Þjóðviljinn - 08.03.1977, Side 4

4 StÐA — ÞJÓÐVILJINN Þriöjudagur 8. mars 1977
Málgagn sósíalisma,
verkalýðshreyfingar
og þjóðfrelsis.
Útgefandi: tJtgáfufélag Þjóöviljans. tJtbreiösiustjóri: Finnur Torfi Hjörleifsson.
Framkvæmdastjóri: Eiöur Bergmann Augiýsingastjóri: Clfar Þormóösson
Ritstjórar:Kjartan ólafsson Ritstjórn, afgreiösla, auglýsingar:
Svavar Gestsson Sföumúla 6. Simi 81333
Fréttastjóri: Einar Karl Haraldsson. Prentun: Blaöaprent hf.
Umsjón meö sunnudagsblaöi:
Arni Bergmann.
Samfylking um
íslenska
atvinnustefnu
1 framhaldi af uppljóstrunum Þjóðvilj-
ans um áætlun integral hafa æ fleiri gert
sér ljósa grein fyrir nauðsyn þess að
fylkja öllum þeim landsmönnum saman
sem skilja háska erlendra áhrifa á
islenskt atvinnulif. Jafnframt verður
mönnum æ ljósari nauðsyn þess að halda
áfram þeirri uppbyggingu islensks iðnað-
ar sem hófst i valdatið vinstristjórnar-
innar.
Af þessum ástæðum mun Alþýðubanda-
lagið nú leggja megináherslu á islenska
atvinnustefnu og leggja kapp á að sam-
fylkja öllum þjóðlegum öflum þessa lands
um grundvallarbreytingu i atvinnustefnu
frá erlendu stóriðjustefnunni, að upp-
byggingu þjóðlegra innlendra atvinnu-
greina.
Segja má að Alþýðubandalagið hafi lagt
grundvöllinn að þessari meginstefnu með
ályktun miðstjórnar þess nú um helgina.
Þar er itrekuð fyrri afstaða flokksins, en
lögð þung áhersla á að einmitt nú sé brýn
nauðsyn að koma henni á framfæri skýrar
og eindregnar en nokkru sinni fyrr. Mið-
stjórnarfundur Alþýðubandalagsins um
siðustu helgi gerði einmitt ályktun um
þessi mál þar sem stefnan er mörkuð, en i
ályktuninni segir meðal annars:
„Alþýðubandalagið heitir á landsmenn
að snúast eindregið gegn öllum áformum
um erlenda stóriðju og hvetur sérstaklega
launafólk og samtök þess til að berjast
ötullega gegn fyrrgreindum áformum
stjórnvalda. Aukin þátttaka^ erlendra auð-
félaga i islensku atvinnulifi mun veikja
vigstöðu islenskrar verkalýðshreyfingar
og draga til muna úr möguleikum launa-
fólks til áhrifa á framleiðsluhætti og
kjaraþróun.
Miðstjórnin itrekar að landsmenn verða
að varðveita yfirráð sin yfir orkulindum
landsins og atvinnulifi, landi og landhelgi.
Fráleitt er að leiða erlenda auðhringa til
öndvegis i islensku atvinnulifi. Á sviði inn-
lendrar iðnþróunar blasa við næg við-
fangsefni sem eru af þeirri stærð og gerð
að við ráðum sjálfir við þau án fjármála-
legrar ihlutunar erlendra auðhringa. Má i
þvi sambandi minna á verkefni á sviði
skipasmiða, veiðafæragerðar, ullar- og
skinna-iðnaðar, matvælaframleiðslu, lif-
efnaiðnaðar, fóðurframleiðslu, áburðar-
vinnslu, margvislegs byggingarefna-
iðnaðar og rafeindaiðnaðar auk þeirra
fjölþættu nýju möguleika sem fiskiðnað-
urinn mun veita innan fárra ára.
Miðstjórnin vekur athygli á, að á sama
tima og rekirmer harðvitugur áróður fyrir
uppbyggingu stóriðjufyrirtækja á vegum
útlendinga viða um land, er almennur iðn-
aður i höndum landsmanna sjálfra van-
ræktur og sniðgenginn. íslenskur iðnaður
býr við lélega lánafyrirgreiðslu, bæði
hvað snertir rekstrarlán og stofnlán. Hann
er settur i harða og ótimabæra samkeppni
við innfluttar iðnaðarvörur og vanrækt er
að bæta um leið samkeppnisaðstöðu hans
með hagræðingu, tækniþróun, verkmennt-
un og öðrum markvissum aðgerðum.
