Alþýðublaðið - 22.06.1976, Blaðsíða 8

mmm.
8 OR VMSUM ATTUM
Þriðjudagur 22. júní 1976
alþýdu-
blaóíó
FATLAÐRA í REYKJAD/5
Sundiö er stór liöur i endurhæfingunni og veitir börnunum jafnfrs
mikla ánægju.
Að Reykjadal í A
fellssveit hefur Styrk
félag lamaðra
fatlaðra rekið surr
dvalarheimili fyrir fö
börn í 25 ár, eða si
1952. Heimilið starfar
3 mánaða skeið ár hv
þ.e. í júní, júlí og ágús
dvelja þar 30 börn í s<
Forstöðukona
heimilisins er And
Þórðardóttir og hef ur
gegnt þvi starfi sl. 6
Við hittum Andreu
máli, þegar við heim:
um heimilið f
skömmu og báðum h
að segja okkur frá st
semi þess og daglega
inu þar.
Andrea sagði að sui
dvalarheimilið væri aldrei
lýst sem slikt. Þarna væru
göngu tekin inn börn, sem
læknisráði, þyrftu að ve
stöðugri þjálfun allan á
hring.
„Umrædd þjálfun er aða
fólgin i sjúkraæfingum og s
Þá eru börnin hvött til ýn
leikja, sem miða að þv
styrkja þau og þjálfa jafnv.
skyn þeirra.”
Ætíð tilbúin að
rétta hjálparhönd.
„Þessi sex ár sem ég
Andrea Þóröardóttir forstööu-
kona sumardvalarheimilisins
meö hluta af börnunum „sfn-
um”.
Hvflikar indæiis kleinur.
Ód vra íslenzka orkan
orí J* ■ wa ■ ■ ■ mm ■ m VI ■ ■ «VI ■ ■ iin sú dýrasta í
hei liði imi? - Síðasti ætt- jr landsdrottnanna
FRJÁLS
VERZLUN
1 nýútkomnu tölublaði timarits-
ins Frjáls verzlun ritar Leo M.
Jónsson tæknifræðingur grein
sem hann nefnir „Dýrasta orka i
heimi?”
Þar ræðir Leo meðal annars um
hugtakið „ódýrislenzkorka” sem
hann kveður vera orðna meðal
þeirrar dýrustu i heimi. Sem
dæmi um slikt nefnir hann að nú
eigi hitaveitan að hækka um 27%
— og ef aðflutningsgjöld væru
felld niður af gasoliu til húshitun-
ar myndi brátt koma að þvi að
hitaveitan gæti ekki lengur
keppt við oliukyndingu til hús-
hitunar þrátt fyrir orkukreppu og
oliuverðhækkanir.
Hækkar meira en kaup
verkamanns
Leo bendir á það i grein sinni,
að rafmagnsverð hafi hækkað
meira en verkamannakaup á
undanförnum árum hérlendis.
En hvar stöndum við, sem njót-
um ókeypis gufuorku beint úr
jarðhitasvæðum og óþrjótandi
raforku úr fallvötnum landsins i
samanburði við önnur lönd?
Leo nefnir sem dæmi um
samanburð að i Nova Scotia i
Kanada, sem er helmingi minna
land en Island en með ríflega
þrefaldan ibúafjölda sé raforka
til heimilisnota um 40% ódýrari
en i Reykjavik, auk þess sem
iðnaðarrafmagn og rafmagn til
annars atvinnurekstrar sé ódýr-
ara þar. Si'ðan segir Leo:
,,Þar eru lægstu verkamanna-
laun rúmlega helmingi hærri en
hér og gefur það nokkra vis-
bendingu um hvað felst i hugtak-
inu „ódýr islenzk orka.”
Siðasti ættliður lands-
drottnanna?
Það er einkar athyglisvert að
ihuga hvaða ástæður liggja að
baki andúðar fjöimargra bænda
á þeim tillögum þingmanna Al-
þýðuflokksins, að land allt sé
sameign islenzku þjóðarinnar en
Leo M. Jónsson.
Tæknifræðingur.
Hlaupið með eld
Einhver elztu óskráðu lög
landsins er sú regla landnema Is-
lands að hver megi taka svo mik-
ið land, sem hann getur hlaupið
um með eld frá sólarupprás til
sólarlags. Asamaháttmáttikona
taka sér svo mikið land, sem hún
gat leitt kvigu umá jafnlengd.
Þarna er að finna fyrstu túlkun
þeirrar hugsunar að hver búandi
maður megi hafa svo stórt land
sem hann getur nytjað, en diki
sem tekið verði herfangi eða
keypt með gulli.
Þessi hugsun hefur alla tfð
siðan verið rangtúlkuð i löggjöf
landsins. Þó er hún einn af horn-
steinum frjálsrarbúsetu á tslandi
og kannski fyrsta eiginlega lög-
gjöfin.
skuli jafnan og ætið i gæzlu og
umsjá þeirra bænda, sem nytja
landgæði.
Þeim bændum virðist þó fara
fjölgandi sem gera sér grein fyrir
þvi að vegna hins lága jarðaverðs
þarf að gera róttækar ráðstafanir
eigi að koma i veg fyrir það að
jarðbraskarar i þéttbýli kaupi
upp heilu héruðin til þess að geta
siðar haft fé af öðrum með endur-
sölu lands eða aðstöðu.
