Alþýðublaðið - 22.06.1976, Blaðsíða 5

alþýðu-
blaöíð
Þriðjudagur 22. júní 1976
ÚTLÖND 5
Helgarúrslit
KR—IBK 1—2. Mark KR, Arni
Guðmundsson. Mörk tBK.
Guðjón Guðjónsson
ÍA—Vikingur. 0—1 Mark
Vikings,óskar Tómasson.
FH—Breiðablik. 0—1 Mark
Breiðabliks, Hinrik Þór Halls-
son.
K.A. ræður
til sín
framkvæmd-
arstjóra
Knattspyrnudeild K.A. hefur
nýlega ráðið til sin fastan
starfsmann, framkvæmdar-
stjóra, sem sjá mun um dagleg-
an rekstur deildarinnar. Fram-
kvæmdarst jórinn, Hörður
s Hilmarsson, mun hafa aðsetur i
Lundarskóla, en þar hefur
deildin opnað skrifstofu. Mark-
miðið með rekstri slikrar skrif-
stofu er m.a. að auka samband
milli iþróttafélagsins og bæjar-
búa, einkum þó forráðamanna
þeirra ungmenna sem iðka
knattspyrnu á vegum félagsins.
Er þess vænzt að aðstand-
endur knattspyrnufólksins svo
og aðrir sem áhuga hafa setji
sig i samband við skrifstofuna
og gagnrýni það sem miður fer i
starfsemi deildarinnar og/eða
bendi á það sem vel er gert.
A skrifstofunni verða seldir
ýmsir munir sem K.A. hefur
látið gera með merki félagsins,
s.s. bilmerki, limmiðar, veifur,
prjónar, bolir o.fl.
Skrifstofan verður opin
þriðjud. og fimmtud. kl. 14—16
og miðvikud. kl. 10—12. Siminn
er 19788.
Kalott
keppnin
haídin hér
á landi í
fyrsta skipti
Hin árlega Kaiott keppni I
frjálsum iþróttum milli Islands,
N-Noregs, N-Sviþjóðar og N-
Finnlands fer fram hér á landi i
fyrsta sinn i sumar.
Iþróttafólkið sem keppir á
þessu móti er allt búsett fyrir
norðan 63 gr. n.br. Hjá frænd-
þjóðum okkar er ibúatalan um
500 þúsund i hverju landi,
þannig að Islendingar allir eru
aðeins hálfdrættingar hvað
ibúatölu snertir.
1 fyrra sigraði Island i keppn-
inni i fyrsta sinnog fékk 328 stig.
Noregur varð i öðru sæti með
301,5 stig, Finnar i 3. sæti og
Sviar i fjórða.
Að þessu sinni koma um
170 erlendir keppendur til leiks.
Mun þetta vera fjölmennasta
mót með þátttöku erlendra
keppenda sem haldið hefur
verið hér á landi. Keppendur á
mótinu munu verða rúmlega
200. Með keppendum koma um
150 áhorfendur aðallega frá
Noregi. Ættu islenzkir áhorf-
endur ekki að láta sig vanta þvi
keppnin verður mjög spennandi
og stefnir landslið Islands i
frjálsum iþróttum að sjálfsögðu
að þvi að verja sæti sitt frá þvi i
fyrra.
Þegar börnin hrópuðu: Vald!
Blóðbað fyrir dyrum?
Fjöldaaftökur
Fyrri atburðirnir voru þegar
lögreglumenn skutu á svarta
mótmælagöngu i Carltonville i
september 1973, þegar 11 námu-
verkamenn voru drepnir — og
Sharpville-aftökurnar árið 1960.
Þá drápu hvltir lögreglumenn
69 svertingja. 1 Charlton var
verið að mótmæla lágum laun-
um, en I Sharpville mótmæltu
þeldökkir reglugerðum um
skyldunotkun vegabréfa, sem
hefur i för með sér verulegar
ferðahömlur svartra.
Tiu þúsund skólabörn tóku
þátt i mótmælagöngunum á
miðvikudag — en sú ganga var
hámark mótmælanna gegn
kennslu á afrikönsku. Meira en
2000 börn hafa I heilan mánuð
neitað að sækja skóla I Sowet til
að mótmæla þessari reglugerð.
300 lögreglumenn réðust gegn
göngu barnanna. Börnin tóku á
móti, og að sögn yfirmanna lög-
reglunnar þar i borg „reyndist
nauðsynlegt að beita skotfærum
— lögreglumönnum tilvarnar.”
Vald!
En þótt þetta hafi að nafninu
til verið mótmæli gegn þessari
nýskipan kennslumála, þá fer
ekki á milli mála að þau endur
spegli byrjandi uppreisn þel-
dökkra gegn minnihluta hvita
þar I landi, og sjónarvottar að ó-
eirðunum I Soweto segja að
börninhafireitt kreppta hnefa á
loft og hrópað: „Svart vald” —
eða þá einasta „Vald!”
Eitt hinna felldu skólabarna borið burt.
Þegar svo var komið skarst
lögreglanileikinn, taldi eflaust
öryggi landsins ógnað — og
minnugir þess hvað er að gerast
I Ródesiu réðust þeir til atlögu
gegn börnunum.
