Þjóðviljinn - 12.11.1986, Blaðsíða 5

KONUR OG KJARASAMNINGARNIR
Um síðustu helgi stóð Framkvæmda-
nefnd um launamál kvenna fyrir ráðstefnu
þar sem fjallað var um konur í komandi
Sókn
kjarasamningum. Á ráðstefnuna voru
mættar konur úr ASÍ, BSRB, BHM og SÍB
til þess að kynna fyrir hver annarri þær
kröfur sem rætt hefur verið um að setja á
oddinn í samtökum þeirra í komandi
samningum og til þess að vega og meta í
Lægstu launin út
Það verður að vera algjört skil-
yrði að lægstu laununum sé lyft.
Lægstu laun Sóknarkvenna eru
aðeins 20 þúsund krónur á mán-
uði og það er lágmark að þau fari
á.m.k. uppí 30 þúsund sé miðað
við nauðsynjar heimilanna en
ekki þessa vísitölu sem þeir eru
nýbúnir að búa til, sagði Margrét
Björnsdóttir ræstingarkona á
Landsspítalanum og félagi í Sókn.
„Ég efa það ekki að Sóknar-
BSRB
Fjöldauppsagnir
neyðarúrræði
Okkar krafa miðar að því að
auka kaupmáttinn og tryggja að
hann haldist, sagði Guðrún Árn-
adóttir framkvæmdastjóri BSRB
um þær áherslur sem bandalagið
mun setja á oddinn.
„Aðalmarkmiðið hlýtur að
vera að ná mannsæmandi
launum. Það er mannréttindamál
að geta hafnað yfirvinnu og
skortur á mannréttindum að
þurfa að þiggja hana“. Setjið
þið einhverjar kröfur á oddinn
sem tengjast jafnréttismálum sér-
staklega?
„Á þinginu hjá okkur 1985
gerðum við samþykkt um jafn-
réttismál sem er enn í fullu gildi.
Það verður sjálfsagt dustað rykið
af henni í komandi samningum.
Þar er sett á oddinn að hætt verði
að greiða konum önnur laun en
körlum fyrir sömu störf í skjóli
ólíkra starfsheita og að störf
kvenna verði endurmetin“.
Hneigist þú að gerð
skammtímasamninga eða samn-
inga til lengri tíma?
„Hjá okkur hefur verið talað
um að semja til eins árs. Við vilj-
um fá almennilega samninga og
höfum hreinlega ekki efni á að
Guðrún Árnadóttir
bíða.“
Nokkur af ykkar félögum hafa
gripið til fjöldauppsagna. Er það
vænleg leið til árangurs?
„Það er ekki hægt að neita því
að sú leið hefur borið einhvern
árangur. En hún er algjört neyð-
arúrræði. Þegar fólk er komið
upp að vegg er gripið til þessarar
lausnar".
Hvaða gildi finnst þér ráð-
stefna sem þessi hafa?
„Það er mjög mikilvægt að fá
innsýn í kjör kvenna úr öðrum
stéttafélögum og leggja línurnar
sameiginlega fyrir framtíðina".
-K.ÓI.
MR.
Jafnréttismál
á oddinn
í komandi samningum munum
við leggja mjög mikla áherslu á að
launamisrétti kynjanna verði
leiðrétt, sagði Guðrún Hansdótt-
ir bankafulltrúi um áherslurnar
hjá SÍB.
„Það Hefur tvisvar verið gerð
launakönnun meðal banka-
manna sem sýnir það að launa-
munurinn á milli karla og kvenna
er á bilinu 12-14% þegar að frá
hafa verið dregnir þættir eins og
starfsaldur og menntun. Þetta er
því launamunur sem skrifast alfa-
rið á reikning kynferðis og það
misrétti viljum við fá leiðrétt.
Við munum leggja fram ýmsar
aðrar kröfur hvað jafnréttismál
varðar. T.d. geri ég ráð að við
leggjum fram kröfuna um að
komið verði á fót stöðuveitinga-
nefnd með fulltrúa starfsfólks og
starfsmannastjóra þannig að
hægt verði að fylgjast með ráðn-
ingu fólks. Þá munum við fara
fram á það að konur, sem stunda
nám í bankamannaskólanum,
eða sem eru á námskeiðum í
tengslum við bankana, fái að
undirbúa sig í vinnunni. í síðustu
samningum fórum við reyndar
fram á það að konur fengju hærri
laun en karlar, krafa sem flokkast
undir svokallaða jákvæða mis-
munun, en það var nú kannski
meira til að reyna í þeim þol-
rifin“.
sameiningu þessar kröfur. Blaðamaður
Þjóðviljans ræddi við 4 fulltrúa á ráðstefn-
unni og spurði þær m.a. hvaða kröfuryrðu
settar á oddinn í þeirra verkalýðsfélögum.
Skjúkraþjálfar
Hæiri laun
og það strax!
Margrét Björnsdóttir: Ég efa það ekki
að Sóknarkonur eru tilbúnar til þess
að fara í verkfall ef launakrafan nær
ekki öðruvísi fram að ganga
konur verða tilbúnar til þess að
reyna að ná þessari kröfu fram
með verkfalli ef hún nær ekki
öðru vísi fram að ganga. Krafan
um afnám lægstu launanna verð-
ur þannig okkar helsta krafa og
gengur fyrir öllu öðru, en þar að
auki eru ýmis réttindamál sem
við vildum gjarnan fá í gegn.
