Tíminn - 13.04.1966, Blaðsíða 11

MIÐVIKtTDAGUR 13. apríl 1966
TÍMINN
VERÐIR
36
bregða sér í það gervi sem við á hverju sinni, svo sem
að velja sér hæfilega tilkomumikið nafn og uppruna. Fyrst
og fremst þurfa þeir þó að vera búnir stáltaugum.
Tvo sómamenn af þessu tagi bar eitt sinn til indversku
stórborgarinnar Bombay, en fjársvikaferill þeirra hófst í kyrr
íátum, ríkmannlegum skrifstofmn ferðaskrifstofunnar Thomas
Cook og Sons við Princess Street, fegurstu götu Edinborgar.
í janúar 1952 kom Belgi nokkur, Vesale að nafni, þangað
með kreditbréf, gefið út af National Bank of Commerce í
Detroit, að upphæð 50.000 dollarar. Reyndir skrifstofumenn
þessa gamla og gróna fyrirtækis sáu ekkert athugavert við
plaggið, og smáupphæðir höfðu verið teknar út á það í
ýmsum bönkum á meginlandi Evrópu. Vesale var að sjálf-
sögðu beðinn að gera grein fyrir sér, og tók upp vegabréf
gefið út í Brussel með stimpli enska útlendingaeftirlitsins
frá 4. maí 1950. Vegabréfsnúmerið var skrásett og Vesale
óskaði að taka út 5000 dollara. En sökum þess að dagurinn
var almennur frídagur var sú fjárhæð ekki við höndina.
Til þess að veita Vesale einhverja úrlausn var honum boðið
að taka út í reikning 560 sterlingpund. Honum þótti þetta
miður en sætti sig þó við það og lofaði að koma aftur næsta
da§.
Áður en hann fór minntist hann á að hafa skoðað sýningu
Konunglega skozka myndlistarfélagsins, og kvaðst hafa í
hyggju að kaupa nokkrar myndir fyrir hönd safnara á meg-
inlandinu.
Menn skeyfctu því lítt þó hann kæmi ekki næsta dag til
að sækja eftirstöðvamar, en þegar nokkrir dagar liðu án
þess að hann sýndi sig var farið til lögreglunnar. Brátt
kom í Ijós að kreditbréfið var falsað og sömuleiðis allar
uppáskriftir á því. Enn merkilegra var að útlendingaeftir-
litið fann hvergi skráðan stafkrók um komu neins Vesale til
Englands. Fyrirspura til lögreglunnar í Brussel leiddi i ljón
að þar kannaðist enginn við hann, en númerið á vegabréf-
inu var það sama og á vegabréfi strangheiðarlegs kaup-
sýslumanns sem enginn grunaði um neitt misjafnt. Lögregl-
an varð því að láta við það sitja að skrá lýsingu á Vesale,
sem talinn var útlendingur af Gyðingaættum, ef til vill þýzk
TOM TULLETT
ur, á að gizka hálffimmtugur, 170 sentimetrar á hæð og gild-
vaxinn.
Lýsingin á við svo mikinn fjölda manna að enginn veitti
þvi neina sérstaka athygli þegar Maximilian Cronffort skráði
sig síðar í mánuðinum í gestabók Gresham hótelsins í Dublin.
Næsta dag ferðaðist hann til Belfast og framvísaði kredit-
bréfi í Belfast Banking Corporation. í þetta skipti hljóðaði
það á 46.000 dollara, sem greiða skyldi Maximilian E. Cronf-
fort frá fyrirtækinu Bierman og Co., og var gefið út af úti-
búi National City Bank of New York í Lima, höfuðborg
Perú. Plaggið virtist á engan hátt grunsamlegt og var árit-
að í ýmsum evrópskum bönkum. Cronffort voru greidd 1000
steriingspund. Upp frá því hafði hann hraðan á. Tveim dög-
um síðar tók hann út á sama kreditbréf 1600 steriingpund
í dollurum í Royal Bank of Ireland í Dublin, og kom svo
hinn rólegasti aftur til Belfast Banking Corporation og sótti
3640 sterlingspund.
