Morgunblaðið - 25.04.2005, Blaðsíða 33

MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 25. APRÍL 2005 33
Apótekarinn eftir Haydn
Óperustúdíó Listaháskóla Íslands og Íslensku óperunnar
29. apríl kl. 20 - Frumsýning
1. maí kl. 20 - 2. sýn - 3. maí kl. 20 - 3. sýn
8. maí kl. 20 - 4. sýn - 10. maí kl. 20 - 5. sýn - Lokasýning
Ath. Aðgangur ókeypis
www.opera.is opera@opera.is Sími: 511 4200
Íslenska óperan v/Ingólfsstræti Pósthólf 1416 - 121 Reykjavík Sími: 511 6400
Miðasalan er opin: frá kl 10:00 alla virka daga. Netfang: midasala@borgarleikhus.is
Miðasala í síma 568 8000 -
og á netinu: www.borgarleikhus.is
4 600 200
leikfelag.is
Miðasölusími
„verulega
vönduð...
og ég
táraðist líka“
H.Ó. Mbl
Pakkið á móti Eftir Henry Adams
Fim. 21.4 kl 20 3. kortas. UPPSELT
Fös. 22.4 kl 20 4. kortas. UPPSELT
Lau. 23.4 kl 20 5. kortas. UPPSELT
Fös. 29.4 kl 20 6. kortas. Örfá sæti laus
Lau. 30.4 kl 20 7. kortas. Örfá sæti laus
HINIR leikglöðu nemendur Fjöl-
brautaskóla Suðurlands koma nokk-
uð á óvart með því að velja sér
Músagildruna eftir
Agöthu Christie til að
sýna þetta árið. Nógu
er nú leikritið frægt og
vinsælt en það var
sýnt árum og áratug-
um saman í London
þar til nýlega og alltaf
uppselt. Hins vegar
voru leiksýningar í
breska raunsæis-
stílnum gríðarlega vin-
sælar hér á landi um
miðja síðustu öld og
upp úr því. Leikfélag
NFSu hefur sett upp
stórsýningar með tón-
list annað árið og sýn-
ingar sem eru minni
umfangs hitt árið. Sýningin nú er
prýðilega unnin hjá Ólafi Jens leik-
stjóra og leikhópnum en hennar
stærsti kostur er nostursamlegur
natúralismi í sviðsmynd, búningum
og leikstíl og svo skemmtilega unnin
að áhorfendur eru leiddir marga
áratugi aftur í tímann, aftur fyrir
miðja síðustu öld.
Frumsýningin bar nokkur merki
frumsýningarskrekks sem birtist
einna helst í hægum innkomum og
hægum ljósabreytingum en það var
þó smávægilegt miðað við fyrr-
greinda kosti. Leikstjórinn hafði
unnið vel með persónusköpun og
tæknileg smáatriði í leik en dýptin í
þeirri vinnu átti mestan þátt í hve
vel tókst að halda spennu og óvænt
atvik í raunsæislegri atburðarásinni
hittu alltaf beint í mark. Leikritið
fjallar um það hvernig fyrsta helgin
sem ung hjón á landsbyggðinni selja
gestum herbergi og mat snýst upp í
martröð morða og hefnda þegar allt
er ófært vegna snjókomu. Ungu
Ralstonhjónin léku þau Anna
Hansen og Baldvin Karel Magn-
ússon afskaplega vel, sýndu kær-
leika sinn hvort til annars, áhyggjur
af gestunum og tortryggni þegar at-
burðarásin náði hámarki. Baldvin
var flinkur í alls kyns kækjum og
dálitlum sauðshætti húsbóndans og
Anna var skemmtilega
ákveðin í að allt ætti að
ganga upp svo gest-
unum liði vel. Óðinn
Davíðsson Löve lék
Trotter undirforingja
sem ekki virtist allur
þar sem hann var séð-
ur og tókst prýðilega
að sýna hinar tvær
ólíku hliðar persón-
unnar. Kristín Gests-
dóttir var fyndin sem
útlendingurinn tor-
tryggilegi Paravicini
og Dóra Haraldsdóttir
fáguð sem Metcalf
majór. Herdís Ólöf
Kjartansdóttir léði
hinni þöglu og sorgmæddu ungfrú
Casewell nokkra dýpt og Hugrún
Geirsdóttir virtist þroskuð og
reynslumikil sem hin neikvæða og
aðfinnslusama frú Boyle. Ólafur
Hannesson var afskaplega fyndinn í
hlutverki hins sérkennilega og
taugaveiklaða Kristófers Wren.
Leikfélag Nemendafélags Fjöl-
brautaskóla Suðurlands á Selfossi
má mjög vel við una að hafa innan-
borðs svo færa leikara sem vita
hvernig þau eiga að nýta sér færni
leikstjórans við persónusköpun.
Unnendur sakamálasagna ættu
sannarlega að hafa ánægju af því að
horfa á krakkana í leikhúsinu við
Sigtún.
LEIKLIST
Leikfélag NFSu
Höfundur: Agatha Christie. Leikstjóri:
Ólafur Jens Sigurðsson. Sviðsmynd: Árni
Magnússon og fleiri. Búningar: Anna
Hansen. Ljósahönnun: Sævar Logi Ólafs-
son og Dagur Hilmarsson.
