Vísir - 26.02.1977, Blaðsíða 4
4
Laugardagur 26. febrúar 1977 VISIR
KAUPMÁTTUR HEFUR ALMENNT RÝRNAÐ UM 25-40% SÍÐAN I FEBRÚAR 1974
ASI gerir tillögur um
kauphœkkonir og
fulla atvinnu ón
verðbólgu
má framleiöa innanlands á hag-
stæöara eöa jafn hagstæöu veröi
og þvi, sem er á hliöstæöum er-
lendum varningi”.
A kjaramálaráöstefnu Alþýöu-
sambands tslands i fyrradag var
lögö fram greinargerö um,
hvernig auka megi svigrúm til
kjarabóta og tryggja fulla
atvinnu, án þess aö þaö leiöi til
veröbólgu. Þar er i fimm megin-
köflum bent á fjölmargar
aögeröir, sem nauösynlegar séu,
ef ná eigi fram verulegri raun-
kaupshækkun og tryggja breytta
tekjuskiptingu launafólki i hag.
Eins og frá var skýrt i blaöinu i
gær, lauk ráðstefnunni meö ein-
róma samkomulagi um megin-
kröfur og um skipun samninga-
nefndar og baknefndar.
Veruleg aukning
kaupmáttur nauðsyn
1 áðurnefndri greinargerö
segir, aö „nauösyn þess, aö
kaupmáttur verkalauna veröi
aukinn verulega, ætti ekki aö
vera ágreiningsefni.”
Bent er á, að samkvæmt
útreikningum Þjóöhagsstofnunar
„rýrnaöi kaupmáttur launa áriö
1975 um 15-16%, og enn um 3-4%
áriö 1976. Frá gerö kjara-
samninga í lok febrúarmánaðar
1974 hefur kaupmáttur almennt
rýrnaö um 25-40%. Nú er
umsamiö kaup þess fólks, sem
vinnur i fiskvinnslu, viö iöjustörf,
alla algenga verkamannavinnu
og almenn afgreiöslustörf,
rúmlega 70 þúsund krónur á
mánuöi, miöað viö, 40 stunda
vinnu á viku. Allir hljota aö viöur-
kenna aö slikt kaup er langt frá
þvi aö duga fjölskyldu til mann-
sæmandi lifs. Þaö er staöreynd,
aö dagvinnukaup verkafólks hér
á landi er um helmingi lægra en i
nálægum löndum”, segir i
greinargerðinni.
Talsverðar kaup-
hækkanir mögulegar
Þá segir, aö eölilegt og sjálf-
sagt sé, „aö atvinnureksturinn
taki á sig talsveröar kauphækk-
anir, án sérstakrar opinberrar
fyrirgreiðslu, vegna batnandi ytri
skilyröa. Verö á helstu
útflutningsvörum eins og
frosnum fiski, fiskimjöli og lýsi,
hefur fariö ört hækkandi. Benda
má á, aö Þjóöhagsstofnun spáir
13% hækkun útflutningsverös
sjávarafuröa á árinu, miöaö viö
meöalverö ársins 1976. Margt
bendir til, aö hér sé um varfærna
spá aöræöa.
Ráðstafanir fyrir
atvinnufyrirtækin
Síöan er bent á ráöstafanir til
kauphækkana, svo sem aö bæta
stööu atvinnuveganna til aö mæta
kauphækkun meö „lækkun vaxta,
lækkun söluskatts og tolla af
aöföngum, lækkun raforkuverös
og lækkun launaskatts um eitt og
hálft prósent", sem rennur i rikis-
sjóö”.
Þá geti atvinnureksturinn
sjálfur lækkaö kostnaörliöi meö
aukinni hagræöingu og betri
stjórn, en þessu tvennu sé mjög
ábótavant i islenskum fyrir-
tækjum.