í samræðum við bankagjaldkera sem afgreiddu hann, lét
hann þess getið að þótt hann byggi í Lima í Perú væri
hann fæddur í Sviss. Næsta dag gekk maður sem var ná-
kvæmlega eins í útliti út úr skrifstofu American Express
Co. við Haymarket í London eftir að hafa skipt þar 980
pundum í írskum seðlum. Hann kvaðst heita Paul Roth og
sýndi svissneskt vegabréf.
Allir þessir bankar komust brátt að raun um að svikið
hafði verið út úr þeim fé, en þótt ekki væru liðnir nema
fáir dagar var Vesale, öðru nafni Maximilian Cronfforth,
öðru nafni Paul Roth, gersamlega horfinn með 7000 sterlings-
pundin sem hann hafði haft upp úr krafsinu. Málið varð
enn flóknara fyrir þá sök að útlendingaeftirlitið fullyrti
að enginn maður sem bæri nokkurt þessara nafna hefði
nokkru sinni komið til Englands né yfirgefið landið. Af
því mátti ráða að hann hefði einnig enskt vegabréf í fór-
um sínum, og augljóst var orðið að starfandi var í Evrópu
og Ameríku flokkur snjallra, alþjóðlegra falsara, sem fær
var um að búa til kreditbréf og vegabréf hvaða ríkis sem
þeim sýndist.
-.sie, Þótt Alþjóðalögreglan léti út ganga nákvæma lýs-
ingu á manni þessum og frásögn af athæfi hans, fréttist
ekkert af honum fyrr en í júlímánuði sama ár. Meðal far-
UNG STÚLKA í RIGNINGU
GEORGES SIMENON
ætlum að skreppa niður á stöð.
Albert virtist ekki skilja.
— Og hvað með barinn? Ég
get ekki skilið við hann svona ...
— Hefurðu enga lykla?
— Hvað viljið þið mér? Ég hef
sagt allt, sem ég veit.
— Eigum við að beita valdi til
að fá þig með?
— Nei, nú kem ég. En ...
Hann sat i aftursætinu í litla
bílnum, og sagði ekki orð, meðan
þeir óku. Hann sat og starði fram
fyrir sig eins og hann væri að
reyna að átta sig á gangi mála.
Janvier sagði ekki orð. Maigret
reykti þögull.
— Upp með þig!
Hann lét Albert ganga á undan
sér inn á skrifstofuna. f áheyrn
hans spurði han*' Janvier:
— Hvað er fclukkan í Wa^hing
ton?
— Það hlýtur að vera um átta
að morgni.
— Hringdu í FBI. Það hlýtur
að taka klukkutíma jafnvel með
forgangshraði.
Hann fór rólega úr frakkanum
og hengdi hann upp.
— Þú skalt fara úr frakkanum.
ú verður hér fvrs* u»i sinn.
—Þér hafið enn ekki sagt mér
hvers vegna____
— Hvað varstu lengi á skrif-
stofunni minni, þegar við röbbuð-
um saman um gullstengurnar?
Albert þurfti ekki lengi að rifja
það upp fyrir sér.
— Fjóra tíma.
— Tókstu ekki eftir neinu í
þriðjudagsbalðinu?
— Mynd af ungu stúlkunni?
— Þar var líka mynd af þrem
ur harðsoðnum náungum, „múr-
brjótunum." Klukkan var þrjú um
nótt, þegar þeir játuðu. Veiztu
hvað þeir voru búnir að vera lengi
hér inni? Þrjátiu klukkutíma, Þrjá
tíu.
Maigret settist við skrifborðið
og raðaði upp pípunum sínum.
— Þú kaust heldur að ljúka því
af á fjórum tímum. Við höfum
nógan tíma. Hann hringdi í Brass
iere Dauphine.
