Frjáls verslun - 01.03.1996, Side 52

RÆÐISMENN
Qjöldi íslenskra ræðismanna
fyrir erlend ríki hefur aukist
hin síðari ár, enda samskipti
landsins við umheiminn vaxið mikið
síðustu ár og áratugi. En vegna
smæðar landsins og takmarkaðra
samskipta, ekki síst á viðskiptalegu
sviði, hafa fjölmörg ríki ekki séð'
ástæðu til að opna hér á landi sendi-
ráð. Þess í stað hafa þau valið sér
ræðismenn til að gæta hagsmuna
sinna hér á landi. Það vekur þó jafnan
athygli að þeir, sem tekið hafa að sér
ræðismannsstörf, eru þekktir karl-
menn úr viðskiptaKfmu.
ÞRENNS KONAR RÆÐISMENN
Ekki þykir til siðs að flíka slíkum
störfum og eru þau að mestu leyti
unnin í kyrrþey. Hér á landi starfa
þrenns konar ræðismenn: í fyrsta lagi
aðalræðismenn, í öðru lagi ræðis-
menn og í þriðja lagi vararæðismenn.
Það má segja að ákveðinn virðingar-
munur sé á þessum embættum. Til
útskýringar má benda á að ef íslensk
stjórnvöld velja erlendan einstakling
til slíkra starfa og sé hann skipaður af
forseta þá er hann titlaður sem aðal-
ræðismaður.
Þá má geta þess að sum ríki skipa
ræðismenn þrátt fyrir að þau séu með
sendiráð ílandinu. Þá eru slíkirræðis-
menn einkum starfandi úti á lands-
byggðinni. íslenskir ræðismenn eru
nú 63 talsins og greiða þeir fyrir ýms-
um samskiptum ríkja á milli, bæði í
menningarlegum og viðskiptalegum
tilgangi.
NÆR EINGÖNGU KARLMENN
Það er einkar athyglisvert að til
þessara starfa veljast nú nær ein-
göngu karlmenn úr röðum þeirra sem
starfa í viðskiptalífinu. Er það tilviljun
eða liggja einhverjar aðrar ástæður að
baki? Kann að vera að viðskiptafólk
nútímans líti á slík störf sem vegtyllur
og sækist þar af leiðandi eftir þeim?
ÓLAFUR RAGNARSSON,
RÆÐISMAÐUR HOLLANDS
Ólafur Ragnarsson bókaútgefandi
er aðalræðismaður Hollands. „Það
TEXTI: GÍSLI ÞORSTEINSSON MYNDIR: BRAGI
var einn góðan veðurdag vorið 1991
að þáverandi sendiherra Hollands á
íslandi með aðsetur í London hringdi
til mín og óskaði eftir að koma á minn
fund,“ segir Ólafur. „Sendiherrann
var staddur á íslandi og við mæltum
okkur mót daginn eftir. Erindið var
ekki nefnt og mér datt helst í hug að
sendiherrann væri að heimsækja
fyrirtæki hér á landi sem ættu við-
skipti við Holland en við hjá Vöku-
Helgafelli höfðum þá um þónokkurt
skeið prentað hluta af útgáfuefni okk-
ar í Hollandi. Tilefni fundarins reynd-
ist vera allt annað, einfaldlega að biðja
mig að taka að mér embætti aðal-
ræðismanns Hollands á íslandi.
Ámi Kristjánsson hafði þá gegnt
þessu starfi um langt árabil en átti nú
að láta af störfum vegna aldurs.
-Nú virðast fjölmargir einstakling-
ar, sem standa í ýmiskonar rekstri,
vera ræðismenn erlendra ríkja.
Hver heldur þú að sé ástæðan fyrir
því?
„Það mun vera meginregla hjá Hol-
lendingum, eins og flestum öðrum
þjóðum, að leitast við að frnna ræðis-
menn úr röðum þeirra sem starfa í
viðskiptalífmu. Það mun gert vegna
þess að þessir menn hafa aðstöðu til
þess að sinna þeim verkefnum sem
felast í ræðismannsstarfmu, skrif-
stofuhúsnæði, síma og faxtæki og svo
eru fyrirtækin oftast á aðgengilegum
stöðum í borgum og bæjum. Það á því
að vera auðvelt fyrir ferðamenn að
koma þangað þegar þeir þurfa á að-
stoð að halda.“
- Hvaða verkefni hafa verið þau
viðamestu?
„f því efni er af mörgu að taka, enda
viðfangsefnin fjölbreytileg. Sennilega
eru tvö viðamestu verkefnin, sem ég
hef unnið að sem ræðismaður, um
leið þau skemmtilegustu. Hið fyrra er
fjölbreytt Hollandskynning vorið 1992
undir yfirskriftinni „Hollenskir dagar“
en hið síðara opinber heimsókn
Beatrixar Hollandsdrottningar og
manns hennar, Claus prins, til íslands
sumarið 1994. Það var einstaklega
ánægjulegt að fást við þessi verkefni
bæði en vinnan var ótrúlega mikil,
ekki síst við undirbúning heimsóknar
hollenska þjóðhöfðingjans.“
Þ. JÓSEFSSON
Ólafur Ragnarsson, bókaútgefandi í
Vöku-Helgafelli, er ræðismaður Hol-
lands. „Það er regla hjá Hollendingum að
ræðismenn komi úr viðskiptalífinu."
Margir
DAVÍÐ SCHEVING,
RÆÐISMAÐUR ÍRLANDS
Davíð Scheving Thorsteinsson
hefur verið aðalræðismaður írlands
síðan 1983 en hans aðalstarf er að afla
erlends áhættufjármagns til starfandi
fyrirtækja hér á landi. Hann segir að
starfið krefjist ekki mikils tíma af hon-
um og er fyrst og fremst gert ánægj-
unnar vegna - enda hefur hann verið
aðalræðismaður í 13 ár.
„Áður en ég tók við ræðismanns-
starfi fyrir írlands hönd höfðu nokkur
ríki boðið mér stöðu ræðismanns en
ég hafði ætið hafnað slíkum boðum.
En þegar íramir buðu mér starf
stóðst ég ekki mátið. Ég hef lengi haft
52