Innlendur iðnaður nýtur engra þeirra
hlunninda sem erlendri stóriðju eru boðin.
Þótt hver orkueining sem seld er til
islenskra atvinnuvega leiði til mun meiri
gjaldeyrissköpunar en orkusala til
erlendra auðfélaga, verður islenskur
iðnaður að gjalda 20-30-falt hærra verð
fyrir raforkuna en erlend stóriðja er látin
greiða. Miðstjórnin bendir á,að bæta þarf
aðbúnað islensks iðnaðar, tryggja honum
hagstæðara orkuverð og hæfilega lána-
fyrirgreiðslu. Það er skylda rikisvaldsins
að hafa forystu um gerð iðnþróunaráætl-
ana fyrir landið i heild og einstaka lands-
hluta. Útvegun fjármagns til að fram-
kvæma slikar áætlanir taki mið af eflingu
iðnfyrirtækja i félagslegri eign.
Miðstjórn Alþýðubandalagsins skorar á
alla þá sem skilja nauðsyn þess, að islend-
ingar varðveiti efnahagslegt sjálfstæði
sitt um ókomin ár að taka höndum saman
um að hafna stóriðjustefnu rikisstjórnar-
innar og mynda viðtæka samfylkingu um
framkvæmd islenskrár atvinnustefnu.”
99
Bergþóra ”
biður Fjall-
konunni
vægðar
Stóriöjustefna stjórnvalda
mætir nú æ meiri andstööu
meöal landsmanna og mörg
félagasamtök lýsa áhyggjum
sinum vegna hennar. Nýveriö
hvatti t.d. Kvenfélagasamband
íslands til varúöar í stóriöju-
málum og aögátar i meöferö á
landsins gæöum. Fundur i
Kvenfélaginu Bergþóru i ölfusi,
sem haldinn var 27. sl.
mánaöar, samþykkti ályktun,
þar sem fram kemur verö-
mætamat, sem á sér mikinn
hJjómgrunn meöal almennings.
Þaö stingur mjög i stúf viö stór-
iöjustefnuna, og þótt einhverjir
kunni aö halda þvi fram aö þaö
einkennist af rómantik, benda
kvenfélagskonurnar i ölfusinu á
að landsmenn eigi aöra kosti I
atvinnumálum heldur en stór-
iðju. Viö leyfum okkur aö halda
þvi fram að sú röksemdafærsla
sem fram kemur i samþykkt
Kvenfélagsins Bergþóru eigi
eftir aö vega þungt á metaskál-
unum I stóriöjuumræöunni á
næstunni.
Ölfusforir
og álver
„Bergþóra” lýsir í upphafi
samþykktarinnar undrun sinni
á samþykkt meirihluta hrepps-
nefndar ölfushrepps i Þorláks-
höfn um athugun á álveri þar á
staðnum og mótmælir henni.
Siöan segir:
„Funduriun leyfir sé aö benda
á. aö búiö er aö veria hundruö-
um miljóna króna meö erlend-
um lántökum til hafnarmann-
virkja á staönum, meö mat-
vælaframleiöslu fyrir augum,
og sér ekki hvernig hreppsnefnd
hugsar sér nábýli hennar viö
álver.
Þá minnir fundurinn á, aö
Náttúruverndarráö Islands
boöaöi nýveriö til fundar i sveit-
inni, um svokallaöar ölfusforir,
með þeim aöiljum sem þar eiga
hlut aö máli. Þar kom fram, aö
ölfusforir eru taldar eitt af
náttúruundrum veraldar. Mælt
ist Náttúruverndarráö íslands
til samvinnu um verndun
þeirra. Bændur báru gæfu til aö
sýna þar jákvæöar undirtektir.
Fundurinn sér heldur ekki
hvernig samræma mætti álver
og slika náttúruauölegö.
Athygli er ennfremur vakin á,
aö Landgræðsla rikisins hefir
gert stór-átak og kostaö miklu
fjármagni viö uppgræöslu ná-
grennis Þorlákshafnar, og ár-
lega kemur mikill fjöldi sjálf-
boðaliöa á staöinn, til aö safna
melfræi i þágu landgræöslu.”
