Vísir - 26.02.1977, Blaðsíða 10

\rfcjno__
L'tgefandi: Keykjaprt-nt hf.
F ramk væmdastjóri: Davfft Guftmundsson
Kitstjórar: l»orsteinn Pálsson dbm.
ólafur Ragnarsson
Kitstjórnurfulltrúi: Bragi Gubmundsson.f Fréttastjóri erlendra frétta -.Guftmundur Pétursson. Umsjón
meft helgarblafti: Arni Þórarinsson. Blaftamenn:Edda Andrésdóttir,Einar Guöfinnsson, Elias Sneland
Jónsson, Finnbogi Hermannsson, Guðjón Arngrlmsson, Kjartan L. Pálsson, óli Tynes, Sigurveig
Jónsdóttir, Sæmundur Guftvinsson, tþróttir: Björn Blöndal, Gylfi Kristjánsson. Akureyrarritstjórn:
Anders Hansen. Utlitsteiknun: Jón Oskar Hafsteinsson og Magntls Olafsson. Ljósmyndir: Jens Alex-
andersson, Loftur Asgeirsson, Auglýsingastjóri: Þorsteinn Fr. Sigurftsson. Dreifingarstjóri: Sigurftur
R. Pétursson.
Auglýsingar: Slftumúla 8. Slmar 11660, 86611. Askriftargjald kr. 1100 á mánufti innanlands.
Afgreiftsla: Hverfisgata 44. Slmi 86611 ’ Verft I lausasölu kr. 60 eintakift.
Ritstjórn: Slftumúla 14. Sfmi 86611, 7 llnur Prentun: Blaftaprent hf.
Akureyri. Simi 96-19806.
Verðbólga og bœtt
lífskjör
Að undanförnu hefur verið hálfgerð ládeyða I
stjórnmálalifinu. En ef að líkum lætur munu
samningaviðræður þær, sem fyrir dyrum standa milli
launþega og vinnuveitenda breyta logni I storm. Bæði
launþegar og vinnuveitendur hafa nú birt í megin-
atriðum þau sjónarmið, sem lögð verða til grundvall-
ar í þessum viðræðum.
Vissulega bendir margt til, að talsverð átök geti orð-
ið um nýja kjarasamninga. Kemur þar margt til, m.a.
sú staðreynd, að kjarasamningar eru oft öðrum þræði
þáttur í hinu almenna pólitiska valdataf li i þjóðfélag-
inu. Slíkra sjónarmiða gætir að sjálfsögðu í misjafn-
lega ríkum mæli, en óneitanlega bendir ýmislegt til að
þau muni ráða einhverju um framvimdu mála nú.
Flestum er þó mæta vel Ijóst, hversu háskalegt það
getur orðið að gera nýja kjarasamninga án nokkurs
tillits til raunverulegs horfs efnahagsmálanna. Sá
háttur getur ekki leitt til raunhæfra kjarabóta.
Reynslan hefur ótvírætt sýnt mönnum það á undan-
förnum árum, að krónutöluhækkun kaupgjalds hefur
litla þýðingu, ef ekki stendur að baki raunveruleg
verðmætasköpun.
Hættan, sem við stöndum frammi fyrir er sú, að ný
verðbólguholskeflaríði yfir. Kjarasamningar hafa
ásamt ýmsum öðrum þáttum veruleg áhrif þar á. Þvi
mælir enginn í mót. Enginn getur heldur neitað því, að
nýtt óðaverðbólgutímabil kæmi með mestum þunga
niður á þeim, sem minnst mega sin í þjóðfélaginu.
óðaverðbólga undangenginna ára hefur komið
harkalega niður á heimilum og atvinnufyrirtækjum.
Hún viðheldur þar að auki efnahagslegri ringulreið
og leiðir til siðferðilegrar upplausnar. Framhjá þess-
um alvarlegu staðreyndum er ekki unnt að horfa.
