Tíminn - 03.06.1967, Blaðsíða 8

8
TIMINN
LAUGARDAGUR 3. júní 1967
MINNING
Þuríður Sæmundsen
Blönduósi
í dag er jarðsungin frá Blöndu-
óskirkju frú Þuríður Saemundsen,
en hún andaðist á heknili sínu
þann 27. f.m.
Þuríður Guðrún, en svo hét hún
fulAu nafni, var fædd 1. maí árið
1894 að Húnstöðum í Torfalækj-
arihreppi og þar var æskuheimili
henraar. Foreldrar hennar voru
hjlónin Sigurður, bóndi á Húnstöð
um og Sigurbjörg Gísladóttir,
bónda á Húr.stöðum Jónssonar.
Sigurður faðir Þuríðar var Sigurðs
son bónda í Gröí í Víðidai Bárðar-
sonar. Kona Gísla bónda á Hún-
stöðum var Þuríður Andrésdóttir
systir Einars skálds í Bólu. Er
sú ætt kunn og fjölmenn hér um
Húnáþing og Skagafjörð.
Sigurður bóndi á Húnstöðum
var g'áíu- og glæsim’enni, tðk mik-
inn þátt í félagsmálum. Átti sæti
í hreppsnefnd og sýslunefnd og
einnig í skólanefnd Kvennaskól-
ans á Blönduósi. En hann varð
ekki gamall og börn þeirra Hlún-
staðahjóna urðu aðeins tvö, Þuríð
ur og dr. Sigurður landlæfknir. Sið
ar giftist Sigurbjörg á Húnstöðum
Jóni Benediktssyni frá Skinnastöð
um og átti með honum eina dótt-
ur, Maríu, konu Björns kennara
Kristjánssonar frá Brúsastöðum í
Vatnsdal. Jón bóndi á Húnstöð-
um lifir enn og ríkti alitaf gagn-
kvæm vinátta og virðing milli
hans og stjúpdótturinnar.
Ung að árum fór Þuríður á
Kvennaskólann á Blönduósi og
dvaldist þar á árunum 1008 til
1910. Þá fór hiún í Gagnfræðaslkól
ann á Akureyri og lauk þaðan
prófii vorið 1912. Að því loknu
stundaði hún heimiliskennslu á
Akureyri og víðar til ársins 1916,
en árin 1916 og 1917 var hún
kennari við barnaskólann á Biöndu
ósi.
Árið 1917 urðu þáttaókil í lífi
bóndadótturinnar frá Húnstöðum,
er hún gekk að eiga Evald Sæ-
mundsen, verzLunarstjóra Höepfn
ersverzlunarinnar á Blönduósi, en
hann hafði tekið við stöðunni af
föður sínum Pétri Sæmundsen er
var einn þeirra manna, sem mest-
an þátt áttu í að móta Blönduós
á fyrstu árum verzlunar þar. En
ebki er rúm tii að rekja það nán-
ar hér.
Evald Sæmundsen var nókkru
eldri en kona hans, fæddur árið
1878. Hann var þó maður hins
nýja tíma frjlálslyndur og góð-
gjarn. Undir stjórn hans færði
verzlunarfyrirtækið út starfssvið
sitt og viðskiptamönnum fjölgaði,
cn sú saga verður heldur ekki rak
in hér, nema þess getið, að sum-1
arið 1923 varð Evald að hætta
störfum sökum heilsubrests. Ári
síðar fór hann til Danmerkur til
þess að leita sér lækninga og á
tímabili virtist það ætla að tak-
ast, en vonirnar brugðust og hann
andaðist á Vejlefjordheilsuhæli í
Danmörku 19. sept. 1926 og var
jarðsunginn frá Blönduóskirkju,
21. okt. að viðstöddu miklu fjöl-
menni.