Ekki ntéiri
spjöll
erlendra trölla
„Fundurinn beinir þeirri ósk
til ráöamanna þjóöarinnar, aö
fyllsta aögát sé viöhöfö i ráö-
stöfun á auö- og orkulindum
landsins, treystir þeim til þess
aö láta þær ekki veröa auö- og
orkuþverrandi heimi aö bráö, á
kosínáö viökvæms kuldabeltis-
gróöurs landsins, hnignandi
fiskstofna- og fámennis þjóöar-
innar.
Fundurinn telur mikilvægara
aö hugaö sé aö möguleikum ts-
lands til matvælaframleiöslu
fyrir sveltandi heim, meö þvi aö
efla þá framleiöslu sem fyrir er
i landinu á sviöi landbúnaöar og
fiskiöju. Fullnýta beri og gjör-
nýta allar tilfallandi matvæla-
afuröir og flytja ekki hráefni
óunnin úr landi. Þá skuliog hlúö
aö smærri iöngreinum og
byggöur upp nýr smáiðnaöur,
sem fólkiö i landinu sjálft geti
annast.
Fundurinn biöur Fjallkonunni
vægöar gegn frekari spjöllum,
en oröiö er, af völdum erlendra
trölla.”
Vökumenn
spyrja
Vaka,„félag lýöræöissinnaöra
MAÐUKINN
Á
MORGUN!
stúdenta” 1 Háskóla tslands,
snýst eins og vindhani eftir þvi
hvernig vindurinn blæs, og i
kosningastefnuskrá sinni fyrir
stúdentaráöskosningarnar gera
Ihaldsstúdentar grundvallar-
ágreining um stóriöjustefnu
móöurflokksins. Þeir spara ekki
skeytin til „siðspilltra vald-
hafa” og röksemdir þeirra gegn
stóriöjuákefö samflokksmanna
sinna I rikisstjórn sýna aö hægt
er að snúast til andstööu viö
hana á mjög ólikum forsendum.
Þó má i stefnuskrá Vökumanna
finna aö sama spurningin vakir
fyrir þeim og Bergþórukonum i
ölfusinu: Þaö er spurningin um
þaö lífsform sem stóriöjustefn-
an skapar. Þaö er vel aö sem
flestir velti henni fyrir sér.
Siðspilltir
valdhafar í
stóriðjuhættu
Stóiðjukaflinn i kosninga-
stefnuskrá Vöku hljóöar svo:
,,Á undanförnum fimmtán ár-
um hafa islenskir ráðamenn
hallast meiraöþeirri skoöun, aö
stóriöja erlendra auöhringa á
tslandi sé grundvallarforsenda
fyrir nýsköpun fslensks efna-
hagslifs (iönaöar). Vaka dregur
I efa þá skoðun og bendir á þá
staöreynd, aö ákvaröanir vald-
hafa um stóriöju á íslandi hafa
hingaö til veriö tilviljunar-
kenndar og án samhengis viö
skynsamleg markmiö um al-
menna náttúruvernd, Islenska
menningu og heilbrigt mannlif.
Hætta er á, aö siölausir valdhaf-
ar geri stóriöjusamninga aö
vanabundnum „húsráöum”
sem stig af stigi eitri islenska
náttúru og menningu. Fram-
tiöarákvaröanir fslendinga i
stóriöjumálum munu aö likind-
um koma til meö aö hafa mikil
áhrif á þjóölif komandi tima. t
upphafi skyldi endinn skoöa.
Vaka leggur áherslu á, aö vöxt-
ur stóriöjuumsvifa hérlendis er
andstæöur einkaframtaki i at-
vinnurekstri og dreifingu hag-
valdsins. Meö þvi aö stuöla aö
þeirri þróun aö gera stóriöju aö
undirstööu i efnahagslifinu er
um leiö veriö aö auka áhrif
likisvalds og erlendra auö-
hringja á islenskt atvinnulif. Sú
atvinna, sem stóriöja býöur upp
á, er ofíast mannskcmmandi á
sál og likama og þvi öldungis i
ósamræmi viö mannúöarstefnu
og hugmyndir vorar um heil-
brigt mannlif.” —ekh