Kirkjuritið - 01.02.1969, Blaðsíða 49

KIHKJUIUTIÐ
^Tik og róðukrossi Hóladómkirkju
oS Urundarstólnum. Auk inngangs
£ eftirniála skiptist ritið' í 20 stutta
,a' ®>eMa er alþýðlegt fræðirit,
Teinargott og lipurlega skráð. Góð-
af e.8tur kvort heldur til kynning-
f , e ® npprifjunar á sögu „síðasta
so6 | nB6ins“ eins og Jón Sigurðs-
kirk' °mSt or®r um hinn mikla
: Juhöfðingja, þjóðrækna atgjörv-
'g.3011’ skáld og píslarvott.
mik'ö 1 BæLur e*8a skilið að vera
þæ * lesnar og ná vinsældum.
Seio eiea fram á sjónarsviðið menn,
fori-\VCrl er 11 ^ hugfesta og tengja
að * nutíð. Glæða þá löngun
QVera góður íslendingur.
öll ^ uær ^ast V1^ Þvt verði, sem
Uln l101'ra manna er fært að
greiða.
STrn^BÁLKUR KVEÐINN AF
3 . RÐI guðmundssyni
— HelgafeU 1968
fjjjjJ.ru a^'r orðnir skólagengnir —
q01i 11111 allur langskólagenginn.
0 , er t"1® og nauðsynlegt eins
and- ^*!11.^ er hfsháttum og tíðar-
Se0 U' 1,1 getur örlað á því enn
fjo. . - rr að náttúran er náminu
stun!l sjáffsnámið verði á
t*Tq1 tf11111 <tr-'f=sl til mannhóta og
alist ^ ^arBlr spakir menn hafa
strandUpp 1 einvistum fjalla og
frost a nnni1® niest í „námsskóla
Uin SmS a uániskeiðum vorhirt-
niaml llætlsl af erfiðinu og orðið
U|u g|l!Ufail,Jl a löngum vökukvöld-
gj eknienntir okkar bera þess
ln ®St Vltni, bæð'i skáldskapur og
^VlsRg fræðirit.
8oo araLálkiir Sigurðar Guðmunds-
r a Heiði (f. 1795—1869) er í
95
þeim flokki. Höfundur fæddist á
Syðra-Hóli á Skagaströnd og ólst
þar upp unz hann fór liðiega fermd-
ur í vist að Heiði i Gönguskörð'um
og ól þar síðan aldur sinn. Sigurð-
ur var snargáfaður, verkmaður mik-
ill, framarlega í bændastétt, áhuga-
samur um landsmál. Hann kvænt-
ist Helgu dóttur séra Magnúsar
Árnasonar í Fagranesi. Og er margt
landskunnugt fólk frá þeim komið'.
Sigurður var um sjötugt, slitinn
af erfiðisvinnu og kominn í horn-
ið til dóttur sinnar og tengdasonar,
þegar hann orti Varabálk. Efni lians
eru rösklega 500 spakmæla- og Iieil-
ræðavísur byggðar á lífsreynslu og
sjálfsnámi höfundarins. Rímið er
dýrt að þeirrar tíðar hætti og fyrir
kemur að umgerðin ber myndina
ofurliði. Sömu hugsanirnar skjóta
eðlilega oftar en einu sinni upp
kollinum. En öll erindin eru þó
íhugunarverð. Fyrstu útgáfunni 1872
var svo vel tekið að inörg hörn og
unglingar lærðu flestar ef ekki all-
ar vísurnar utan að og notuðu þær
óspart þegar kveðist var á. Onnur
útgáfa kom um 1900 og er fágætt
að sjá eintak af henni. Nú kemur
sú 3ja, snoturleg að frágangi og
með' formála Sigurðar Bjarnasonar
alþingismanns auk frumformála
Stefáns á Heiði tengdasonar höf.
Vísur úr Varabálki hafa oft verið'
hirtar hér í ritinu. Hér verður því
að' nægja ein til viðbótar:
Líkt og móðir aumkvar ein
ungbarns liljóð og lárin,
Drottins góða gæzkan hrein
græðir bólgu sárin.