Við dauða rnanns síms stióð Þur-
íður Sæmundsen frammi fyrir
hinni mik'lu alvöru lifisins að verða
að sjá sér farborða og þrem ung
um börnum þeirra hjóna, því
yngsta á öðru ári og með því hófst
sú saga hennar, sem við fjölmarg-
ir Húnvetningar þekkjum svo vel,
og höfum metið. Hin unga kona
hopaði hvergi heldur sýndi strax
og því meira sem árin liðu, hversu
hæfileikar bennar voru fjöljþætt-
ir og skapfestan örugg. Árið 1929
gerðist hún kennari við barna-
skólann á Blönduósi og hélt því
starfi til ársins 1942. Gjaldkeri
sjúkrahússins á B'lönduósi varð
hún árið 1931 og í stjórn þess ór-
ið 1940. B'áðurn störfunum hélt
hún til dánardægurs. Hún sá am
yeðurathuganir fyrir Veðurstofu
íslands frá árinu 1935 til ársins
1963. Bóka- og vefnaðarvöruiverzl-
un stofnsetti hún árið 1940 og
rak til dánarclægurs. í stjórn
Kvennaskólans á Blönduósi var
ihún á árunum 1947 til 1965 og
gjaldkeri skólans frá byrjun
stjórnartímans til ársins 1951. Þá
var hún í 30 ár í stjórn kvenfé-
lagsins Vöku á Blönduósi og for-
maður í 8 ár. Formaður Sam-
bands austur-húnvetnskra kvenna
var hún árin 1939 til 1959 og
mun þá hafa verið gerð að heið-
ursfélaga þess.
(Hér að framan hefur verið ra.k-
in í stórum dráttum starfssaga
Þuríðar Sœmundsen, en ekki verð
ur hjá komizt að minnast nokkuð,
á þann þátt Hfs hennar, sem sneri j
að börnum hennar, vandafólki, I
vinum og samstarísmönnum. Sá
þáttur var fastmótaður af óvenj.u
traustum og elskulegum persónu-
leika. Hvar sem frú Þuríður Sæ-
mundsen fór var tekið eftir henni
og hún fagnaði ávallt vinum sín-
um á frábæran hátt, sem fáum
einum er gefinn. Af bömum sáni
um var hún elsikuð og virt og
kannski í ríkari mæli fyrir það
sem þau í frumbernsku misstu föð
ur sinn. Hún var lika elskuð og
virt af tengdafoörnum sínum og
öllum afikomendum og þannig móð
ir alls þess ættbogia sem frá
henni er kominn og tengdur er
sterkum f jöl skylduböndum, sem
ein heild.
Þau Bvaild og Þuríður eignuð-
ust fjögur böm: 1. Ara, sem dó
á 1. ári, 2. Þorgerði, konu Her-
manns Þórarinsson'ar, bankaútibús
stjóra á Blönduósi, 3. Magdalenu,
konu Þormóðs Sigungeirssonar,
verkstæðisformanns á Blönduósi,
4. Pétur, bankastj'óra Iðnaðarbank
ans í Reykjavík, kvæntan Guð-
rúnij Guðmuindsdóttur frá ís'afirði.
Auk þess ól Þuríður Sæmund-
sen að mestu upp Helgu Stefáns-
dlóttur frá Kambakoti, nú hús-
freyju að Hjialtabakka. Er hún
sem ein af fjölskyldunni. Einnig
er vert að geta dvalar þeirra Haf-
steins Sigurðssonar, sparisjóðs
stjóra og Sigurlaugar Stefáns-
Framhaid á bls. 35.
Sextugur í dag:
Leifur Eiríksson
yfirkennari í Garðahreppi
Á Sléttu norður er sá bær, er
Rif heitir. Hann stendur á Rifs-
tanga, skammt frá yzita odda, og
er nyrztur bæjia á landi hér, þeg-
ar undan er skilin byggðin í
Griím'seiy.
Nokkru fyrir síðastliðin aldamót
hótf sá maður búskap á Rifi, er
Jðhann hét Baidvinsson,, vaskur
maður og búlhöldur mikiil. Bjé
hann þar og fyrstu áratugi þess-
arar aldar og fljótlega í móthýli
við tengdason sinn Einar Stefáns
son. Voru þeir temgdafeðgar sam
henti# mjög við búsikapinn. Jó-
hann gerðist vitaivörður Ritfstang-
arvita, er hann var reistur 1911
og tók Eiríkur við því sitarfi að
honum látnum. Rif er nú í eyði.
Á þessum bæ var Leifur Eiríks-
som uppalin.n. Hann er fæddur 3.
jtúní 1907 að Harðbak í sömu sveit.
Foneldrar: Eiríkur bóndi og vita-
vörður á Rifi (f. 10. 11. 1883 d. 19.
2. 1956) Stetfánsson, bónda að
Skimaióni á Sléttu, Jónsis. og kona
hans, Ingibjörg Jóhannsdöttir
(f 18.11 1889) bómda og viita-
varðar á Rifi Baldvinssonar og
Margrétar Vigtfúsdóttur frá Núpi
í Öxnarfirði.
