Tíminn - 13.04.1966, Blaðsíða 5

MIÐVIKUDAGUR 13. april 1966 _________________TÍMINN_________________________________ 5
i— Ciwlwtt —
Útgefandl: FRAMSÓKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar: Þórarinn
Þórarinsson (áb). Andrés Kristjánsson, Jón Helgason og IndriSi
G. Þorsteinsson. FuHtrúi ritstjómar: Tómas Karlsson Aug-
lýsingastj.: Steingrímur Gíslason. Ritstj.skrifstofur I Eddu-
búsinu, simar 18300—18305 Skrifstofur. Bankastræti 7 Af-
greiðslusimi 12323. Auglýsingasími 19523 ASrar skrifstofur,
sími 18300. Áskriftargjald kr. 95.00 á mán lnnanlands — f
laasasölu kr. 5.00 eint. — Prentsmiðjan EDDA h.f
Framlboðslisti Framsóknarflokksins við borgarstjórnar-
kosnmgamar í Reykjavík, sem fara fram í næsta mánuði,
var birtur hér í blaðinu síðastl. fimmtudag, en hann var
samþyMctur einróma á fundi fulltrúaráðs Framsóknarfé-
lagaima fyrra mánudag.
Það er sízt ofmælt, að framboðslisti þessi hefur hlotið
hinar beztu móttökur, og jafnt samherjar og andstæð-
ingar verið sammála úm, að hann væri vel skipaður.
Efstu sæti listans skipa núv. borgarfulltrúar Fram-
sóknarflokksins, Einar Ágústsson, bankastjóri og Krist-
ján Benediktsson, kennari. Þeir hafa unnið sér mikið
álit sem borgarfulltrúar með jákvæðum tillöguflutningi
og málflutningi 1 borgarstjórninni. Það er þannig örugg
reynsla fyrir því, að þeir skipa vel sæti sín í borgar-
stjóminni, enda báðir viðurkenndir í fremstu röð yngri
manna, sem nú fást við stjórnmál. Það hefur bætt veru-
lega aðstöðu þeirra Einars og Kristjáns, að þeir hafa til
skiptis átt sæti í borgarráði og þannig öðlazt miklu
meiri þekkingu á rekstri og högum borgarinnar en seta í
borgarstjórn getur veitt. Þessa aðstöðu hafa þeir hlotið
vegna þess að flokknum tókst að bæta við borgarfull-
trúa í seinustu borgarstjórnarkosningum, en fullkom-
lega er sæti flokksins í borgarráði þó ekki tryggt fyrr en
hann hefur þrjá borgarfulltrúa.
Þriðja sætið á listanum skipar frú Sigríður Thorlacius,
sem er landsþekkt fyrir snjallar blaðagreinar og útvarps-
efni. Frú Sigríður Thorlacius hefur aflað sér mikillar
þekkingar á sérmálum kvenna og uppeldismálum, og
mun sú þekking koma henni að góðum notum í borg-
arstjóminni. Reykvískar konur munu eignast góðan full-
trúa 1 borganitjórn, þar sem Sigríður Thorlacius er.
Fjórði maður á listanum er Óðinn Rögnvaldsson, prent-
ari. Þótt hann sé enn ungur að árum hefur hann haft
riáin afskipti af málum launþega og unnið sér mikla
tiltrú á þeim vettvangi. Hann hefur átt sæti í stjórn Al-
þýðusambands íslands um sex ára skeið og hefur því
öðlazt raunhæfa þekkingu á málum launþega, ekki s.ízt
iðnaðarmanna. Hann mun reynast málum þeirra traustur
fulltrúi í borgarstjórninni.
Fimmti maður er Guðmundur Gunnarsson, verkfræð-
ingur, sem nýtur mikils trausts á sínu sviði, en mörg mál-
efni bæjarins em þannig vaxin, að þörf er góðrar verk-
fræðiþekkingar við athugun þeirra í borgarstjórn. Sjötti
maðurinn á listanum er Gunnar Bjarnason, leikmynda-
teiknari, sem getið hefur sér gott orð á því sviði og lætur
sig málefni listamanna miklu varða.
