Dagblaðið Vísir - DV - 21.08.1999, Blaðsíða 16

LAUGARDAGUR 21. ÁGÚST 1999 JL>"V
.. fólk
an kemur þú?“ spyr forsætisráð-
herra fýlulega. „Ég er blaðamaður á
DV,“ segi ég, sannleikanum sam-
kvæmt. „Nei, það var ekki rætt,“
segir forsætisráðherra og horfir á
bilinn sinn. „Munuð þið ræða
þeirra mál á næstu dögum?“ spyr ég
þá. „Við erum að skoða það,“ segir
forsætisráðherra og sest inn í bíl-
inn.
Ég flyt skipverjum tíðindin og
þeir taka þeim fálega.
Heim með þá strax!
Ég er orðin þreytt í fótunum þeg-
ar glæsilegur jeppi keyrir upp að
einum skipverjanna og bílstjórinn
réttir honum snyrtilega saman-
brotna peningaseðla. Ég sé að þetta
eru bláleitir peningar og verð
skamma stund ánægð með skilning
samborgaranna þó að ég velti því
fyrir mér hvemig þessum stolta lett-
neska sjómanni finnist að vera
skyndilega kominn í stöðu betlar-
ans.
Maðurinn á jeppanum hefur
varla ekið á brott þegar sendibíl-
stjóri, sem bíður á rauðu ljósi, hróp-
ar til mín reiðilega: „Ég missti vinn-
una út af svona köllum! Svo bara
heim með þá strax!“
Ég kann ekki við að segja skip-
verjum sannleikann þegar þeir
spyrja mig'hvað maðurinn hafi sagt
en það eru greinilega skiptar skoð-
anir meðal borgarbúa um veru
þeirra á umferðareyjunni.
Ungt ítalskt par með bakpoka
kemur upp að skipverjum og spyr
hvað sé að gerast. Þau fá stutta
ræðu um ástæður mótmælastöð-
unnar og verða mjög hissa, en lýsa
yfir stuðningi og spyrja hvort við-
staddir hafi netfang Stjómarráðs-
ins. Enginn hefur það handbært og
mótmælastaðan heldur áfram.
Á morgun verðið
það þio
„Ég er orðinn svo þreyttur," segir
Karmanov. „Að standa hér frá átta
til fímm er mun erfiðara en að
vinna til sjós.“ Hann bætir því við
að það sé það eina sem hann langi
að gera. Fara á sjóinn til þess að
vinna - og fá síðan greitt kaup til
þess að geta komist heim. Karma-
nov á konu heima í Kanada og þeim
hefur orðið tveggja barna auðið.
Hann segir að það að fara heim með
tvær hendur tómar sé næstum því
eins og sjálfsmorð.
„Konan og bömin hafa lifað á lán-
um og aðstoð góðra manna með það
að leiðarljósi að það verði greitt
þegar ég sný aftur. Ég get ekki farið
allslaus heim.“ Hinir taka í sama
streng; að engu er að hverfa þegar
heilt ár hefur dottiö út í launa-
greiðslum.
„Mér þykir eins og fólk átti sig
ekki á því hvað er að gerast héma
og mig langar til þess að það fái að
vita það,“ segir Karmanov. „Margir
sem aka hér fram hjá sjá bara út-
lendinga sem eitthvað em að
heimta en fólk skilur ekki að í dag
erum það við en á morgun verðið
það þið. Þar sem vörðurinn um rétt
einstaklinga er ekki staðinn og þar
sem þeir sem ekkert eiga utan sitt
vinnuafl eru ekki vemdaðir fyrir
glæpamönnum er voðinn vís, Þar
sem atvinnurekendur hafa lögin sín
megin er ekki hægt aö segja að lýð-
ræði fyrirfinnist,“ segir hann.
Leiðinlegt á að horfa
Leigubílstjórinn sem ekur mér
þegar ég yfirgef skipverjana stamar
en honum er mikið niðri fyrir.
Hann skellir skuldinni á stjómvöld
og er óskaplega reiður fyrir hönd
sjómannanna. Ég horfi út um aft-
urrrúðuna á bilnum og velti því fyr-
ir mér um hvað þeir tali allan þann
tíma sem þeir standa á þessum
smáa grasbletti. Hvemig sé að
standa í sömu sporum með öll þessi
forvitnu augu hvílandi á sér. Sumir
vegfarendur eru eflaust orðnir
pirraðir og þreyttir á því að sjá
mennina standa þama. Það er leið-
inlegt að þurfa að horfa upp á svo
átakanleg vandræði annarra þegar
enginn virðist vita hvað á eiginlega
að gera.
-þhs
Fyrir framan Stjórnarráðið hafa þeir staðið sfðustu daga og þar fer viðtalið fram vegna þess að Karmanov og félagar hans vilja ekki færa sig um set. Od-
incovumenn standa frá átta til fimm, hafa einungis með sér kaffi á brúsa og drekka það standandi. DV-myndir Pjetur
Skipverjar Odincovu í mótmælastöðu:
Væri sjálfsmorð að
Þaö er morgunn í Lækjargötu
og kannski einn sá síöasti af
sólríkum sumarmorgnum þetta
áriö. Bílar og fólk þjóta fram
hjá, hver aö sinna sínum erind-
um. Sumir láta eins og þeir sjái
þá ekki en aórir gefa sér tíma
til þess aö veifa eða jafnvel taka
í hendur þeirra manna sem
staöiö hafa lengi fyrir framan
Stjórnarráöiö meö skilti. Flestir
vita hvaöa menn þetta eru og
hvers vegna þeir standa þarna.
