkunin ekki
kjarabót; henni verði með öðrum orðum
rænt jafnharðan aftur.
„Nú er kominn timi til að hefja hinar
fomu dyggðir sparnaðar og aðhaldssemi
til vegs”. Svokvað Morgunblaðið á dögun-
um i forustugrein 4. janúar 1975. Áður
höfðu húsbændur þess, Sjálfstæðisflokkur-
inn, framkvæmt mjög tilfinnanlega
„sparsemi” á alþýðuheimilunum, þar
sem rænt var kaupmætti sem verkafólk
hafði öðlast á vinstristjórnarárunum og
forsenda var fyrir að óbreyttu þjóðfélags-,
ástandi i meginatriðum. „Sparnaður”
hægri stjórnarinnar siðustu mánuði hefur
verið i þvi fólginn að færa frá launafólki
miljarða króna með kaupráni, gengis-
lækkunum og verðhækkunum. Og þegar
búið er að belgja skjólstæðinga stjórnar-
innar út á þeim lögboðna „sparnaði”
rikisstjórnarinnar frá alþýðuheimilunum,
þá heimtar aðalmálgagn stjórnarinnar
„sparnað og aðhaldssemi”. Heyr á
endemi!
En nú skilst einnig betur af hverju það
var sem Framsóknarflokkurinn var al-
gerlega viljalaus til myndunar vinstri-
stjórnar sl. sumar: Hann vildi ekki fallast
á tillögur Alþýðubandalagsins um niður-
skurð á bruðli og sóun tryggingafélag-
anna, oliufélaganna eða innflutnings-
verslunarinnar. Þessir aðilar, sem kosta
miljarða umfram það sem nauðsynlegt er,
máttu ekki spara að mati framsóknar —
alþýðan i landinu átti þvert á móti að
spara handa ránfuglunum, sem siðan
sameinuðust i einni rikisstjórn.
Þegar Geir Hallgrimsson hefur fyrir-
skipað 20 fyrirtækjum sinum að spara og
þegar ólafur Jóhannesson hefur fyrir-
skipað sparnað tryggingafélaga og oliufé-
laga, — þá getur Morgunblaðið farið að
nefna sparnað, en ekki fyrr.
Það er rétt, sem Morgunblaðið viður-
kennir, að verkalýðssamtökin geta knúið
fram íaunahækkanir. En Morgunblaðið
nefnir að sjálfsögðu ekki þá óþægilegu
staðreynd að verkafólkið i landinu getur
haldið kjarabótum sinum með þvi að snúa
frá afturhaldsflokkunum, til Alþýðu-
bandalagsins i enn auknum mæli, sem eitt
flokka er heilsteypt i afstöðu sinni til
launafólks og hagsmunamála þess.
í RÖKRÉTTU FRAMHALDI
Benedikt Gröndal sagði i viðtali við
Morgunblaðið um áramótin, að Alþýðu-
bandalagið sé ekki stjórnarhæft. En rök-
rétt afleiðing þessarar yfirlýsingar Bene-
dikts er yfirlýsing um að hinn nýi formað-
ur Alþýðuflokksins telji verkalýðshreyf-
inguna ekki samstarfshæfa, en þar nýtur
Alþýðubandalagið mests stuðnings. Og i
annan stað væri rökrétt að Benedikt lýsti
þvi næst yfir, að Alþýðuflokkurinn myndi
við fyrsta tækifæri mynda stjórn með
Sjálfstæðisflokknum. Og slik yfirlýsing
þyrfti vissulega engum að koma á óvart —
viðreisnarstjórnin er ekki nema fjögur ár
undan með landflótta, atvinnuleysi og
mestu gengislækkunum sem sögur fara
af. Sá er draumur Benedikts Gröndals
samkvæmt hans eigin orðum, sem hér var
vitnað til og Morgunblaðið smjattar á.
KUPPT ...
/'Blesa voru
allir vegir færir
Sagan af Framsóknar-Blesa lífs og liðnum
Ofanskráö fyrirsögn er heiti á frásöguþætti, sem birtist f Þjóöölfi,
blaði-framsóknarmanna á Suðurlandi. Segir þar frá Blesa nokkr-
um, sem uppi var á dögum Tryggva Þórhallssonar, og var Blesa
margt til lista lagt.
1 frásögninni segir m.a.: „Blesi hljóp yfir allt. Meinsamur var
hann heldur aldrei. Hann sótti aldrei i tún eöa varið land.Hann not-
aði ekki hæfileika sina til þess ...”
Nú er Framsóknarblesi þessi dauður, og er helst að menn verði
varir við hann á miðilsfundum hjá Hafsteini.
Þjóðólfur segir svo um miöilsfund, og hefur beint eftir Hafsteini
miöli: „Hesturinn hefur veriö svo fallegur, að þið hefðuö átt að
stoppa nann upp”.
Leiklistarstjórinn
ekki œviráðinn?
Senn liður að þvi að skipaðir
veröi leiklistar- og tónlistar-
stjórar útvarpsins. Margir eru
kallaöir, en aðeins einn verður
útvalinn i hvora stöðu. 1 útvarp-
inu fengum við þær upplýsingar
að aðalfundur Leikarafélagsins
heföi samþykkt einróma á fundi
i desember að skora á útvarps-
stjóra, að ráða leiklistarstjór-
ann aðeins til tiltekins ára-
fjölda. Fyrir tilstilli Leikarafé-
lagsins eða að eigin frumkvæði
hefur útvarpsstjóri þetta til at-
hugunar. I ljós hefur komið að
ekki þarf lagabreytingu til þess
að koma þessu I kring. Útvarps-
stjóri er sem kunnugt er næsta
einráður lögum samkvæmt og
getur ráðiö sér fólk til afmark-
aðs tima.