Ekki bar tfundum okkar Leifs
saman fyrr en etftir fermingarald-
ur, og var ég þó fæddur og upp-
alinnað Grjótnesi I sömu sveit.
En skömrnu etftir fermingu tók-
um við að lesa saman undir próf
uipp í annan bekk Gagnfræðaskól-
ans á Akureyri, Nutum við í því
EyjóHur Pálsson
frá Hjálmsstöðum
Hann var fæddur 5. 1. 1930
að Hjiálmsstöðum í Laugardal, on
ur Páls bónda og skálds Guð-
mundssonar og seinni konu hans,
Rósu Eyjóltfsdóttur. ólst hann
upp í foreldrahúsum í stórum og
samhentum systkinahópi. Á
Hjlálmsstöðum var orðsins list
í hávegum höfð og ekki síður
sönglistin, eins og hún var iðkuð
í sveitum landsins. Eyjóltfur nam
ungur undirstöðuatriði tónlist
arinnar og allt frá unglingsárum
lék hann á harmoniku fyrir
darisi. Ljóðfróður var hann og
ljóðelskur. Bjó hann á þann veg
að uppeidi sínu, að fagrar listir
voru honum lífsnautn og IBfstíyll
ing, þótt hann aldrei léti þær
ganga fyrir skyldustörfum. Átt-
högum símum nunni hann fölskva
laust og var þar tíður gestur.
, EyjióIfU'r varð gagnfræðingur
frá Laugarvatnssk'óla, stundiaði
síðan nám við Samvinnuskólann
og lauk þaðan prófi. Gerði 'hann
skrifstofustörf að ævistarfi sínu.
Lengst starfaði hann hjá Bæjar
útgerð Reykjavíkur, en síðast hjá
Loftleiðum. Auk þess lék hann hin
síðustu ár með danshljómsveit í
Reykjavík.
Kvæntur var Eyjólfur Aðalfríði
Pálsdóttur húsnæðiskennara og
eiga þau þrjá unga sym.
Þeir, sem bezt þekktu Eyjölf,
vissu að hann gekk ekki heill til
skógar hin síðustu ár. Sýndi hann
einsta'kt þrek í þraut og stund
aði vinnu sína dag hvern. Hann
andaðist a ðheimili sínu þ. 27.
maí s. 1.
Eyjólfur Pálsson var maður,
sem gott er að hafa þekkt. Það
er erfitt að sætta sig við að
hann sé horfinn á miðjum starfs
degi, stórt skarð höggvið í rað
ir samferðamannanna. Hann var
hógvær í framgöngu og fram-
komu, skapger(ð hans óvenju
brestalaus.Tryggð hans við átthaga
og ættingja var einlæg og vel
kunni hann að gleðjast með glöð
j um. Lund hans var undir niðri
viðkvæm eins og títt er um list
fenga menn, en þó karlmanns-
lund. Hljlóðlátur kjarkur hans
kom skýrt í ljós í baráttu við
erfiðan sjúbdóm. Hann var sam
vizkusamur og skyldurækinn með
atfbrigðum.
Eyjólfur var um margt gæfunn
ar barn, maður frjórrar Iffsnautn
ar og þarfirar athafnar. Þó var
sú mest gætfa hans að eignast góð
an og samhentan lífsförunaut,
sem sýndi honum frátoæran skiln
ing þegar mest lá við. Eyj'ólfur
var umhyggjusamur heimillisfaðir
og velferð fjölskyldu hans var
honum fyrir mestu.
Eyjólfs Pálssonar er sárt sakn
að|af öilum er hann þekktu. En
minningin um góðan dreng er
eign gulli dýrri og verður ekki
frá neinum te'kin. J.Þ.B.
Sumarið 195'5 Ivófum við niokkr
ir félagar að byggja yfir okkur
og okkar fólk að Laugarnesveg 92
—94. Við höfðum fátt af verald
arauði annaðen bjartsöni og fram
hjá ýmisum vandamálum varð elriki
komist.
Einn atf o'kkar bópi var Eyjólf
ur Pálsson. Er nánari kynnii tók-
ust innan félagsskaparins fund-
um við fljótt að tillögur og ráð
Eyjólfs reyndust vel, og fór svo
áður en lauk að fæstum málum
iþótti ráðið fyrr en álit Eyjólfs
hafði komið til, hanm hafði sér-
staka hætfileika til að samræma
sundurieit sjónarmið af þeirri
lipurð að öllum Mkaði vel.