— Hér er Maigret. Sendið mér
samlokur og bjór. Handa hvað
mörgum . . .? Hann minntist þess
að Janvier var ekkert farinn að
borða. — Handa tveimur. Já al-
veg á stundinni. Fjögur ölglös
auðvitað.
Hann kveikti í pípunni og gekk
að glugganum og leit út yfir ys og
þys götunnar.
Bak við hann kveikti Albert
skjálfhentur í sígarettu Hann var
alvarlegur á svip eins og maður
sem vegur líkurnar með og móti.
— Hvað er það, sem þér viljið
vita? spurði hann loks.
— Allt.
— Ég hef sagt yður sannleik-
ann.
— NeL
Maigret sneri sér ekki við til
að horfa á hann. Hann virtist á
svipinn eins og maður, sem hefur
ekkert þarfara við tímann að gera
en bíða meðan hann reykti píp-
una sína.
Albert þagnaði á nýjan leik.
Hann þagði svo lengi að þjónn-
inn frá Brassiere, Dauphine fékk
tóm til að koma með bakkann
sinn, sem hann skildi eftir á borð-
inu.
Maigret gekk til og opnaði dyrn
ar að borðstofunni og kallaði á
Janvier. Janvier sagðist fá sam-
band eftir 20 mínútur.
— Fáðu þér að borða og drekka.
Það er nóg handa okkur báðum.
Hann benti honum á að taka
ölið og samlokurnar með sér inn.
Sjálfur settist hann og fór að
borða. Nú var hlutverkunum skipt.
í Pickwicks Bar hafði það verið
Albert, sem sat og át við barborð
ið sitt
M virtist hafa gleymt til
visi )g borðaði í ró og næði.
Han yfir ýmis skjöl á borð-
inu hugar
í virðist mjög viss i yðar
sök. ..u í
Maigret kinkaði kolli með full-
an munninn.
— Þér haldið að ég bíti á agn
ið?
Maigret yppti öxlum eins og
honum væri rétt sama.
— Hvers vegna sögðuð þér
Lurði að koma heim aftur?
Maigret brosti.
Albert missti alla stjórn á sér,
henti sígarettunni á gólfið og
traðkaði á henni, sótbölvandi og
ragnandi. Það var rétt að hann
gat tollað í stólnum. Hann reis
upp, gekk að glugganum, þrýsti
andlitinu að rúðunni og horíði
á umferðina.
Þegar hann sneri sér við hafði
hann tekið ákvörðun. Óstyrkur
hans vár horfinn og slaknað á
vöðvunum. Án þess honum væri
boðið skellti hann í sig slurk úr
bjórglasinu, þurrkaði sér um
munninn og gekk aftur í sæti sitt.
Það var síðasta þrjózkutáknið.
Hann vildi halda virðingu sinnL
— Hvernig gizkuðuð þér á það.
Maigret svaraði rólegur:
— Ég gizkaði ekki á neitt. Ég
vissi það strax.
Níundi kafli.
Hér segir frá þvi hvernig stigi
getur gegnt mikilvægu hlutverki
og taska enn mikilvægara hlut-
verki.
Maigret tottaði pípuna Og horfði
þögull á manninn, sem sat gegnt
honum. Maður skyldi ætla að þessi
þögn væri þrauthugsuð eins og
hjá leikara, en sú var þó ekki
raunin. Hann sá tæpast andlit
barþjónsins. Það var Louise Lab-
oine. sem hann var að hugsa um
Allan þann tíma. sem hann hafði
setið þögull á Pickwick-barnum,
meðan Janvier var niðri að
_____________________________n
hringja, hafði hann reynt að sjá
hana ljóslifandi fyrir hugskotssjón
um sínum koma inn á barinn
sneisafullan af gestum í útjöskuð-
um samkvæmiskjól og flauelslá,
sem ekki hæfði henni.
— Sjáðu til, við fyrstu sýn er
sagan þín pottþétt og hefði ég
ekki þekkt ungu stúlkuna, hefði
ég áreiðanlega trúað henni eins
og nýju neti.