Jafnframt er taliö „sjálfsagt,
«i pess aö treysta gjaldeyrisstööu
okkar og hindra umfram inn-
flutning, aö um eins árs skeiö
veröi settar sérstakar hömlur á
innflutning vörutegunda, sem
annað tveggja teljast ekki brýnt
nauösynlegar, eöa sannanlega
Fjarfesting verði
skipu lögð
1 kaflanum um fjárfestingar-
mál er lögö áhersla á hagkvæma
og skipulega fjárfestingu I þágu
atvinnuvega landsmanna, og aö
„óæskileg fjárfesting, eöa
beinllnis röng fjárfesting, veröi
ekki til þess að hamla gegn
óhjákvæmilegum launa-
hækkunum.”
Bent er á, aö fjárfesting hafi
hér á landi undanfariö veriö 1/3 af
þjóöarframleiösluá ári, en aöeins
1/5 f nálægum löndum.
Alögur ríkisins
lækki um 7,2 milljarða
Sérkafli fjallar um skattheimtu
og opinbera þjónustu, og er þar
lagt til aö aflétt veröi álögum
rikisins aö upphæö 7.2 milljaröar,
en á þann hátt mætti lækka
verðlag og útgjöld heimila sem
næmi 4%. Hér er um aö ræöa tvö
söluskattsstig, sem áður runnu til
Viðlagasjóðs, sjúkragjald, sem er
1% á útsvarsstofn, og heímingur
timabundins vörugjalds, þ.e. sá
hluti, sem er á almennum
heimilisvörum.
Tekjutap rikissjóös af þessum
sökum veröi m.a. mætt meö þvi
aö fresta áætlaöri lækkun á
skuidagreiöslu tveggja milljarða
til Seðlabankans, og meö sparn-
aði I rekstrarútgjöldum rlkis-
sjóös, samtimis sem skattaeftirlit
veröi bætt og skattalögum breytt
þannig, aö „þau tryggi, aö
atvinnurekendur taki eölilegan
þátt I skattgreiöslum”.
Kauphækkanir fari
ekki út í verðlagið
Lögö er áhersla á, aö
kostnaðarlækkanirnar komi fram
i verölækkun og kauphækkunum
veröi ekki velt út I verölagiö. Til
þess aö svo megi veröa, þurfi
samræmingu veröákvaröana og
heildarstjórn I verölagsmálum.
Halda veröi hækkun opinberrar
vöru og þjónustu innan þess
ramma, sem brýnasta rekstrar-
þörf opinberra fyrirtækja setji.
Þá veröi þaö aö vera yfirlýst
stefna stjórnvalda, aö „á
samningstimabilinu veröi ekki
heimilaöar verölagshækkanir né
hækkun á þjónustugjöldum né á
sköttum, sem áhrif hafa á
verölag, nema um óviöráöanleg
ytri áhrif sé aö ræöa”.
Félagslegar umbætur
jafngilda kauphækkunum
Loks er lögö áhersla á ýmsar
félagslegar úrbætur, sem séu
jafnmikilvægar og kauphækk-
anir, m.a. á sviöi tryggingamála,
húsnæöismála, vinnuverndar og
dagvistunarmála. Var á
ráöstefnunni rædd sérstök viða-
mikil greinargerö um félagslegar
ibúöabyggingar, sem visaö var til
samninganefndar. —ESJ
ARA
50 ARA AFMÆLISHA TIÐ
HEIMDALLAR
FOSTUDAGINN 4. MARZ 1977
í ÞÓRSKAFFI
Húsið opnar kl. 18.30
Borðhald hefst kl. 19.30
Stutt ávörp
Skemmtiatriði:
Kjararáðstefna ASt stóö frá kl. 14 á fimmtudag til kl. 3 aðfaranótt
föstudagsins f ráðstefnusal Hótel Loftleiöa. A myndinni sjást nokkrir
fuiltrúar á ráðstefnunni ná sér i fundargögn.
Þrjú á palli
Ómar Ragnarsson
Heimdallarkvartettinn
Miða- og borðapantanir eru
á skrifstofu Heimdallar
í Sjálfstæðishúsinu
Bolholti 7 — Sími 82900
• •
4v.é
> • •
-
1
WVu* C?PRA ^y /
s* ♦m?*' FJORIÐ
Sœtaferðir frá B.S.L