Náttúrufræðingurinn - 1944, Side 25

NÁTTÚRUFRÆÐINGURINN
79
af dökkum litmn, svörtu, niórauðu, gráu eða grámórauðu
með Iivíla lilnum.
1. Golsótt, einnig' kallað golótt,, goltótt, golmögótt cða mög-
ótt. Þessi litur er all-algengur. Litareinkennin eru synnnetrisk,-
]). e. a. s. báðar hliðar kindarinnar eru alveg eins á litinn. And-
litið er dökkleitt, þó með ljósari rákum og blettum með ákveð-
inni lögun. Kverkin er dökk og allur kviðurinn og rassinn upp
á móts við dindil og dindillinn er dökkur að neðan. Fæturnir
eru dökkir með ljósari rákum og blettum af ákveðinni lögun
framan á leggjum. Að öðru leyti eru golsóttar kindur bvítar.
Það dökka getur verið svart, mórautt eða grátt og eru kindur
eftir því kallaðar, svatgolsóttar, mógolsóttar og grágolsóttar.
Þessi Iitur er í raim og veru fagur, en illa séður af bændum
sakir þess að ullin, einkum á svartgolsóttu er oft menguð um
berðarnar ineð dökkum bárum.
2. Botnótt, í V.-Skaptafellssýslu kallað golótt og sums stað-
ar á Vestfjörðum kallað gofótt. Litareinkenni eru í raun og
veru þau sömu og á golsóttu en allt það, sem er bvítl á golsóttu
er dökkt (svart, mórautt eða grátt) á botnóttu en það sem er
dökkt á golsóttu er hvítt á botnóttu. Þá er yfirleitt minna
ltvilt í andlitinu á botnóttu en dökkt i andlitinu á golsóttu.
Golsótt og botnótt eru mest rikjandi af mislit nema karakúl-
svörtu, en vikjandi eiginleiki fvrir karakúlsvörtu og hvítu.
3. Bíldótt. Þá er ullin ætíð að mestu eða öllu levti bvít en
eitthvað dökkt í andliti og stundum nokkuð á hálsi og smá-
blettir annars staðar á kindinni geta stöku siumuu verið dökkir.
Það eru til margar tegundir af bíldóttu sem erfast sjálfstætt.
a) Golbíldótt. Andlitið er þá eins á litinn og á golsóttu, ein-
stöku sinnum er lika dökk rák á kverkinni eins og á golsóttu
en kviðurinn, rassinn og bolurinn ávallt bvitt.
b) Kjömmubíldótt. Þá eru báðir vangar dökkir en kindin að
öðru leyti bvít.
c) Baugubíldótt eða glirnótt eða baugótt. Þá eru dökkir baug-
ar í kring um augun, venjulega hringlaga. Kindin að öðru leyli
hvít.
d) Jakobsbíldótt. Baugar kring um augun, dökkir, blettir
hjá munnvikum og kringum eyrun og á eyrum. Litareinkenni
alveg eins á báðum vöngum. Bolur, háls og fætur hvítt.
e) Krögubíldótt eða sums staðar kallað liöttubíldótt eða jafn-
vel hálsótt. Þá eru vangarnir æfinlega dökkir og stærri eða
minui kragi um liálsinn, dökkur, blesa faman í enni, livit en mis-