Það er verið að ásaka konur
fyrir að sækja í störf sem eru illa
launuð. Öll störf eiga auðvitað að
vera vel launuð og fólk á að geta
valið að vera í því starfi sem það
kýs“.
Kysir þú að félag þitt semdi til
skemmri tíma eða þar til fram yfir
kosningar, eða vilt þú lengri
samninga?
Lengri samninga. Við höfum
ekki eftir neinu að bíða.
Hvaða gildi finnst þér ráð-
stefna sem þessi hafa?
„Það er mjög gott að geta kom-
ið saman og kynnst sjónarmiðum
hver annarrar. En það er auðvit-
að líka nauðsynlegt að kynnast
sjónarmiðum karlanna. Þegar ég
tala um að afnema lægstu launin
þá á það jafnt við um laun karla
sem kvenna. Allir sem fá laun
eftir umsömdum töxtum, eru
með of lág laun og geta ekki lifað
á dagvinnunni einni sarnan".
-K.Ól.
Kröfurnar í BHMR verða mjög
svipaðar og þær voru síðast, þ.e.
við krefjumst hækkunar á grunn-
launum til samræmis við hinn ai-
menna vinnumarkað, sagði Guð-
rún Sigurjónsdóttir sjúkraþjálfi
um helstu kröfu BHMR í næstu
samningum.
„Byrjunarlaun eftir 4 ára há-
skólanám eru hjá mörgum af
okkar félögum um 32-45 þúsund
krónur á mánuði. Við munum
leggja áherslu á að þessir taxtar
verði afnumdir og svo verður
auðvitað kröfunni um breyttan
samningsrétt og verkfallsrétt
haldið á lofti en nú standa yfir
sameiginlegar viðræður BSRB,
BK og BHMR við ríkisvaldið um
þessi mál. En það er ljóst að við
ætlum ekki að fara í kjaradóm
aftur með launamál okkar. Þá er
alveg eins gott að leyfa þeim að
ráða hvað þeir ætla að borga okk-
ur án þess að standa í því. Það
kemur í sama stað niður“.
Fjöldauppsagnir. Heldurþú að
það sé vænleg leið til árangurs?
„Reynslan á næstu mánuðum
mun leiða það í ljós“.
Þið munið ekki setja á oddinn
afnám launamisréttis kynjanna
eins og gert var í miðstjórnarsam-
þykkt ASÍ um komandi samn-
inga?
„Að tala við peningavaldið um
launamisrétti kynjanna er eins og
að tala við vindinn. Samkvæmt
þeim eru forsendurnar til þess að
Að tala um launamisrétti kynjanna við
peningavaldið er eins og að tala við
vindinn. Ljósm.: Sig.
tala um þessi mál engar. Við vit-
uð þó að í þeim starfstéttum þar
sem karlmenn eru í meirihluta
eru greiddir tímar fyrir óunna
yfirvinnu mun meiri en í starf-
stéttum þar sem konur eru fjöl-
mennari. í hinum svokölluðu
kvennastéttum er alls ekki um
slíkar yfirborganir að ræða“.
Finnst þér ástæða til þess að
gerðir verði skammtímasamning-
ar sem gilda fram yfir kosningar,
en ekki lengur?
„Mér finnst alveg ástæðulaust
að bíða eftir stjórnarskiptum. Ég
vil bara fá hærri laun og það sem
allra fyrst".
-K.ÓI.
Guðrún Hansdóttlr
Hafið þið verið að ræða ein-
hverja lágmarkslaunakröfu?
„Við erum satt að segja mjög
lítið farin að móta launaliðinn
sjálfan og því get ekki farið með
neinar tölur á þessu stigi máls-
ins“.
Finnst þér ráðstefna sem þessi
gagnleg?
„Já mjög svo. Það er mikilvægt
að við kynnumst kjörum hver
annarrar og vitum hvað við
eigum sameiginlegt. Ég held t.d.
að ráðstefnan í vor þar sem fjall-
að var um réttindamál kvenna
hafi verið mjög gagnleg mörgum
konum. Það er hvatning fyrir þær
konur sem skemur hafa náð f rétt-
indamálum að heyra það að
önnur félög hafa náð lengra“.
Alhliða hjólbarðaþjónusta
Nýir og sólaðir hjólbarðar af öllum stærðum og gerðum á góðu verði
Töluvstýrðjafnvægisstilling
Bæjarþjónusta
Við mætum á staðinn þértil aðstoðar, ef springur hringdu í síma 688220
Útkallsþjónusta
á kvöldin og um helgar í síma 688220
Geymsludekkjaþjónusta
Sækjum - sendum
Greiðslukortaþjónusta-póstkröfuþjónustasamdægurs
Lipur og góð þjónusta - vanir menn
Gúmmfkarlamír hf.
Borgartúni 26-s 688220
Mi&vlkudagur 12. nóvember 1980 ÞJÓÐVlLjlNN - SÍÐA 5