Það kom því sem reiðarslag yf-
ir okkur hér í húsinu, er við
heyrðum að vinur oikkar Eyjólf
ur Pálsson hetfði látizt snögglega
þann 27. maí.
Við, sem ekki vissum um þann
S'keLfiilega sjúkdóm, er hann hafði
tekið tfyrir nokkrum árum og
borið af þeirri karlmennsku að
fæstir höfðu vitað um, eigum erf
itt með að átta okkur á og
sætta okkur við að sjá hann ekki
lengur meðal okikar, hressilegan
0g glaðan og sífellt reiðubúinn
að leggja okkur lið.
Við sambýlisfólk hans viljum
þakka honum með þessum fáu orð
um fyrir þá rni'klu og áranguss-
riku vinnu, sem hann lagði á
sig af svo mikilli framsýni
og ósérihHfni og um leið votta
ekkju hans og börnum hinr
dýpstu samúð.
Jón Adolfsson.
i
efni leiðsagnar ýmissa góðra
mianma norður þar. Veturinn
1925-6 dvaldi ég eitt sinn nokkr-
ar vikur að Rifi hjá foreldrum
Leitfs. Þar bótti mér gott að vera
og mun ávallt minnast þeirra fáu
vikna með þakklátum huga. Þar
var hlýtt — ekki frosið — eins
og stendur í vi»u einnL Um vor-
ið tfórum við ti'l A'kureyrar, tók-
um prófið og vorum síðar sam-
an í Gagmfræðaskólanum á Akur-
eyri.
Næstu árin stu,ndaði LeitfUT bú-
skapinn með fiöður sínum og afa,
var þó nolkkuð annarsstaðar, eink-
um við sjiósókn. Á þessum árum
tókst með okkur sú vinátta, sem
'hetfir haldizt síðlan.
Árið 1932 kvæntist Leiifur Lúð-
víku Lund, ágætri og glæsilegri
konu, dóttur merikishjónanna,
M'aríusar Lund, bónda á Rautfar-
höfn og konu bans, Rarniveigar
Lund, fædd Laxdal. Þeim hetfir
orðið fjögurra bama auðið, sem
öl'l eru upp komin. Elztur er Ey-
steinn, vélvirki og nú fiorstjóri
vélsmiðu í Reykjavík, Rannveig,
gitft kona í Kópavogi, Imgilbjörg,
gift kona í Reykjavik og Erling-
ur, sem stujidar háskólanám er-
léndi's.
Leifur er maður greindur og
vel menntaður. Er mér kunnugt
um að elja hans hefir verið ó-
venijuleg við að afla sér þekking-
ar, þannig stundaði hann t.d. að
taka af mikiMi kostgæfni, árum
saman nám í íslenzku í gegnum
útvarp, þegar dr. Björn Siigfús.-
son og dr. Björn Guðfinnsson
'héldu þar uppi kennslu, og er
'góður íslenzkumaður, málhagur.
vel ritfær og hagmæltur. Hatfa
birzt eftir hann greinar og kvæði
í blöðum og tímaritum. Hann íór
í Kennaraskólann haustið 1943
og Jauik kennaraprótfi 1944.
Á útmánuðum 1933 störfuðum
við samian að kennslustörfum við
Núpasveitarsköla. Varð mér þá
þegar ljósit, að Leifur bjó yfir
óvenjulega miklum kennaraihæfi
leikum, og hefir sú skoðun styrkzt
með árunum. Kæmi mér á óvart,
ef samikenniarar hans og nemend-
ur væru mér ekki samdóma um,
að hann sé frábær kennari. Hefi
ég raunar orð fjölmairgra nem-
enda hans tfyrir því.
Árið 1933 reisti Leifur sér hús
á Raufiarhöfn og settist þar að.
Af framansögðu mœtti ætla, að
aðalstörf Leifs hafi orðið kennslu
störf. Hefir svo vissulega verið.
Þannig stofnaði hann uuglinga-
skóla á Raufarhöfn 1934 og var
skólastjöri hanis til 1943, kennari
barma- og unglingaskóla á Rauíar-
I' ifn 1944-52 og atftur 1953-58, kenn-
Framhald á bls. 15.