Víst er, að almenn launakjör hafa rýrnað talsvert á
undanförnum árum. Að vísu er út í hött að taka mið í
því sambandi af því ástandi sem var daginn, sem
febrúarsamningarnir voru gerðir 1974. Allir aðilar
hafa viðurkennt að þar var um óraunhæfa verðbólgu-
samninga að ræða, sem reynslan hefur og fært sönn-
ur á.
Einnig er réttaðhafa íhuga, að þrátt fyrir batnandi
viðskiptakjör undanfarna mánuði, er kaupmáttur út-
flutningstekna þjóðarbúsins enn um það bil 17% rýr-
ari en hann var fyrri hluta árs 1974. Þetta er stað-
reynd, sem ekki er unnt að loka augunum fyrir. Vita-
skuld er unnt að stilla upp viðmiðunartölum, en það
breytir ekki því, að menn verða að horfa á raunveru-
legar aðstæður í þjóðarbúskapnum.
Augljóst er, að semja þarf um kaupgjaldshækkanir
og kjarabætur Iöðru formi ekki síst með það I huga að
styrkja stöðu þeirra, sem lakast eru settir í þjóðfélag-
inu. Mjög háar almennar krónutöluhækkanir gætu á
hinn bóginn augljóslega leitt til nýrrar verðbólguhol-
skef lu og um leið rýrt almenn lífskjör I landinu i raun
og veru.
Mestu máli skiptir nú, að stjórnmála- og hagsmuna-
öflin beiti áhrifum sinum til þess að draga úr verð-
bólgunni. Það verður ekki gert nema með samvinnu
þessara aðila. Þó að ýmislegt bendi til þess að ein-
hverjir vilji hagnýta sér væntanlega samningagerð í
venjubundnu pólitisku valdatafli, hafa þó allir aðilar
sýnt nokkurn skilning á nauðsyn víðtækrar samstöðu.
Borgararnir ætlast til þess bæði af stjórnmálamönn-
um og hagsmunaleiðtogum vinnuveitenda og laun-
þega að þeir láti baráttuna gegn verðbólgunni sitja í
fyrirrúmi.
Útlendingar hafa oft haft orö á
þvi, aö ýmislegt sé bogiö viö vin-
menningu tslendinga. Þeir drekki
ltiöiö hversdagslega, en þeim
mun meira þegar drukkiö er á
annaö borö. Áberandi ölvun á al-
mannafæri sé hér daglegt brauö
Auk þess sé titt, aö fóik sé aö
þjóra I heimahúsum eitt sins liös.
Enn fremur biöskrar mönnum
þaö verö, sem sett er upp. Enda
þótt áfengisneysla islendinga sé
meö þvf lægsta sem þekkist eyöir
fjögurra manna fjölskylda aö
jafnaöi meira en 100 þús. kr. á ári
til áfengsskaupa.
Brátt mun Alþingi islendinga
taka afstööu til tillögu Jóns
Sólness alþm. um aö landsmenn
fái leyfi til þess aö brugga og selja
áfengan bjór. Ef sterkari bjór
gæti oröiö til þess aö bæta vin-
menningu hér á landi væri þó
nokkuö áunniö. En þaö eru fleiri
hliöar á þessu máli. t þessum
þætti veröur litillega rætt um
nokkur atriöi, sem oft gleymast i
almennum umræöum um þessi
mál.
Hvernig verður áfengi til?
Oll framleiösla á áfengi byggist
á þvi aö gersveppir eru aldir á
kolvetnum viö réttar aöstæöur.
Ýmiss konar kolvetnagjafar hafa
verið notaöir, allt eftir þvi hvaöa
hráefni eru fyrir hendi. Á
norðurslóðum er aöallega um að
ræða sptrað korn, epli eöa
kartöflur auk sykurs. Lögurinn er
látinn standa i nokkrar vikur viö
hita. Árangurinn heitir öl eöa bjór
(3—5% vinandi).