Þannig mætti halda áfram að nefna þá, sem skipa list-
ann og sýna fram á, að hér er ekki aðeins um mannval
að ræða, heldur hefur og verið kostað kapps um að hafa
valið ekki einhliða, heldur að sem flest sjónarmið geti
notið sín. Þeirri venju mun haldið, að efstu menn list-
ans, aðalfulltrúar og varafulltrúar, beri sem oftast ráð
sín saman og móti hina sameiginlegu stefnu í borgar-
stjóminni. Óhætt má fullyrða, að þessi sæti eru þannig
skipuð á lista Framsóknarflokskins, að tryggt verður
gott og jákvætt framlag hans til stjórnarinnar á höfuð-
borginni á komandi kjörtímabili.
Vissulega skiptir það miklu, að stefnan sé rétt og
barizt sé fyrir góðum málum. Hitt skiptir þó ekki minna,
að traust og gott forustulið vinni að því að bera fram
stefnuna. Það er ekkert oflof, þótt sagt sé, að framboðs-
listi Framsóknarflokksins við borgarstiómarkosningarn-
ar í Reykjavík fullnægi fyllstu kröfum í þeim efnum.
Mannval
Walter Lippmann ritar um alþjóðamál:
Samskipti Bandaríkjanna og
Mexikó eru til fyrirmyndar
Coolidge sýndi mikil hyggindi í samningum við Mexíkó
ÉG dvaldi fyrir skömmu hálf
an mánuð í Mexíkó, en þangað
kom ég síðast fyrir 40 árum.
Þá hafði mexíkanska byltingin
staðið yfir í um það bil fimmt
án ár. Bandaríkjamenn höfðu
ráðizt tvisvar inn í landið, ann
að skiptið af sjó, frá Vera
Crus, til þess að hefna móðg
unar, sem fánanum hafði verið
sýnd, en hitt skiptið á landi.
Það var einnig refsileiðangur,
undir stjóm Pershings hers-
höfðingja, til þess að leita
skæruliðsforingjans Panchro
Villa, en hann virtist ekki
greinanlegur frá glæpamanni,
sem hafði ráðizt inn í Columb
us í New Mexíkó og drepið
notokra Bandaríkjamenn.
Á árunum upp úr 1920 var
mikil ábugi fyrir því hér í
Bandaríkjunum að hernema
Mexíkó og binda endi á bylt
inguna. Þetta var blóðug bylt
ing, hryðjuverk, fyrirsátir,
skæruárásir, mannrán og af-
tökur daglegt brauð, ránsferðir
voru farnar, íkveikjuleiðangrar,
nunnum nauðgað, kirkjur rænd
ar og eyðilagðar. Þessi bylting
var stéttastríð gegn lands-
drottnunum, bæði mexíkönsk-
; um og erlendum, erlend fyrir
tæki voru tekin eignarnámi,
svo og olíu- og námuréttindi.
Ofan á þetta allt saman voru
Mexíkanar á bandi Þjóðverja
í fyrri heimsstyrjöldinni og
. sakaðir um samsæri með
Þýzkalandskeisara um að ná
undir sig suð-vestur fylkjum
Bandaríkjanna ef Þjóðverjar
bæru sigur úr býtum í styrjöld
inni.
MJÖG freistandi var fyrir
Bandaríkj amenn að grípa í
taumana og mjög svo öflugir
viðskiptaaðilar og kirkjuleiðtog
ar kröfðust afskipta. Samt sem
áður hélt ríkisstjórn Banda
ríkjanna að sér höndum, ef
frá er talin innrásin við Vera
Crus og leiðangur Pershings
hershöfðingja, og gerði enga
tilraun til að hemema Mexikó
eða stjórna því, en talið var, að
til þessa þyrfti hálfa milljón
manna. Þegar Bandaríkin gerð
ust þátttakendur í stríðinu í
Evrópu 1916 kom innrás auð-
vitað ekki til greina. En um
miðjan þriðja tug aldarinnar
vorum við lausir allra mála
þar og mjög mikill fjöldi þjálf
aðra hermanna til taks.
Á þessum árum sat Calvin
Coolidge á forsetastóli. Hann
gerði eMri á nokkurn hátt til-
kall til mikilmennsku, en '’ar
aftur á móti gæddur hinum
mikla mannkosti lítillætinu, og
var auk þess heppinn. Hann
var sérstaklega heppinn í því,
að Dwight Morrow var aðalráð
gjafi hans, fornvinur og skóla
félagi frá Amherst College.
Morrow var lögfræðingur, hafði
mikinp áhuga og mikla þekk
ingu á enskri stjórnmálasögu
og var meðeigandi í fyrirtæk-
inu J. P. Morgan & Co. Dwight
Morrow’ sannfærði Cooligde um
að rétt væri að forðast ínnrás
og reyna að ná sáttum við
byltingarmenn í Mexíkó. For
setinn gerði Morrow að sendi
herra sínum í Mexíkó.
