Þjóðviljinn - 06.08.1982, Blaðsíða 5

Föstudagur 6. ágúst 1982 ÞJÓÐVILJINN — SIÐA 5
„Álit mitt er að fjölmiðlum hætti um of til að fjalla um
allskyns aukaatriði og gera þau að aðalatriðum”
1
Sjónarhorn
Lena M. Rist
Hugleiðing um mannlíf
og fréttamennsku
Þá er landsmóti hestamanna
lokiö, haldiB fjórBa hvert ár, i
þetta sinná Vindheimamelum i
SkagafirBi. ÞangaB lá straumur
hesta og hestaáhugafólks Ur öll-
um landshlutum auk fjölda er-
lendra áhugamanna.
Hafa ber i huga aö allir þeir
menn og hestar sem mættu til
leiks voru búnir aö sigra á inn-
anfélagsmótum og mættu sem
fulltrúar úr sinni heimabyggö.
Mótiö sjálft var ánægjulegt i
alla staBi, gestir um 10.000.
Ahorfendabrekkan var þétt-
setin alla fimm mótsdagana og
mjög góö „stemmning” rikj-
andi.
Sérstaklega vil ég nefna hvaö
gaman var aö sjá unglinga i
keppninni. Þeir stóöu sig frá-
bærlega, eru búnir aö leggja á
sig mikla vinnu og gáfu hinum
eldri ekkert eftir, þó þeir væru
allt niöur i 7 ára.
Það voru margir ánægöir
hópar stórir ogsmáir sem héldu
af staö riöandi heim eftir göml-
um þjóöleiöum sem liggja i all-
ar áttir.
Þá fimm daga er heimferö
okkar tók frá Skagafiröi yfir
Kjöl til sveita Suöurlands
hrepptum við flestar tegundir
veðurs.Föstudaginn 16. júli var
ofsarok og haglél. Eftir þá upp-
lifun sem fylgir þvi að feröast á
hestum um hálendið i dimm-
viöri þó um hásumar væri
skynjar maður betur ýmsar
sagnir um feröamenn frá fyrri
öldum. Viö Beinhól i Kjalhrauni
var rifjuðuppfrásögn um örlög
Reynisstaöabræöra sem þar
uröu úti. Má þar enn sjá beina-
leifar hesta og sauðfjár. Ég dá-
ist aö þrautseigju forfeöra okk-
ar viö aö lifa og halda uppi
menningu i þessu haröbýia
landi þarsem lika i júli er allra
veðra von.
Var þetta hneyksli?
Þegar heim var komið eftir
stranga en ánægjulega ferö
dundu spurningar yfir. En þær
voru á annan veg en vænta
mátti. Þær fjölluöu ekki fyrst og
fremst um afrek manna og
hesta, heldur „Var svakalegt
fylleri?” „Var þetta algjört
hneyksli?”
Fyrst kom upp f huga minn
svar lögreglumanns sem svar-
aöi álikra spurningu frétta-
manns „Ja þetta er nú ekki
bindindismót”. En brátt fann ég
skýringuna og er þar meö kom-
in aö kjarna máls mins. Þegar
dagblööunum var flett blasti viö
heil opna i einu blaðanna er hét
„Mannlif á mótsstaö”. Flenni-
stórar myndir af drukknum
unglingum var sennilega auö-
seijanlegra fréttaefni heldur en
myndir af öllum þeim tugum
unglinga er voru þátttakendur
og áhorfendur án vimugjafa og
sér og sinum til sóma.
Á öörum stööum var slegiö
upp sem stórfrétt aö tveir af
fleiri hundruö knöpum höföu
Bakkus meö út á keppnisbraut
sem aö sjálfsögöu er ámælis-
vert. Alit mitt er aö fjölmiölum
hætti um of til aö fjalla um alls-
kyns aukaatriði og gera þau aö
aðalatriöum.
Þessi fréttamennska minnti
mig illilega á þátt i sjónvarpinu
siöastliöinn vetur þar sem viötöl
voru viö drukkna unglinga á
Hallærisplaninu. Nokkuö sem
fullorðnir myndu aldrei láta
bjóöa sér þ.e. að taka viöta á
skemmtistööum og skella fyrir
alþjdö. A meðal okkar er stærsti
hluti unga fólksins önnum kaf-
inn viö nám og vinnu og margir
leggja auk þess á sig ómældar
stundir viö heilbrigöa tóm-
stundaiökun, svo sem iþróttir,
aö ógleymdri hestamennsku.
Olíkt notalegra fréttaefni
væri, og gæti orðið öðrum aö
leiöarljósi, aö sanna aö oröin
„unglingur” og „vandamál”
tákna ekki þaö sama og séu aö-
skiljanleg.
Góöir fréttamenn, hættiö aö
velta ykkur upp Ur soranum.
Birtiö myndir og fréttir af
heilbrigöu mannlifi. Þaö þarf
ekki aö leita langt, þaö er allt i
kring um okkur.
Reykjavik, 27. júli ’82
Lena M. Rist
Niðurstöður könnunar á byggingarstarfsemi
Verulegur samdráttur
er í verktakastarfsemi
,,Þegar á heildina er
litiö, bendir könnunin til að
atvinnuástand í bygg-
ingariönaði á 1. ársfjórö-
ungi þessa árs hafi veriö
gott, aö talsvert fleiri hafi
þá verið starfandi i bygg-
ingariönaði heldur en á
sama tima undanfarin tvö
ár", segir í niðurstöðum
Byggingarkönnunar Land-
sambands iðnaðarmanna,
en sú könnun nær til fyrir-
tækja og einstaklinga, sem
stunda byggingarstarf-
semi í öllum landsfjórð-
ungum. Er stuðst við úrtak
við könnun þessa, og það
þannig valið, að það endur-
spegli sem best uppbygg-
ingu byggingariðnaðarins.