í su^rænum löndum er mest ‘
Vamleitt af vinum, aöallega hvit-
vinum og rauövinum. Þar sem
ekki er unnt aö ná nema 12%
vinanda meö gerjuninni eru þess-
ir drykkir kallaðir létt vin. Til
þess aöhækka alkóhólhlutfallið er
ýmist bætt út i þau hreinum
vínanda (styrkt vin) eöa þau eru
eimuð (brennd vin). 1 fyrri
flokknum eru m.a. portvin og
sherry með um 20% alkóhól.
Brenndu vinin eru mun fleiri,
þám. vodka og viski með um 40%
vianada.
En gersveppirnir framleiða
fleira en vinanda, m.a aðrar
alkóhóltegundir, svonefndar
fúsiloliur og ediksýru. Þessi og
önnur aukaefni i áfenginu eiga
mesta sök á timburmönnum, en
þau setja einnig mark sitt á
bragðgæðin.
Næringargildi alkóhóls
I bjór og léttum vinum er alltaf
eitthvaö af járni og B-vitamínum.
En að þessum efnum frátöldum
verkar áfengi fyrst og fremst sem
orkugjafi með hátt brennslu-
c
Dr. Bjarni Þjóðleifsson
skrifar.
y
0
Lokaorð
Það hlýtur að vera stefna
stjórnvalda að haga áfengislög-
gjöf þannig, að reynt sé aö
stemma stigu við misnotkun
áfengis. Ýmislegt bendir til þess
að hérlendis sé þessi misnotkun
fyrst og fremst tengd ofneyslu
brenndra drykkja.
Til þess aö vinna gegn þessari
misnotkun kemur tvennt til
greina. Ein leiöin er að banna
áfengi með öllu. önnur leið, mun
vænlegri til árangurs, er að bæta
drykkjusiöina. Til þess að þetta
gen teKist pyrfti að beina neysl-
unni frá brenndu vinunum yfir á
létt vln og bjór, þó þannig
aö heildarneyslan á vinanda
Er hœgt að bœta vínmenningu íslendinga?
gildi eöa um 7 hitaeiningar I
hverju grammi af hreinum
vinanda. Þrátt fyrir þetta er
áfengiö fremur óhentugur orku-
gjafi þar sem alkóhólið nýtist
aöeins i lifur en ekki öðrum vefj-
um likamans og afkastageta
hennar er aðeins 200 ml á
sólarhring. Það þvi ekki unnt að
segja að alkóhól hafi hollustu-
gildi.
Er alkóhól
heppilegur vímugjafi
Svo virðist sem vimugjafar af
einhverju tagi hafi fylgt mannin-
um á öllum tlmum. Vimugjafar i
einhverri mynd eru notaðir meðal
allra þjóða heims. Asiubúar nota
mest marijuana og opium. i Miö-
og Suður-Ameriku er aðallega um
að ræða meskalin og kókain. A
seinni árum hafa ný nöfn bæst i
hópinn: valium, librium,
barbitúrsýra, amfetamin og
morfin. En langútbreiddasti
vlmugjafinn er samt áfengið.
Sennilega hafa aldrei jafn-
margir leitað á náöir vimugjafa
eins og nú á timum. Mörg-
um finnst stofnanaþjóöfélagiö til
breytingalaust og þvingandi.
Nýjar hömlur og meiri firring
setja i sivaxandi mæli svip sinn á
samfélagið. I framtiðarþjóðfélagi
Aldous Huxley (The Brave New
World) var búið aö finna full-
komna vimugjafa — Soma —
lyfið, sem geröi kleyft að halda
samfélagsvélinni gangandi.
Notkun þess fylgdi hvorki ávana-
hætta, eftirköst né árásarhneigð.
Langvarandi notkun skaðaði ekki
heilsuna.
