Æskan - 01.11.1978, Page 44

Hver er það sem ekki á sér mót-
stöðumenn? Ekki einu sinni jólin,
barnanna og gleðinnar hátíð. Og það
hafa ekki aðeins verið guðleysingjar
og heiðingjar, sem börðust gegn
þeim. Jólin voru einu sinni bönnuð í
einu af stærstu löndum hins kristna
heims, Englandi, og af hákristilegri
stjórn, púrítönum.
Þegar jólin runnu upp yfir heim-
inum árið 1621, var þeim fagnað í
Englandi með klukknahringingum og
viðhöfn. En er þau héldu áfram vestur
yfir Atlantshafið, og hröktu skamm-
degismyrkrið á undan sér, var þeim
ekki fagnað í nýlendunni Plymouth í
Norður-Ameríku, sem var grundvöllur
hins Nýja-Englands. Þar var þeim
tekió eins og hverjum öðrum degi.
Forstjóri nýlendunnar kallaði eins og
vant var alla menn til vinnu. Flestum
fannst þetta ekki nema alveg sjálf-
sagt. Aðeins fáir, sem nýlega voru
komnir þangað, lýstu yfir því, að þeir
vildu ekki vinna á jóladaginn. Ný-
lendustjórnin beitti ekki valdi við þá,
en hann harðbannaði þeim að hafa
neinn jólafagnað. Púrítanisminn gat
ekki þolað, að menn gerðu sér glaðan
dag í þessari fátæku nýlendu.
Þrjátíu árum seinna höfðu púrítan-
ar náð völdunum í Englandi. Á að-
fangadag 1652 ákvað þingið að
afnema jólin og til þess að sýna fram
á, að næsti dagur væri virkur dagur,
voru fundir haldnir í þinginu eins og
vanalega. Þetta einræði púrítana
gegn jólunum varð ein af óvinsælustu
framkvæmdum þeirra. Það var auð-
vitað himinhrópandi synd, að þeir
höfðu tekið af lífi hinn rétta konung
Englands. En þetta, að þeir skyldu
ráðast á jólin sjálf var miklu verra.
Síðan í grárri fornöld höfðu jólin
verið fagnaðarhátíð. Frá því á að-
fangadagskvöld til þrettánda átti ekki
að vinna nema hið allra nauðsynleg-
asta. Mat og drykk átti að bera jafn
ríkmannlega á borð og hvert heimili
var fært um, og allir, jafnt húsbaendur
og hjú, áttu að fá uppáhaldsrétti sína.
— Allir gestir voru velkomnir og eng-
inn var látinn fara svangur frá garði-
Hver betlari, sem kom til herragarðs
eða bóndabýlis, átti það víst að fyrir
hann væri settur matur og drykkur.
Allt andstreymi og fátækt átti að vera
gleymt, og meðan jólin voru, voru öll
boó og bönn upphafin. Á sumum
stöðum var það jafnvel venja að lata
málaferli falla niður. Alls konar leikir
voru leyfðir. Á stærstu heimilum var
t.d. útnefndur ,,Lord of Misrule", sern
stóð fyrir öllum fagnaði og espaði
æskuna til alls konar uppátækja-
Meðal annars var ungu mönnunum
leyft aö kyssa stúlkurnar þegar Þær
stóðu undir mistilteininum.
Á þennan hátt voru jólin hátíð allrar
þjóðarinnar, en gleðibragur þeirra feH
púrítönum ekki í geð. Þeim var eig1
aðeins illa við óhóf í mat og drykk og
kæruleysi í framferði. Öll hátíðar-
höldin voru þeim þyrnir í augum. Feir
gátu ekki þolað, að menn prýddu
heimili sín með sígrænum viði. Þeir
höfðu andstyggð á hinni hátíðlegu
athöfn þegar jólaeldurinn var kveikt-
ur, en það var gert á þann hátt a
trjábolur, eins stór og framast ga|
komist inn í arininn, var dreginn a
hestum og mönnum inn í stofu °9
einhver misst það í sjóinn alveg nýlega, því að það lítur
svo vel út. Kannski er það merkt.
Hjólinu var snúiö við og sá sem hélt á því sagði: — Hér
er nafn og heimilisfang. Ég ætla að skila eigandanum
því.
Og þið getiö nú rétt ímyndað ykkur hvað hjólið gladdist
þegar það heyrði þetta. Að hugsa sér að koma aftur heim
til Eiríks litla. En sú heppni að pabbi hans skyldi mála
nafnið og heimilisfangið, annars hefði það aldrei komist
heim aftur. Og mikið var Eiríkur glaður þegar maðurinn
kom með hjólið heim til hans.
Pabbi hans pússaði hjólið hátt og lágt og smurði hjólin.
Síðan var það sett niður í kjallarann.
Alla nóttina var fegursta hjól í heimi að útlista fyrir
hinum hjólunum tveim hvað það væri hættulegt að vera
eitt að flækjast úti í hinum stóra heimi. Þegar það svo að
lokum sofnaði, ákvað það að breyta um nafn. Hér eftir
ætlaði það að kalla sig ,,Ósköp venjulegt þríhjól".
Metta G. Newth.
L.
A O
wm^mmmmmmmmmmm^mmmmmmmmmm