Skömmu síðar bauð Morrow
mér að koma og dvelja hjá sér
í Mexíco City. Þar dvaldi ég um
tíma og fylgdist með samning
um hans við Plutarco Calles
hershöfðingja, forseta bylting
armanna, um margvísleg vanda
mál í sambandi við umráðarétt
á olíulindum, námum og landi.
í hjáverkum tók Morrow til
meðferðar deilurnar milli bylt
ingarmanna og kaþólsku kirkj
unnar og naut við það aðstoðar
Vatikansins.
Morrow vildi sýna mexí-
könsku ríkisstjórninni vináttu
vott og tókst að fá Lindberg
til að fljúga flugvél sinni til
Mexíco City, en Morrow var
fjárhagslegur ráðunautur Lind
bergs um þetta leyti. Honum
datt þá ekki í hug, að Lindberg
gengi að eiga dóttur hans eft-
ir þessa heimsókn.
ÞEGAR ég kom aftur til
Mexíkó um daginn gat ég ekki
varizt þeirri hugsun að líta á
ríkið sem minnisvarða vitur-
leika og hógværðar stjórnenda
mi'kils stórveldis, sem staðizt
höfðu alla freistni til áleitni.
Samningarnir, sem Coolidge og
Morrow gerðu við mexíkönsíku
byltingarstjórnina, hafa borið
ríkulegan ávöxt. Landið var
þá flakandi í sárum vegna of-
beldis og óreiðu, en er nú
merkilegt dæmi um stöðugleika
og framtakssemi, sem gætir í
öllu efnahagslífi í Mexíkó.
Flokikurinn, sem fer með
völd í Mexfkó, á rætur að
rekja beint til byltingarleiðtog
anna Madero. Caranza, Obreg
on og Calles. og ekki verður
annað séð en að fullur friður
ríki þar innan lands. Gjaldoyr
ir landsins (pesol hefir verið
stöðugur í 12 ár og te.Ist nú —
eða er að minnsta kosti mjög
nærri því að teljast — meðal
hins „harða“ gjaldeyris í þeim
hluta heims, sem ekki lýtur
kommúnistum. Mexíkó á að
vísu langt í land með að sigrast
á hinum algenga og erfiða
vanda fátæktar í sveitahéruð
unum, en iðnaðarframfarimar
í landinu eru stórkostlegar.
Mestur hagur er ‘þó íyrir
okkur Bandaríkjamenn að
eiga þarna að nágranna öflugt
ríki, sem er í senn sjálfstætt og
vinveitt okkur. Þetta kann að
hafa mikil áhrif í Mið-Afríku,
eða meðfram ströndum Caribb
ía'hafsins frá Texas til Pan-
ama.
TILVERA jafn öflugs og
trausts rómansks ríkis og
Mexíkó opnar möguleika á
samúð og samtökum á svæði,
þar sem Bandaríkjamenn
hljóta að teljast hafa mikilla
og brýnna hagsmuna að gæta.
Þetta kæmi greinilega í Ijós ef
um væri að ræða hernaðarlega
innrás framandi stórveldis.
Sumir Mexfkanar halda, að
ef vill sé þess ekki langt að
bíða að áhrifa í þessa átt fari
að gæta milli Kubu og ríkj
anna á meginlandi Mið-Am-
eríku. Eins og kunnugt er hefir
Mexíkó aldrei rofið sambandið
við Kúbu og flugsamgöngum er
haldið uppi milli Mexíco City
og Havana. Mexíkómenn hafa
strangt eftirlit með þessum sam
göngum, en leiðinni er haldið
opinni vegna opinberra sam
skipta. Mexíkómenn segjast
vera að varðveita „brú“, og
þeir segja ennfremur, að þess
sjáist aukin merki, að Castro
sé farinn að gerast örvœnting
arfullur, en stjórn hans hefir
gengið erfiðlega.
Ef Castro væri sviftur þeirri
aðstoð, sem felst í því að vera
umkringdur óvinum, segja
Mexíkómenn, og yrði að horf
ast ótruflaður i augu við þjóð
sína, myndum við sennilega
komast að raun um að Kúbu
menn séu teknir að þreytast á
honum. Og við höldum „brúnni*
opinni, segja Mexíkómenn, Og
við vonum, að þið Bandaríkja
menn skiljið, hvers vegna við
gerum það.