í samanburði við Soma eru þeir
vimugjafar, sem okkur standa til
boða ýmist varasamir eða lifs-
hættulegir. Sennilega-. eru
marijuana og meskalin
skaðminnst þessara efna, en
kókain, morfin og heroin lang-
hættulegaust. Afengið lendir
þarna á milli. En áfengið hefur þá
sérstöðu að geta verið ljúffeng
fæða I litlu magni. Auk þess er
þaö eini vimugjafinn, sem fólk á
vesturlöndum getur neytt án þess
aö eiga á hættu að komast i kast
viö lögin.
Áhrif áfengisins á taugakerfiö
veru venjulega augljósust. Verk-
unin er fyrst og fremst slævandi.
Þetta kemur þó sennilega ekki
1 heim og saman viö reynslu þorra
fólks, þar sem flestir verða hýrir
og fjörugir við drykkjuna amk.
framan af. Astæðan er sú aö
hömlur og bæling eru stór þáttur i
sálarlifi flestra okkar. t litlum
skömmtum losar áfengið um
þessar hömlur án þess að slæva
dómgreindina. Þannig koma
kostjr áfengisins best I ljós, þegar
þess er neytt 1 hófi sem hluta af
veislumáltið eöa þegar drukkið er
glas af góðu vini eftir strangan
dag.
I stærri skömmtum kemur
fram truflun i tali, hreyfingum og
dómgreind. Ekki að ástæðulausu
varðar viö lög að aka bil, o!
vinandinn I blóðinu fer yfir
0,5 promill (sjá töflu). Þaö er enn
eitt dæmi um hnignandi vinmenn-
ingu okkar að ölvun viö akstur
gerist æ tiðari. A árinu 1975 einu
saman týndust fimm mannslif og
nærri 50 manns slösuöust I um-
ferðaróhöppum, sem drukknir
menn ollu.
Algengt er að áfengi veki upp
árásarhneigð og er það ekki
undarlegt þar sem þaö losar um
hömlur. Ofbeldisglæpir eru yfir-
leitt framdir i ölæði. En þó er enn
ótalinn versti ókostur áfengra
drykkja, en það er ávanahættan,
sem leiðir til alkóhólisma eða
áfengissýki.
Skaðar áfengi heilsuna?
Sá sem neytir meira en 80 ml
af hreinum vinanda daglega fær
fljótlega fitulifur. Ef drykkju er
hætt jafnar lifrin sig á nokkrum
vikum. Ef neyslan fer yfir 120 ml
á dag koma fram varanlegar lifr-
arskemmdir (skorpulifur). Þessi
sjúkdómur er enn sem komiö er
sjaldgæfur hér á landi. Tiðni
skorpulifrar hefur aukist mjög að
undanförnu I ýmsum stórborgum
á vesturlöndum. I Vestur-Berlin
og New York er hún orðin þriöja
algengasta dánarorsökin.
Heildarafengisneysla Islend-
inga er með þvi lægsta sem þekk-
ist (sjá töflu) eða um 8 ml á mann
á dag að meðaltali. Ef þessi
neysla dreifðist jafnt á alla daga
vikunnar væri hún án efa skaöllt-
il. Þessu er þó alls ekki þannig
varið. Jóhannes Bergsveinsson,
læknir hefur gert könnun á
áfengisnotkun meða Islendinga á
aldrinum 25—50 ára. Niðurstöð-
urnar gefa til kynna, að tiunda
hver kona og fimmti hver
karlmaður misnota áfengi.
Algengasta misnotkunin er
„fylleri” um helgar og þegar
verst lætur drykkjutúrar i nokkra
daga. Aftur á móti reyndist
stöðug notkun áfengis sjaldgæf
nema meðal áfengissjúklinga.
1 vinyrkjulöndum þiar sem létt
vin eru yfirleitt notuö með mat og
oft til þess að svala þorsta eru
neysluvenjurnar mjög frá-
brugönar þvi sem hér tiðkast.
