Sjómannadagsblaðið - 01.06.1998, Page 54

54
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Eitt málverka Tryggva — sú góða og gamla Selsvör.
líklegt að málarinn hefði orðið ofan á.
En blákalda staðreyndin var að ég fór
í stað skólans á norskan dall, Bro frá
Haugasundi, og þar má segja að ten-
ingunum hafi verið kastað."
Misjafn aðbúnaður um borð í
„Bro“
„Fyrsta ferðin var til Portúgal og
Spánar og var ég þarna einn Islend-
inga. Fátt gerðist frásagnarvert, en
sósíalismanum eða félagshyggjunni
kynntist ég samt og var ekki nema
mátulega hrifinn.
Þannig var eins og títt er á svona
döllum að flestir eða allir voru tæpir
með skotsilfur, en nægilegt brúk fyrir
aurana, ef menn vildu njóta lífsins. Ég
átti forláta kápu að mati félaga minna,
en raunar var hún nauða ómerkileg.
Mikið var lagt að mér að selja
kápuna, en ég þráaðist við. Ég var
þarna í smávegis kynnum við stúlkur
sem buðu mér stundum í land með sér
og eitt sinn er ég kem um borð mætir
mér einn hásetinn og réttir mér 5 pes-
eta. Mér kom þetta kynlega fyrir, en
hann gaf þá skýringu að þeir hefðu
selt kápuna og þetta væri minn hlutur.
Það mátti enginn eiga meira en annar,
en þetta var aðeins byrjunin og ég
varð oftar fyrir barðinu á félagshyggj-
unni þarna um borð. Ég málaði tals-
vert af myndum, einkum skipamynd-
um, og það var allt selt og ég fékk að-
eins minn sjötta part af andvirðinu,
því við vorum sex hásetarnir.
Þetta var kolakyntur dallur, óraf-
lýstur og morandi í skorkvikindum.
Éinkennilegast við þau var að þau
höfðu hvert sitt umráðasvæði og leit-
uðu lítið út l'yrir það. Kyndaraklefinn
var til dæmis undirlagður af veggja-
lús, en í okkar klefa var flóin allsráð-
andi. Engu skipti þótt opið væri á
milli klefanna, kvikindin fóru ekki af
sínum heimaslóðum. Hins vegar lét
moskítóflugan sig landamæri engu
skipta.
Ýmsir hættir þarna voru mér fram-
andi. Matur átti að heita nægur, en allt
var skamtað nema smjörlíki. Bitarnir
voru taldir út í hverja máltíð fyrir
hvern mann, sykur vigtaður út til vik-
unnar, ein dós af niðursoðinni mjólk
og sýrópsbox. Norðmennirnir notuðu
ekki sykur í kaffið og seldu því oftast
sinn sykur. Af ávöxtum höfðum við
vanalega nóg úr brotnum kössum. Til
drykkjar var vatnið blandað rauðvíni
og kastað út á haframjölið.
Unnið var frá sex að morgni til sex
að kvöldi. Var það óneitanlega nokk-
uð strangt þegar heitt var í veðri. Ég
þraukaði samt við þetta í tvö ár og
varð af því reynslunni ríkari en pyngj-
an var létt.
Þess má geta að þau urðu endalok
„Bro“ að það strandaði hér uppi við
Mýrar skömmu eftir síðari heims-
styrjöld.“
Eftirminnileg ökuferð
„Vorið 1934 var farið heim til Nor-
egs og þá fór ég að vinna við skip sem
hét Mansjunela og seinna varð ís-
lenskt og hét Katla. Það var Eim-
skipafélag Reykjavíkur sem gerði
Kötlu út og var skipið notað til Mið-
jarðarhafsflutninga. Skipstjóri á Kötlu
var Rafn Sigurðsson en stýrimaður
Bjarni Pálmason. Þar með lauk flakki
mínu um heimshöfin á erlendum skip-
um.
Fullráðið var á Kötlu er heim kom,
en ég fékk þá pláss á Heklu frá sama
félagi. Skipstjóri var þar Einar Krist-
jánsson. Ekki entist mér þetta starf
nema til haustsins, missti plássið
vegna eins hluthafans sem raunar átti
að verða stýrimaður. Hann lét sér
samt ekki þetta nægja og annar stýri-
maður varð að víkja fyrir honum. I
sárabætur var mér svo boðið pláss á
leiguskipi sem Viator hét og var frá
Bodö í Noregi. Til þessa kom þó ekki,
því á meðan ég beið eftir skipinu
langaði mig að sjá heimaslóðirnar fyr-
ir austan og hitta ættingja og vini þar.
Far fékk ég með bíl sem þeir áttu
Páll á Þverá og Kaupfélag Héraðsbúa.
Mokari átti ég að vera og við þrír sem
vorum með í förinni. Vegur var léleg-
ur og sums staðar enginn. Þetta var
Ford með segldúkshúsi og farþegar
margir, þeirra á meðal Þorsteinn
kaupfélagsstjóri sem bauð mér í ferð-
ina og réði mestu um þetta l'erðalag.
Gæti hugsast að þetta hafi verið
fyrsta bílferðin þessa leið, enda tók
ferðin 4 daga og oft þurftum við að
moka, byrjuðum strax í Hvalfirði.
Fyrir austan var ég í nokkra daga,
en tók mér svo fari með Súðinni suð-
ur. Þar varð einn hásetanna veikur og
ég fór að vinna í hans stað. Er til
Reykjavíkur kom var Viator enn
ókominn og þar sem mér bauðst pláss