Forviða spurði Albert ósjálfrátt.
— Þekktuð þér hana?
— Ég hef smám saman kynzt
henni mjög náið.
Meðan hann talaði sá hann
hana jafnvel fyrir sér, þar sem
hún faldi sig undir rúminu hjá
fröken Poré og seinna í rifrildi
við Janine í íbúð þeirra í Rue
de Ponthieu. Hann fylgdi henni
í kalt og óvistlegt súðarherbergi
í Rue d'Aboukir og búðina, þar
sem hún stóð úti fyrir dyrum og
seldi vörur á útsölu í hraglanda
og hríð.
Hann sá hana fyrir sér ganga
inn á Maxim, eins og hann sá
hana smjúga meðal gestana á
Romeo mánuði seinna.
ÚTVARPIÐ
MiSvikudagur 13. april
7.00 Morgunútvarp. 12.00 Hi-
degisútvarp.
13.00 Við, sem
heima sitjum.
Rósa Gestsdóttir les Minningar
Hortensu Hollandsdrottning.ir.
15.00 'Miðdegisútvarp. 16.30 Síð
degisútvarp. 17.20 Framburðar-
kennsla í esperanto og spænsku.
17.40 Þingfréttir. 18.00 Út^arps
saga barnanna: „Tamar og Tóta"*
eftir Berit Brænne. Sigurður
Gunnarsson les eigin þýðingn (8)
18.30 Tónleikar. 19.20 Veðurfregn
ir. 19.30 Fréttir. 20.00 Daglegt
mál. Árni Böðvarsson fiytur þátt
inn. 20.05 Efst á baugi. Björgvin
Guðmundsson og Björn Jóhanns
son tala Um erl. málefnl. 20 35
Raddir lækna. Tómas Jónasson
talar um magasár. 21.00 Lög
unga fólksins. Gerður Guðmunds
dóttir kynnir. 22.00 Fréttir og
veðurfregnir. 22.15 „Að heiman''
smásaga eftir Emest Homing-
way. Jón Aðils leikari Ies. 22.30
Jónas Tómasson tónskáld á fsa-
firði 85 ára. 23.40 agskrárlok.
fimmtudagur 14. april.
7.00 Morgunútvarp. 12.00 Hádeg
isútvarp.
13.00 Á
frivaktinni.
Eydís Eyþórsdóttir stjórnár óska
lagaþætti fyrir sjómenn 14.40
Við, sem heima sitjum. Margrét
Bjamason talar um Clöru ocbu
mann. 15.00 Miðdegisútvarp. 16.
30 Siðdegisútvarp 17.40 Þing-
fréttir 18.00 Segðu mér sögu.
18.30 Tónleikar. 19.20 Veðurfregn
ir. 19.30 Fréttir. 20.00 aglegt mal.
Árni Böðvarsson talar 20.05 Gest
ur 1 útvarpssal: Fredell Lack
fiðluleikarl frá Bandaríklunum
og Ámi Kristjánsson píanóleikari
flytja Fiðlusónötu nr. 2 i A-dúr
op. 100 eftir Brahms. 20.25 Sælir
eru hógværir“ Grétar Fells nt-
höfundur flytur erindl. 20.50 AI-
þýðukórinn syngur. Söngstjóri
dr. Hailgrimur Helgason. 21.10
Bókaspjall Njörður P. Njarðvik
cand. mag fjallar um „ægradvó!“
Benedikts Gröndals með tvelmur
öðrum bókmenntamönum. ‘>1.45
„Tili Eulenspiegel" — UgHispeg
ill — tónaljóð op. 28 eftir Richard
Strauss. 22.00 Fróttir og veður
fregnir. 22.15 „Heljarslóðarci--
usta“ eftir Benedikt Gröndal. Láy
us Pálsson leikari les <10) >2.$á
jassþáttur Ólafur Stephensm
kynnir 23.05 Bridgeþáttur gai!
ur Simonarson flytur. 23.30 Dsy
skrárloik.