Ef þetta yröi ofaná væri brotið
blað i skipun embættismanna i
áhrifamiklar stööur, sem óneit-
anlega setja svip sinn á þjóðlifið
allt. Kostir og gallar æviráðn-
ingar veröa ekki raktir hér, en
augljóst er að krafa um tiltölu-
lega stuttan ráðningartima i
„úrslitastööur” á sér æ sterkari
hljómgrunn.
Má þvi til sannindamerkis
nefna tillögu Alþýðubandalags-
ins fyrir siðustu borgarstjórnar-
kosningar um aö embættismenn
i B-launaflokkum á vegum
borgarinnar yrðu aöeins ráönir
til sex ára I senn.
Páll Baldur
Útvarpsráð
ekki á
varðbergi
Ekki er þvi saman að jafna
hve vinstri menn eru umburðar-
lyndari en hægri menn. And-
skotum vinstri meirihlutans i
útvarpsráði hefur sést yfir þá
staðreynd i árásum sinum á
ráðiö, að það hefur i rauninni
verið fjarskalega umburðarlynt
og meinlaust. Þess sér t.d.
hvergi staö i föstu starfsliði
rikisf jölmiðlanna, að ráönir hafi
verið sérstakir boðberar
„socialisma” á valdatima ráös-
ins. Þvi er heldur ekki að heilsa,
aö útvarpsráðsmeirihlutinn hafi
nokkru um þaö breytt, að jafnan
er haröar á þvi tekið ef menn
taka vinstri- heldur en hægri-
sveiflur á öldum ljósvakans.
Hinu er ekki að neita að ráöiö
hefur haft tilburöi I þá átt „aö
leyfa þúsund röddum að
hljóma”. Jafnvel röddum fólks
meö áleitnar skoðanir og félags-
legan áhuga og sem leyfir sér aö
gagnrýna.
En þess vegna er enginn úti i
kuldanum. Skýrasta dæmið um
þaö er sú ráðstöfun, að velja tvo
Varöbergsmenn, þá Pál Heiðar
Jónsson og Baldur Guölaugs-
son, til þess að gera útvarpsþátt
um inngöngu Islands I NATÖ og
slaginn viö Alþingishúsiö 30.
mars 1949.
Samkvæmt þeirri skoðun aö
flokkspólitiskir menn hljóti aö
draga taum sinna skoðana-
bræöra er þetta vitaverður
skortur á jafnvægislist hjá ráð-
inu, þótt látið væri óátalið, jafn-
vel af áhugamönnum um út-
varpsrekstur i Morgunblaðs-
höllinni.
Ráöið stendur semsagt I
þeirri góöu trú að hægt sé aö
treysta vönum útvarpsmönnum
til þess aö gera vandaða og ó-
vilhalla aldarfarslýsingu af at-
burðunum kringum inngönguna
I NATÓ. Og það kom lika á dag-
inn i þætti þeirra Páls Heiðars
og Baldurs á sunnudaginn, að
fagmannlega var að staðið, allt
vel klippt og skoriö.
Það er leiöindasiður aö fella
dóma um framhaldsefni i út-
varpi, fyrr en allt er komið til
skila, og veröur þaö ekki gert
hér.
Þó er ekki hægt annaö en aö
fagna þvi, að þeir tvimenningar
minntu Gylfa Þ. Gislason og
Hannibal Valdimarsson ræki-
lega á það, hvernig þeir greiddu
atkvæði um inngönguna i
NATÖ. 1 útvarpsþætti fyrir
rúmu ári gat Hannibal alls ekki
munað aö hann var á móti
NATÓ-aðildinni. Kannski hefur
veriö svo ástatt um fjandvin
hans og fóstbróður, Gylfa Þ.
Gislason. Nú ættu þeir ekki að
vera i vafa lengur.
Annars er minnisleysi stjórn-
málamanna eftirtektarvert,
þegar um leiðindaatvik er að
ræða. Þannig mundi t.d. Ey-
steinn Jónsson litiö eftir heim-
komu sinni frá Washington I
mars úr sendiförinni frægu. Það
veröur meira koppalognið i ævi-
sögum þessara stjórnmálaskör-
unga.
Hrafn
Reyndu aftur9
Hrafn!
Hrafn Gunnlaugsson er fyrir-
ferðamikill maður I fjölmiölum,
og hefur enda lærdóm til. Hann
er enginn vinur kommúnista og
kommúnisma, eins og best hef-
ur komið fram i fróðlegum
greinum hans frá Svlþjóö i
Morgunblaöinu um ástand mála
i Sovétrikjunum.
Um þverbak keyrði þó I dag-
skrárkynningu Magnúsar
Bjarnfreössonar á laugardag-
inn, þegar Hrafn tilkynnti þjóð-
inni að leggja mætti að jöfnu
galdraofsóknir, kommúnisma
og nazisma.
Um þetta er bara eitt að
segja: Hann hefur lesið verald-
arsöguna eins og skrattinn
bibliuna. Reyndu aftur, Hrafn.
Og sem vegarnesti fyrir
framtiðarumfjöllun um sósial-
isma i útvarpi má benda Hrafni
á, að vel menntum mönnum
sæmir ekki að rugla sifellt sam-
an fræðikenningum um sósial-
isma eða kommúnisma og rikj-
andi þjóöskipulag, sem kennt er
við sósialisma.
—EKH
OG SKORIÐ