1 niöurstöðum könnunarinnar
kemur þó fram, að þátttaka i
henni hafi verið fremur dræm, en
meðaltalsþátttaka allra greina
byggingariönaöarins var um
14%. Náði könnunin þá alls til 7
greina: Verktakastarfsemi,
húsasmiða, húsamálunar, múr-
unar, pipulagna, rafvirkjunar og
veggfóðrunar og dúklagna.
Undanskildar eru byggingar-
framkvæmdir opinberra aðila,
þannig að hlutur orku- og sam-
göngumannvirkja sýnist minni en
ella væri, auk þess sem náðist illa
til verktaka við orkufram-
kvæmdir.
Ástandið verst á Norður-
landi
Þegar athuguð var hlutfallsleg
skipting þeirra verkefna, sem
Fer verkefnum
fækkandi vegna
fjárskorts
húsbyggjenda?
þátttakendur fengust viö, kom i
ljós, að stærstur hluti þeirra var
við ibúöabyggingar, eða 27% —
hins vegar fylgdu opinberar
byggingar fast á eftir, 19%, og
húsnæöi fyrir þjónustustarfsemi,
12%. Þó má ætla, aö þessar tölur
gefi ekki kórrétta mynd af verk-
efnaskiptingunni i landinu öllu
vegna dræmrar þátttöku i könn-
uninni.
A Noröurlandi var ástandiö
áberandi verst, þegar litið er til
verkefna og starfsmannahalds,
og virðist byggingarstarfsemi
þar hafa dregist verulega saman,
að þvi er könnunin gefur til
kynna. Starfsmönnum i bygg-
ingariðnaði hafði þar fækkaö um
fjóröung, eöa 25%, en engu að
siöur var um að ræða almennan
verkefnaskort hjá þeim norð-
lensku fyrirtækjum, sem þátt
tóku i könnuninni.
Iðnaðarmenn langflestir
Þegar litið er á útkomu með
landiö allt i huga virðist hafa
orðið nokkur fækkun starfsmanna
á þessum fyrsta ársfjórðungi
miðað viö meöaltal alls ársins i
fyrra, eöa sem nemur 5,7%.
Miöað við aðeins siðasta árs-
fjóröung i fyrra, er fækkunin
nokkru minni eða 1.8%. Virðast
einkum múrarar og húsasmiðir
færri nú en áöur hefur veriö, en
aftur á móti talsvert meira af
pipulagningarmönnum og raf-
virkjum.
Þegar litiö er á hlutfallsskipt-
ingu milli starfsgreinanna, er
langstærstur hluti starfsmanna
iðnaðarmenn, eða 60%. Næstir
koma verkamenn, 20% og iðn-
nemar, sem eru um 11% mann-
aflans, miöað við heildarfjölda
starfsmanna þeirra fyrirtækja,
sem þátt tóku i könnuninni. Þessi
skipting er næsta lik þeirri, sem
reyndist vera samkvæmt könnun-
inni fyrir siðasta ársfjórðung
siðasta árs, en hafa verður i huga,
að iönaðarmenn eru jafnan
nokkru fleiri á vetrum en yfir
sumariö, þegar verkamönnum og
starfandi iönnemum fjölgar.
Almennur samdráttur i
verktakastarfsemi
Mun færri fyrirtæki nú en áöur
töldu, að verkefnum fjölgaöi frá
þvi sem var á 1. ársfjóröungi 1982,
og kemur þaö heim og saman viö
aörar niðurstööur könnunar-
innar. Viröist sem almennur
samdráttur hafi oröiö i verktaka-
starfseminni, litlar breytingar i
húsasmiði og húsamálun, en
nokkur aukning i öörum greinum.
Svör þátttakenda benda einnig til
þess, að starfsemin nú hafi verið
ivið minni en á sama árstima i
fyrra, en sú niöurstaða kemur þó
ekki alveg heim og saman við
tölur um fjölda starfsmanna i
byggingariðnaöi sem segja
starfsmenn hafa verið 500 fleiri
nú en á fyrsta ársfjóröungi i
fyrra. Hefur reynslan sýnt aö
starfsmannaf jöldinn gefur
nákvæmari mynd af ástandinu,
og þvi talið liklegt, aö um nokkra
aukningu hafi verið aö ræöa frá
þvi sem var.
Svartsýni gætir
1 könnuninni voru þátttakendur
beðnir um að spá aöeins i fram-
tiöina. Töldu fyrirtæki meö 45%
heildarmannaflans að starfsemin
á 2. ársfjórðungi yröi meiri en á
næsta fjórðungi á undan, fyrir-
tæki meö 49% mannaflans töldu
að starfsemin yrði óbreytt, en
mannaflafjöldi þeirra fyrirtækja,
sem bjuggust við samdrætti var
6%. Yfirleitt hefur verið spáð
aukningu frekar en hinu, þannig
að samkvæmt könnunini viröist
gæta nokkurar svartsýni um
verkefnin i sumar, einkanlega I
verktakast.arfseminni. Þá kom
fram, að talsvert væri um al-
mennan verkefnaskort aö ræöa,
einnig i verktakastarfseminni, og
voru helstu skýringar þær, að
fjárskortur húsbyggjenda væri
orðinn tilfinnanlegur, sem og
veðurfar. —jsj.