Þetta eru lettneskir sjómenn,
skipverjar á rœkjubátnum Od-
incovu sem veriö hafa á íslandi
síöan í byrjun febrúar án þess
aö fá greidd laun fyrir vinnu
sína. Nú er svo komiö aö þeir
eiga inni árslaun hjá íslenskum
atvinnurekanda.
Þeir hafa snúiö sér til stjórn-
valda meö vandrœöi sín og bíöa
þess aö á þá veröi hlustaö.
Blaöamaöur DV beið meö þeim
nokkra stund fyrir helgi.
Alls ekki sósíalistar
Sagt var í fréttum í gær að ríkis-
stjórnin ætlaði kannski að ræða
málefni Odincovumanna á ríkis-
stjórnarfundi í dag. Síðustu vikur
hafa sjómennimir staöið fyrir fram-
an húsnæði Eimskipafélags Islands
en núna er það umferöareyjan fyrir
framan Stjómarráðið.
Gennadij Karmanov er skipstjóri
á Odincovu. Hann er fæddur í Síber-
íu og honum þykir kuldinn þar
miklu kaldari en hér. Þar fer frostiö
oft í fimmtíu stig. Karmanov fluttist
ungur til Kanada þar sem hann fékk
tækifæri til þess að gera það sem
hann langaði að gera við líf sitt.
Stunda sjóinn.
En af hverju fór hann frá Síberíu?
„Mér líkaði ekki stjórnmála-
ástandið í Rússlandi," segir hann og
hlær biturt þegar hann er spurður
hvort hann sé ekki sósíalisti. „Nei,
ég er lýðræðissinni," segir hann og
bætir því við að í Kanada sé að vísu
bölvaö skrifræði en þó sé réttlætið
meira en í Rússlandi. Aðrir skip-
verjar, þrettán talsins, búa í Lett-
landi og tala ekki ensku. Karmanov
er viljugur að túlka það sem ég vil
spyrja mennina um en þeir tala fátt
og standa vandræðalegir og horfa
hver á annan. Þegar sósíalismi
berst til tals fóma þeir þó allir
höndum fussandi og sveiandi.
Karmanov horfir á Stjómarráðið
en fyrir framan það fer viðtalið
fram vegna þess að Karmanov og fé-
lagar hans vilja ekki færa sig um
set. Þeir segja að löggan hafi horn í
síðu þeirra og væri vís til þess að
setja einhverjar tálmanir á svæðið
ef þeir brygðu sér í burtu. Od-
incovumenn standa frá átta til
fimm, hafa einungis með sér kaffi á
brúsa og drekka það standandi.
Beðið eftir Davíð
„Þetta á að vera afskaplega ein-
falt. Þú vinnur og svo færðu greidd
laun. Sá sem svíkur fólk um laun
fyrir unnin störf, hann er glæpa-
maður samkvæmt lögum lýðræðis-
ríkja. Ég hélt að allir væra jafnir
fyrir lögunum en það hefur komið á
daginn að svo er ekki. Við höfum
verið rændir laununum okkar og
enginn gerir sig líklegan til þess að
koma lögum yfir ræningjann,“ segir
Karmanov reiðilega.
Nú er ríkisstjórnarfundi lokið.
Ráðherramir þjóta út í bílana sína
til bílstjóranna sem hafa beðið
þeirra í dágóða stund. Þeir líta ekki
í áttina til skipverja Odincovu sem
standa beint fyrir framan þá með
skiltin sín. Aðeins landbúnaðarráð-
herra staðnæmist örlitla stund og
horfir - en ekki lengi.
Forsætisráðherrann lætur hins
vegar bíða eftir sér. Hann kemur
ekki út fyrr en klukkustund síðar
Gennadij Karmanov, skipstjóri Odincovu: „Þetta á að vera afskaplega ein-
falt. Þú vinnur og svo færðu greidd laun. Sá sem svíkur fólk um laun fyrir
unnin störf, hann er glæpamaður samkvæmt lögum lýðræðisríkja. Ég hélt að
allir væru jafnir fyrir lögunum en það hefur komið á daginn að svo er ekki.
Við höfum verið rændir laununum okkar og enginn gerir sig líklegan til þess
að koma lögum yfir ræningjann."
og skipverjar mana mig, þennan
meinta blaðamann, til þess að
spyrja hann hvað hafi farið fram á
fundinum. Ég hleyp yfir götuna og
sé forsætisráðherra ganga i átt að
bílnum sem merktur er með skjald-
armerki. Forsætisráðherra er að
tala í GSM-síma og svartur frakkinn
hans flaksast í vindinum. Ég segi:
„Fyrirgefðu, rædduð þið málefni
þessara manna á fundinum?" og
nikka í átt til félaga minna. „Hvað-
fara allslausir heim