Að skothriðinni lokinni fýrir-
skipaðilögreglan öllu hvitu fólki
að yfirgefa Soweto, sem er
stærsta borg landsins, stór
verkamannaútborg frá Jó-
hannesarborg, byggð einvörð-
ungu svörtu fólki, sem vinnur
þjónustustörf fyrir hina hvitu
ibúa Jóhannesarborgar eða i
námum.
Fréttir hermdu að hvítur
embættismaðurhafi verið dreg-
inn út pr bil sinum i Soweto og
stunginn mörgum rýtingsstung-
um — og þegar sögur heyrðust
af þvi neituðu hvitir bilstjórar
sjúkrabifreiða að aka inn i
Soweto.
Síðan á miðvikudag hefur
Soweto nánast verið lokuð borg.
Lögregla og herlið gæta út-
gönguleiða frá borginni, og eng-
um hvitum mönnum er veittur
aðgangur að henni, og engum
blaðamönnum, hvorki hvitum
né svörtum.
Ottiyfirvaldanna iPretóriu er
augljós. Þau halda að nú sé að
vakna sá risi, sem svarti kyn-
flokkurinn i landinu er, og muni
krefjast réttar sins. Suð-
ur-Afrika er siðasta vigi hvits
minnihluta i Afriku þar sem all-
ir telja að timaspursmál sé
hvenær stjórn Ians Smiths i
Ródesiu forðar sér yfir landa-
mærin til Suður-Afríku.
mundaði
1 gær bárust fréttir af nýjum
mótmælum þeldökkra nálægt
Jóhannesarborg i Suður-Afriku
sem leiddu til þess að lögreglu-
menn felldu fjóra og særðu auk
þess fjölmarga, en i siðustu
viku brutustút óeiröir i þessum
nýja suðupotti álfunnar.
A miðvikudaginn skutu lög-
regluþjónar á hóp óvopnaðra
skólabarna, sem voru að mót-
mæla nýrri tilskipun þess efnis
að framvegis skuli helmingur
námsins fara fram á öðru hinna
tveggja opinberu tungumála
rikisins, afrikönsku, en hinn
helmingurinn á ensku.
Afrikanska er hollenzk mál-
lýzka, það mál, sem innfæddir
hvitir hafatalaðoghefuralla tið
verið hið opinbera tungumál
rikisins. Nú er enska hins vegar
að taka við á flestum sviðum, en
haldið er fast i að afrikanska
deyi ekki út.
Að minnsta kosti sjö manns
létu lifið I óeirðunum á miðviku-
daginn, þar á meðal voru tvö
skólabörn, sem lögregluþjónar
skutu til bana, og tveir þeldökk-
ir lögreglumenn. 40 manns
særðust I þessum átökum.
Atburðir þessir urðu i borg-
inni Sowet, sem er hin dökka
systurborg Jóhannesarborgar
— og þeir rifja upp aðra liðna
atburði, sem eiga ef til vill eftir
að draga dilk á eftir sér.
„Svinin hafa skotiö aftur”
hrópuöu þúsundir hvitra stú-
denta i Jóhannesarborg á
fimmtudaginn, 17. júni, þegar
fréttist af skotárásum hvltrar
lögreglu á svört börn I Soweto.
„Við stöndum með
ykkur Soweto” stóð á
sumum spjöldum sem skóla-
nemarnir báru, og „Drepið ekki
börnin!” stóð á öðrum.
Um gervalla nágrannabyggð
Jóhannesarborgar greip um sig
ókyrrð þegar frétttist af að-
gerðum lögreglunnar I Soweto,
og dómsmálaráðherra landsins,
Jimmy Kruger fyrirskipaöi aö
sérstakar liðssveitir sér-
þjálfaöra hermanna sem æfingu
hafa hlotiö í baráttu við skæru-
liðasveitir, skyldu vera á varö-
stöðu allan sólarhringinn.
Lögregluþyrlur vörpuðu tára-
gassprengjum yfir mótmæla-
göngur og mótmælafundi og
sums staðar lenti i ryskingum
milli stúdenta og iögreglu.
Blóðbað.
Þetta eru fyrstu meiriháttar
uppþotin I Suður-Afriku um
nokkurra ára skeið, og menn
hafa áhyggjur af þvi að stutt sé I
blóðbaö. Lögreglan þar I landi
er þekkt fyrir að vera blóðþyrst
þegar þeldökkir eiga i hlut, ekki
er talið að þeir veröi mildari við
þá hvitu landsmenn sem leggja
réttindabaráttu dökkra lið.
Þetta er mikið áfall fyrir John
Vorster, sem nú á að hitta
Kissinger i Þýzkalandi, þar sem
staða Vorsters forsætisráðherra
er nú harla veik þegar til
samningaviðræðna kemur.
Kissinger ætti e'kki að veitast
erfitt að benda ráðherranum á
hver örlög biði hans og stjórnar
hans ef ekki verði látið undan
kröfum þeldökkra.
En I Suður-Afríku og reyndar
um allan heim eru menn
uggandi um að ráðamenn reyni
að berja þennan mótþróa niður
þegar I byrjun á svo hastar-
legan hátt, að það eigi að kenna
öðrum negrum hver staða
þeirra sé I rikinu. Slikt blóðbað
er ástæða tii að reyna að hindra.