Lesbók Morgunblaðsins - 07.03.1981, Blaðsíða 2
TONHÖLL
í Öskjuhlíð
Rætt við Stefán íslandi um hug-
mynd hans varðandi hús yfir tón-
listina, sem ennþá á ekkert þak
yfir höfuðið á því herrans ári 1981.
Á miöjum Þorra vék ég að því í
rabbgrein hér í Lesbók, að á þvíherrans
ári 1981 er ennþá svo báglega búið að
tónlistinni í landinu, að hún á ekkert þak
yfir höfuðið. Sem sagt: ekkert hús hefur
ennþá verið reist sérstaklega með
hljómburð og tónleikahald í huga. Hálf
öld er liðin síðan hafizt var handa um
byggingu Þjóðleikhúss og á þeim fjölum
hefur nú verið leikið í 30 ár. Þar var fullur
skilningur fyrir hendi, þeirra er ráða fyrir
ráðstöfun á almannafé — og slíkur
skilningur ríkir á húsnæöisþörfum
leiklistarinnar, og annaö 650 sæta leik-
hús er á leiðinni upp úr jöröinni.
Það mættiþvíhalda, að tónlistaráhugi
á íslandi hefði byrjað með Bítlunum og
tónlistarlíf væri ekki til, — eða hefði
kannski byrjað í fyrra. En svo er nú ekki
og um það er alþjóð vel kunnugt.
Slnfóníuhljómsveitin, sem telst kórónan
á íslenzku tónlistarlífi, hélt nýlega uppá
30 ára afmæli sitt. Athvarf hennar er
Háskólabíó, hús sem bæði er heldur
óhrjálegt, en umfram allt hannað fyrir
aðrar þarfir og meö slæman hljómburö.
Þar fyrir utan starfa hér tveir stórir
samkórar: Pólyfónkórinn og Söngsveitin
Fílharmonía, — tveir karlakórar: Karla-
kór Reykjavíkur og Fóstbræöur, íslenzk
ópera hefur veriö stofnuö, Tónlistar-
félagið er gamalgróiö, Kammersveit
starfar — og þar fyrir utan er fjöldi
einsöngvara og einleikara á hljóðfæri.
Hér þó einungis um tónlistarlíf höfuð-
borgarsvæðisins að ræða. Að vísu er
Stefán Islandi: Tónhöllin yrði æfingastaður og hljómleikasalur Sinfóniunnar, en þar
að auki yrði Operan þar, ballettinn og önnur tónlistarstarfsemi.
Á,t
„Framtið islenzkar óperu — ég mundi ekki einu sinni nefna
hana á nafn ef ég tryði ekki á hana.“
„Ég ætti að þekkja Gamla Bió
einum mánuði."
söng þar þrettán sinnum á
það langsamlega gróskumest, en mikið
og merkilegt tónlistarlíf á sér stað í
öðrum kaupstööum; nægir að minna á
Akureyri og ísafjörö.
Um svipað leyti og fyrrnefnd rabb-
grein birtist í Lesbók, hafði ég spurnir af
því, að Stefán íslandi hefði fengið ágæta
hugmynd um hús til handa tónlistinni, en
ekki komið þeirri hugmynd á framfæri.
Stefán var atvinnumaður í söng alla sína
starfsævi, en hvorki hafði hann né aðrir
íslenzkir óperusöngvarar, tækifæri til að
starfa á íslandi. En hann hefur kynnst af
eigin raun þeirri aðstööu sem tónlistar-
fólk annarra þjóða hefur búiö við um
langan aldur og hann hefur hugleitt
þessa vanþróun okkar og ber fyrir
brjósti að hægt verði aö leysa vandann á
mannsæmandi hátt. Mér þótti forvitni-
legt að grennslast fyrir um hugmynd
Stefáns og af því tilefni hitti ég hann að
máli, sneri mér beint að efninu og spuröi
hann, hvort honum sem starfandi óperu-
söngvara um marga áratugi, þætti ekki
aöstaða til tólistarflutnings á íslandi
heldur aftariega á merinni.
Stefán: „Jú, ég er eindregið á þeirri
skoöun. í raun er ekkert hús til hér á
landi, sem byggt er einvörðungu með
tónlistarflutning í huga. Meira að segja
teiknaöi Guðjón Samúelsson Þjóðleik-
húsiö án þess að gera ráö fyrir þeim
möguleika, að þar yröu fluttar óperettur,
söngleikir eöa ballet. Viö sjáum þaö af
því, aö hann gerði upphaflega ekki ráö
fyrir neinni hljómsveitargryfju, — henni
var bætt viö seinna með breytingu á
húsinu og þessvegna kemur hún langt
innundir sviðið.
2