Frumsýning í Litla leikhúsinu við Sigtún,
14. apríl 2005
Músagildran
Hrund Ólafsdóttir
Agatha Christie
Á SUMARHÁTÍÐ Borgarbókasafnsins á sumardaginn
fyrsta voru m.a. afhent Bókaverðlaun barnanna sem
börnin hafa sjálf valið í atkvæðagreiðslu.
Í flokki íslenskra frumsaminna barnabóka hlaut
Guðrún Helgadóttir verðlaunin fyrir Öðruvísi fjöl-
skyldu sem Edda gaf út.
Þá hlaut bókin 100% Nylon einnig verðlaun. Marta
María Jónasdóttir ritstýrði og Edda gaf út.
Í flokki þýddra barnabóka varð Kafteinn Ofurbrók
og brjálaða brókarskassið í þýðingu Bjarna Frímanns
Karlssonar fyrir valinu, útgefandi þeirrar bókar er
JPV-útgáfa.
Bókaverðlaun barnanna
SÝNING Ransu í Gallerí Plús á Ak-
ureyri er annar hluti í sýningarröð-
inni Virðingarvottur til staðgengils-
ins, sem vísar, samkvæmt texta sem
fylgir sýningunni, í röð verka eftir
Joseph Albers, Virðingarvottur til
ferningsins (Homage to the square)
einskonar holdgervingu svokall-
aðrar „Gestalt gagnhverfu“ sem er
upplifun á litum og formum sem
skynrænni heild. Fyrsti hlutinn var
í Slunkaríki á Ísafirði og er nýlokið,
undirtitill þeirrar sýningar var
Kenning um skynjun og var athygl-
inni sérstaklega beint að svokallaðri
„gagnhverfu“ ákveðinni sjónblekk-
ingu þegar eftirsýn formanna birtist
manni í andstæðum litum.
Á sýningunni á Akureyri sem ber
undirtitilinn Lögmál um skynjun
leggur listamaðurinn áherslu á
skynheild í rými. Innsetningin sam-
anstendur af litlum ferningslaga
málvekum á mdf-plötum og stærri
flötum máluðum beint á vegginn í
mismunandi litum þar sem línu-
teiknað hringform er endurtekið í
sömu stærð oftast í andstæðum lit-
um. Þessari innsetningu fylgir stutt
endurtekið myndbrot úr myndinni
The Hudsucker Proxy þar sem lítill
drengur leikur með rauðan húla
hopp-hring.
Það sem Paul Klee kallar mis-
skilning milli listamanns og leik-
manns, það að tengja hrein form við
aðrar sjónrænar upplifanir sem
minna á eitthvað úr náttúrunni, er
sá þáttur sem Ransu leggur áherslu
á sem mikilvægan þátt í verkunum,
sem óumflýjanlegt skapandi hlut-
verk áhorfandans og part af heild-
arskynjun hans. Að sama skapi sé
listamaðurinn aldrei óháður slíkum
tengingum, en jafnvel Klee sem
trúði á hið „hreina í forminu“ við-
urkennir að fyrr eða síðar elti teng-
ingar ýmiss konar listamanninn
uppi án íhlutunar leikmanna. Jos-
eph Albers lagði áherslu á sálræn
áhrif lita og ákvarðaði þá markvisst
í samræmi við rannsóknir á sjón-
blekkingum, sem aftur tengist lit-
beitingu Bliklistar, eða Op-listar, og
má segja að hér sé Ransu að votta
þessari aðferða- og hugmyndafræði
virðingu með beinum hætti.
Sem dæmi um tengsl í sambandi
við skynheildarupplifun, þá minnti
innsetningin undirritaða á ólympíu-
hringina sem síðan leiddu til ákveð-
ins samanburðarleiks á milli verka.
Svartur veggur með gulum hring
minnir á sólmyrkva við fyrstu sýn,
en við stíft horf á gula hringinn birt-
ist andstæður glóandi blár hringur
utan og innan við þann gula sem lit-
ar miðju verksins fjólubláa og setur
hina staðbundnu upplifun í uppnám.
Svipaðir effektar framkallast í öllum
verkunum á mismunandi hátt. Þeg-
ar grunnurinn og hringurinn hafa
svipað litígildi eins og í ljósbrúnum
og bleikum, þá fer ljósgrænn hring-
ur að birtast á skilum litanna og
vegna blinda punktsins í auganu
hverfur hringurinn sjónum áhorf-
andans að hluta eða alveg um stund
áður en hann birtist aftur. Þessi
leikur með gagnhverfuna verður
ákaflega spennandi þegar maður á
annað borð er farinn að eltast við
hann.
Sýningin vísar til mismunandi
hugmynda um abstraktmálverkið á
síðustu öld en er þó fyrst og fremst
einstök sjónræn upplifun áhorfand-
ans sem takmarkast þó af þeim
áhuga og forvitni sem hann leggur í
áhorfið. Það má því ætla að sýningin
geti verið hvort heldur áhugaverð
og skemmtileg eða einhæf og leið-
inleg, allt eftir því hvað gerist í aug-
um áhorfandans og hvernig það
tengist hugarheimi hans.
Leikur með skynjun
„Sýningin vísar til mismunandi hugmynda um abstraktmálverkið á síðustu öld en er þó fyrst og fremst einstök
sjónræn upplifun áhorfandans sem takmarkast þó af þeim áhuga og forvitni sem hann leggur í áhorfið.“
MYNDLIST
Gallerí +
Brekkugötu 35, Akureyri
Sýningu lokið.
JBK Ransu
Virðingarvottur til staðgengilsins
Þóra Þórisdóttir