Frakkar drekka t.d. að jafnaö 46
ml af áfengi á dag (um það bil
hálf flaska af léttu vini), en samt
heyrir það til undantekninga ef
ölvaður maður sést þar á götu.
Arið 1960 var dánartiðni Frakka
af völdum skorpulifrar um 60 á
hverjum 100.000 Ibúa, en aðeins
um 2,5 hérlendis. Helmingi af
öllum útgjöldum til heilbrigðis-
mála I Frakklandi er varið til
þess að berjast við vandamál,
sem eiga rætur að rekja til
alkóhólneyslu.
Enda þótt íslendingar hafi
hingað til sloppið aö mestu leyti
við lifrarsjúkdóma bendir ýmis-
legt til þess aö skemmdir á taug-
um og heila vegna áfengisneyslu
séu talsvert algengar hér á landi.
Astæðan kann að vera sú, að hlut-
deild sterkra drykkja i heildar-
neyslunni er með þvi hæsta sem
þekkist. Auk þess drekka Islend-
ingar venjulega stóra skanimta á
skömmum tima. Betri ransókna
er þörf áþessu sviði.
Alkóhólismi
Misnotkun áfengis getur verið
með ýmsum hætti. En það, sem
greinir alkóhólistann frá hinum
er að hann ræður ekki viö löngun-
ina, og hann getur ekki hætt þótt
hann feginn vildi.
Samkvæmt rannsóknum
Tómasar Helgasonar, prófessors
eru likurnar til þess að Islending-
ur, sem nær 65 ára aldri verði
alkóhólisti hér um bil 1% meöal
kvenna, en um 10% meðal karla.
Þessi háa tiöni alkóhólisma hér á
landi stingur óneitanlega I stúf
við lága heildarneyslu. Orsökin
kann að vera sú, aö misnotkun
áfengra drykkja er hér tiltölulega
algeng.
Að minnsta kosti tvennt gerir
það að verkum, að auðvelt er að
ánetjast áfenginu. Við lang-
varandi neyslu kemur fram þol-
myndun. Þvi þarf aö drekka
meira til þess að ná sömu áhrif-
um. En auk þess hefur nýlega
komið I ljós, aö þær efnabreyt-
ingar, sem koma fram i heila til-
raunadýra eftir áfengisneyslu eru
mjög svipaðar þeim sem eiga sér
stað eftir morfingjöf. Það er vel
þekkt, að morfin er sérstaklega
vanabindandi. Þessar niöur-
stöður benda til þess að
alkóhólismi sé raunverulegur
sjúkdómur, sem þó aðeins kemur
fram fari áfengisnotkun úr hófi.
standi nokkurn veginn i stað.
Ef sterkur bjór verður leyföur
til þess eins aö láta undan kröfum
um auöfengrara og handhægara
form af áfengi væri illa fariö.
Reynsla nágrannaþjóða okkar
sýnir, að slikt gæti orðiö til þess
að auka heildarneysluna veru-
lega og þá um leið fylgikvilla
alkóhólsins. Það gegnir öðru máli
ef bjórinn yrði leyfður gagngert
til þess að bæta vinmenningu i
landinu. En þá verður aö gera til-
hlýöilegar ráöstafanir til þess að
þetta sé liklegt til þess aö takast.
Ein leið, sem i fljótu bragði
virðist koma til greina er aö leyfa
sterkari bjór með ströngum skil-
yröum, þ.e. aö hann yröi fyrst og
fremst seldur til neyslu á sérstök-
um ölstofum eftir almennan
vinnutima þar sem aörir áfengir
drykkir væru ekki hafðir á boö-
stólunum. Ekki sakaði að jafn-
framt stæðu til boða einhverjir
hollir smáréttir. Enn fremur
kæmi mjög til álita að hækka enn
verðið á sterku vinunum i þeim
tilgangi að draga úr neyslu
þeirra.
