Tíminn - 14.07.1974, Blaðsíða 15

Sunnudagur 14. júll 1974.
TÍMINN
15
Minnisvarðinn um Maginot hernaðarmálaráðherra, sem tók þátt I
striðinu við Verdun. Minnisvaröinn er náiægt heiðurskirkjugaröinum
Bandamanna i Frakklandi neyddi
þá til aö flýja yfir. Þeir geröu
hvaö sem þeir gátu til að sprengja
mannvirkin, áður en þeir fóru, en
það sá varla högg á vatni.
Það er samt ekki allskostar
rétt, að þýzkir hermenn hafi verið
þeir fyrstu að ráðast inn i varnar-
mannvirki Maginotlinunnar, eftir
að franskir hermenn yfirgáfu
þau. Þvi það gerðu nefnilega
nokkrir strákar frá Luxembourg
með 15 ára strák, Roger Quintus i
broddi fylkingar. Þeir áttu heima
i landamærabænum Mondorfles-
Bains. Hann er nú fjármála-
fulltrúi i Luxembourg. Hann
hefur ennþá heimili sitt i Mon-
dorf-les-Bains. Roger segir um
það, sem gerðist vorið 1940: —
Það voru um 20 hús i þorpinu á
þeim árum. Af þeim voru a.m.k.
50 skotin i rústir i stórskotaliðs-
árás. Eftir að á þessu hafði
gengið i þrjá daga, fengu ibúar
þorpsins leyfi til að flýja til
Frakklands. Tveimur mánuðum
siðar var striðið á enda og við
gátum snúið aftur til heimkynnis
okkar. — Hverjir voru þá i
varnarbyggingum við Maginot-
linuna? — Enginn. Frönsku
herirnir höfðu dregið sig þaðan og
Þjóðverjarnir veigruðu sér við að
taka þau. En við þorðum það,
strákarnir i þorpinu. Það var ekki
svo litið, sem við fundum þarna
inni. Frá þeim hluta, sem við
fórum inn i, lá 25 km. löng neðan-
jarðarjárnbraut til annarra
mannvirkja meðfram linunni. Við
fundum ails konar hergögn.
Þegar ég hugsa til þess i dag,
finnst mér ganga kraftaverli
næst, að við drápumst ekki allir.
Dýr gróðurhús
Og nú er Maginotlina eins og
sofandi dreki i ofurlitið mis-
hæðóttu landslaginu á landa-
mærum Þýzkalands og Frakk-
lands.
Maginotlinan átti að bjarga
Frakklandi frá miklum
hernaðarátökum. Hún átti að losa
Frakkland við hina
óbifanlegu stöðu, sem einkenndi
vigstöðvarnar i fyrri heimsstyrj-
öldinni. Maginotlinan var svo stór
og krafðist svo mikils mannafla,
að engir voru eftir til að skipa
hreyfanlegar hersveitir. Her-
mennirnir sátu öruggir i stein-
Það er ótrúlegt að einhver hafi keypt loftvarnabyrgin til að nota sem
sumarbústaði. Fáir þrifast á stað, þar sem dagsbirtan kemur
aðeins gegnum fallbyssuopið
Grasiö, sem sáð var, hylur ekki mishæðirnar I iandslaginu
Heiðurskirkjugarðurinn I Verdun. Þar eru 15000 skjannahvitir krossar. Það var martröðin hér I fyrri
heimstyrjöldinni, sem kom hernaðarmálaráðherranum André Maginot að byggja Maginotlínuna á
iandamærunum við Þýzkaland.
steypubáknum búnir vopnum,
þegar óvinirnir fóru allt aðra leið.
Það er sagt, að nokkrar
franskar fjölskyldur hafi keypt
sér loftvarnarbyrgi og látið inn-
rétta þau sem sumarbústaði.
Kannski er þetta rétt, en engin
slik hús fundust samt, þrátt fyrir
ianga gönguferð meðfram landa-
mærunum. I rauninni er maður
efins um, að nokkurn langi til að
vera i slikum sumarbústað, þar
sem dagsbirtan kemur aðeins i
gengum þröngt op, þar sem
fallbyssurnar stóðu áður. Aftur á
móti þarf maður ekki að óttast, að
rigni gegnum þakið!
Eina notagildið, sem hægt
hefur verið að finna við þessar
steinsteypubyggingarnar, er
ræktun ætisveppa. Niðri i þessum
neðanjarðargöngum er hæfilega
dimmt og rakt fyrir ætisveppina.
En sé litið á heildarkostnaðinn við
bygginguna, verður þetta æði
dýrt gróðurhús.
Nokkur loftvarnabyrgjanna
hafa greinilega áður verið notuð
sem aðalstöðvar drengjaklúbba i
nágrenninu og elskendur
hafa einnig leitað þar öruggs felu-
staðar.
Það drýpur niður úr þakinu og
það bergmálar draugalega i
hvelfingunum, þegar gengið er
niður i göngin. Fyrir 35 árum var
hér lýst upp með rafmagni, en nú
er þarna niðamyrkur. Það er þvi
engin skemmtiganga að fara um
Maginotlinuna, þegar allt er
svona dimmt og kalt. En þegar
Maginotlina var og hét, voru
þarna bókasöfn, sjúkrahús,
o.s.frv. Franski herinn svaf
Þyrnirósarsveíni þarna inni og
franska þjóðin andaði rólega, þvi
að hún trúði þvi, að Maginotlinan
hlifði þeim til eilifðarnóns. Til
eilifðarnóns?
Þróunin leiddi brátt i ljós
hernaðarþýðingu Maginot-
linunnar. Gildi hennar sem
varnarmannvirki varaði heldur
ekki lengi. En Maginotlinan sem
slik á áreiðanlega eftir að standa
lengi enn.
Hve mörg tonn af steinsteypu
og járni hafa farið i þessar
byggingar, er enginn leið að
komast að. En hitt er vist, að ef
einhver reyndi að má út bygging-
arnar og öll merki um þær, væri
það ennþá meira brjálæði, en það
var að byggja Maginotlinuna á
sinum tima.
(Þýtt og endursagt — gbk)