Vegna þess að bændur eru að
minu mati einhver yfirvegaðasta
og þjóðlegasta stétt sem ég hefi
kynnzt vil ég fullyrða að andstaða
meginþorra bænda sé vegna
ókunnugleika á eðli málsins
ellegar vegna flokkspólitfskrar
andstöðu við Alþýðuflokkinn.
Inn f þetta viðhorf fléttast svo
tfðum nokkur tortryggni i garð
fólks úr þéttbýli.
Einn hópur telur forsjá lands
bezt fyrir komið með eignarrétti
bænda og annarra landeigenda,
en þeir veiti viðnám gegn land-
eyðingu eða náttúruspjöllum.
Dæmi um slikt sé viðnám nokk-
urra landeigenda i Þingeyjar-
sýslu gegn stækkun Laxár-
virkjunar. Ósagt skal látið um
gildi slikrar forsjár.
Loks er hópur, sem hægt er að
kalla siðasta ættlið landsdrottn-
anna. Það eru þeir menn, bændur
og aðrir „eigendur” lands sem
telja að tsland sé ekki eign is-
lenzku þjóðarinnar, heldur einka-
eign nokkurra þúsunda manna
sem erft hafa eða keypt fóstur-
jörð þjóðarinnar, hver sinn part.
Það er mat þessara manna að
heilu fjallgarðarnir, stöðuvötn og
heiðar geti talizt einkaeign ör-
fárra manna, sem gera tilkall til
landsvæðanna.
Oddvitar landsdrottna
Morgunblaðið skýrir frá þvi i
frétt á sjálfan þjóðhátiðardaginn,
að Landssamband veiðifélaga
hafi haldið aðalfund i Hótel
Hveragerði nýverið. Sá fundur
hafi lýst yfir mikilli vanþóknun á
tillögum þingmanna Alþýðu-
flokksins um eign þjóðarinnar á
landinu en orðalag tillögunnar
endurspeglar þann misskilning
sem liggur að baki viðhorfi svo
margra bænda til þessara til-
lagna. I frétt Mbl. segir .að
rikisvaldið fái eignaraðild að öllu
landi og landnytjum á Islandi og
hvatti bændur til að vera vel á
verði gegn þessari árás.”
Fyrri misskilningurinn i
þessum setningarkafla er sá að
það er ekki gert ráð fyrir þvi að
rikisvaldið sölsi undir sig allt
land. Jarðir verði áfram I eigu
bænda meðan þeir nytja þær. En
komið verði i veg fyrir allt brask
með fósturjörðina. Síðari mis-
skilningurinn er sá að þetta sé
árás á bændur. Þvert á móti
myndi slik löggjöf tryggja bænd-
um áhyggjulausa búsetu svo lengi
sem þeir óska. Þetta er hins veg-
ar árás á þá braskara, sem lita
landið þeim augum að það sé til
að græða á þvi fé — á kostnað
rlkis og sveitarfélaga og þar með
skattgreiðenda. Hver sá sem
telur sig i þeim hópi má gjarnan
kannast við þetta sem árás á sig
og vera vel á verði.
—BS
MORGUNBLAÐIÐ. FIMMTUDAGUR 17. JÚNI1976
0c
3
.S
m.
son, Urverkum, Skéiðum, Sveinn
Jónsson, Egilsstöðum, og Halldór
Jónsson. Leysingjastððum.
Landssamband veiðifélaga:
Lýsir vanþóknun á margendur-
fluttri tillögu þingmanna Alþýðu-
fiokksins um eignarhald á landinu
LANDSSAMBAND veiði-
félaga hélt aðalfund sinn f
Hótel Hveragerði 3. og 4.
júnf sl. Fjöldi mála var tek-
inn fyrir á fundinum og
sendi fundurinn frá sér
ýmsar tillögur. Fundurinn
lýsti mikilli vanþóknun á
margendurfluttri tillögu
þingmanna Alþýðuflokks-
Jjns um að rfkisvaldið fái
eignaraðíld að öllu landi og
landnytjum á íslandi og
hvatti fundurinn bændur
til að vera vel á verði gegn
þessari árás.
Þá fagnaði fundurlnn tillögu
sfðasta aðalfundar um nauðsyn
þess að veiðiréttur fylgdi ávallt
landareignum, svo sem verið hef-
ur frá landnámstið. Aðalfundur-
inn tók undir þá skoðun Lands-
sambands stangveiðifélaga, að
óheppilegt og óæskilcgt vaeri að
ýmsir milliliðir innlendir cða er-
lendir gerðu sér sölu veiðileyfa að
féþúfu, hvatti þvl aðalfundurinn
öll veiðifélög i landinu til að taka
þessa starfsemi sem mest ( sinar
hendur.
Ur stjorn Landssambandsins
átti að ganga Hermóður bóndi
Guðmundsson, Arnesi, en hann
var endurkjörinn formaður og
llér getur að llta hluta fundarmanna á aðalfundi Landssambands
veiðifélaga I llðlrl Hveragerði.
með honum i stjórn eru: Þor-
steinn Þorsteinsson, Skálpastöö-
um, Borgarfirði, Hinrik Þórðar-
HEIMSÓKN í SUMARH