Við og viö heyrast raddir um aö
leyfa ætti aðra vimugjafa til þess
að leysa áfengið af hólmi, t.d.
meskalin eða marljuana. Vand-
inn er sá, aö reynsla annarra
þjóöa sýnir, aö nýir vimugjafar
útrýma venjulega ekki þeim, sem
fyrir eru. Niðurstaðan er venju-
lega sú, að beggja er neytt
samhliöa.
Hvenœr ertu orðin óökufœr?
Áfengistegund
Brennd vin
Styrkt vln
Léttvln
5% bjór
Hámarksneysla
2 sjússar (60 ml)
1/6 flaska (120 ml.)
1/4 flaska (200 ml)
2 pelaflöskur (480 ml)
Áfengisneyslo ó hvern ibúa órið 1973
Land
Frakkland
V estur-Þýskaland
Danmörk
Noregur
island
Tyrkland
Dagsneysla
af hreinum
vinanda
á mann
(ml)
46
34
23
11
7,9
1,4
Hlutdeild
brenndra
•vina (%)
14
24
18
43
86
80
Umsjón dr. Jón Óttar Ragncrsson
FORSVARSMENN BILARYÐVARNAR H.F. GERA ATHUGASEMDIR VIÐ FRETTIR FRA EIMSKIP:
Segjo Eimskipafélagið œtla að kasta eitt til tvö hundruð milljónum króna ó glœ
Visi hefur borist greinargerð frá Bílaryðvörn h.f.
Skeifunni 17 í Reykjavílo þar sem forráðamenn
fyrirtækisins greina frá ástandinu í ryðvarnarmál-
um bíla hérlendis og gera athugasemdir við ýmis-
legt, sem fram hefur komið í fréttum fjölmiðla
undanfarið varðandi sjónarmið og frásagnir tals-
manna Eimskips.
Greinargerðin fer hér á eftir.
Að undanförnu hefur Eim-
skipafélag íslands sent dagblöð-
unum „fréttatilkynningar” um
byggingu fyrirhugaðrar ryð-
varnarstöðvar félagsins, þar
sem fram koma ýmsar villandi
og i sumum tilfellum beinlinis
rangar fullyrðingar, og er það ef
til vill skiljanlegt, þvi að erfitt
mun að finna rök fyrir eitt til tvö
hundruö milljón króna fjárfest-
ingu Eimskipafélagsins á þessu
sviöi, þvi að fyrir eru I landinu
mjög góðar ryðvarnarstöðvar,
örugglega þær bestu á norður-
löndum.
Þessi ummæli eru ein af
mörgum, sem erlendir sérfræð-
ingar hafa látið falla, þegar rætt
hefur verið um ryðvarnar-
stöðvar á þingum erlendra bila-
sérfræðinga.
SérfræÖingar, bæði frá norð-
unondum og Bretlandi, sem
hingað hafa komiö og kynnt sér
bilaryðvörn hér, og lokiö upp
einum munni um, að lengra sé
ekki hægt aö komast I viöleitni
til þess að ryðverja vel og veita
þá bestu þjónustu, semhugsan-
leg sé. Skýtur þetta skökku við
fullyrðingar Eimskipafélagsins
um „stórbætta þjónustu við bif-
reiðaeigandur” og „eina full-
komnustu ryðvarnarstöö á
norðurlondum”, en þetta eru
fyrirsagnirnar á „fréttatilkynn-
ingum Eimskipafélagsins um
hina nýju ryövarnarstöð félags-
ins.
Þaö er nefnilega ekki nóg aö
stilla upp dýrum færiböndum og
segja: „Sjá svona er þetta nú
fullkomið”.
Færibönd geta aldrei leyst af
hendi þá itarlegu ryðvörn, sem
er fólgin i þvi að allar klæöning-
ar eru fjarlægðar úr bifreiöun-
um til þess að sem best megi að
komast að öllum lokuðum rúm-
um i þeim. Það er einmitt þessi
nákvæmni, sem vakið hefur at-
hygli erlendra sérfræöinga, sem
skoöaö hafa Bilaryðvörn, enda
eru svona itarleg vinnubrögð
hvergi viðhöfð i nágrannalönd-
unum.
Látum þetta nægja um þá
fjarstæðu aö ryövarnarstöö
Eimskipafélagsins muni stór-
bæta þjónustuna viö bifreiða-
eigendur, en vikjum að fullyrö-
ingum félagsins um umhyggju
þess fyrir bilaeigendum og við-
leitni til þess að bæta þessa
þjónustu.
Eimskipafélagið tiltekur tvö
atriði, máli sinu til stuðnings
annars vegar, að samtök bif-
reiðainnflytjenda hafi óskað eft-
ir þvi, að félagið reisti ryðvarn-
arstöð, og hins vegar, aö án
slikrar stöðvar sé ekki hægt að
ryðverja bila, strax, þegar þeir
koma til landsins.
Fyrra atriöinu er fljótsvarað:
Samtök bilainnflytjenda hafa
aldrei óskaö eftir þvi, aö sett
yröi upp slik stöð, og getur
formaður Bilgreinasambands-
ins staöfest það, ef þess er ósk-
að.
Um siðara atriðið er hins veg-
ar það að segja, að fyrir um það
bil þremur árum tlðkaðist það,
að bilainnflytjendur fengu svo-
nefnd ryðvarnarleyfi, þ.e.a.s.
leyfi til þess að fá bilana lánaða
úr vörugeymslu til þess aö færa
þá til ryðvarnar i ryðvarnar-
stöðvunum, og var þeim siðan
skilað aftur eða innleystar.
Þessi sjálfsagöa þjónusta var
hins vegar afnumin, og bar
Eimskipafélagiö það fyrir sig
„að þeir treystu sér ekki til að
afhenda bifreiðarnar úr sinni
vörslu til ryðvarnar”, eins og
það er orðaö i fréttatilkynningu
þess.
Lengra náöi umhyggja fé-
lagsins og viðleitni til að bæta
þjónustu nú ekki, þrátt fyrir boö
ryðvarnarstööva og einstakra
innflytjenda um að taka á sig
alla ábyrgð og útvega þær
tryggingar, sem til þurfti.
Viljinn var ekki fyrir hendi,
þótt hér væri eingöngu um
skipulagsatriði að ræða.
1 fréttatilkynningu Eimskipa-
félagsins segir m.a.: „Félagið
er almenningseign og trútt sin-
um upphaflegu markmiöum.”
Það er fé almennings og eign-
ir hans, sem ráöamenn Eim-
skipafélagsins eru að ráöstafa,
þegar þeir kasta eitt til tvö
hundruð milljónum i algerlega
óþarfa fjárfestingu.
Hér i borg eru nú starfandi
fimm ryðvarnarstöövar, og má
þar nefna Bilaryðvörn h.f.
Skeifunni 17 og Ryðvörn s.f.
Grensásvegi 18, auk þess sem
þrjú hundruð bilaumboð annast
ryðvörn á sinum bilum.
Þessir aðilar hafa hingað til
annað allri eftirspurn á ryövörn
á nýjum og notuðum bilum, og
heilbrigð samkeppni milli
þeirra hefur skapað islenskum
bilaeigendum völ á beztu þjón-
ustu, sem þekkist.
1 skjóli fjármagns og opin-
berrar fyrirgreiðslu er Eim-
skipafélagið komiö langt áleiöis
með að ná einokunaraðstööu á
flutningi bila til landsins, og nú
virðist eiga að nota þessa aö-
stöðu til þess að ná einnig einok-
unaraðstöðu i atvinnurekstri,
sem er algerlega utan verksviðs
skipafélags.
Er erfitt að sjá, hvernig slikt
samræmist upphaflegum mark-
miöum „óskabarns þjóöarinn-
ar”.