Ægir - 01.11.1949, Blaðsíða 22

264
Æ G I R
„Manrctania“ hleypt af slokkunum.
inn. Og staðreynd er það, að Þjóðverjar
smíðuðu á þessum árum fullkomnasta At-
lantshafsfarið, er enn hafði verið gert, en
j>að hét „Kaiser Wilhelm der Zweite“.
Það var 706 fet á lengd („Lucania“ 622
fet) og 72 fet á breidd, en hraði þess varð
23% sjómíla á klukkustund.
Bretar áttu því sannarlega við ramman
reip að draga, ef þeir ætluðu að standa
Þjóðverjum á sporði í skipasmíði. En
hrezkir skipasmiðir voru staðráðnir í að
smíða stærra og hraðskreiðara skip en
„Kaiser Wilhelm der Zweite“. Einkum
var það þrennt, sem olli þeim áhyggjum
í því sambandi.
1) Með þeirri vélategund, sem áður
hafði bezt reynzt, varð nú að framleiða
svo milda orku, að hægt væri að knýja
áfram miklu stærra sltip en áður og með
enn meiri hraða.
2) Stærstu skipasmíðastöðvarnar voru
við of þröngar og grunnar ár til þess að
fullnægja rými og djúpstöðu væntanlegs
skips, enda þurfti mikið til.
3) Það hefur ætíð verið mikið vanda-
mál fyrir skipasmiði að gera stór skip
nægilega sterk til að standast mikinn sjó-
gang, og því meiri vandi sem skipið er
stærra.
En allir beztu skipasmiðir Breta lögð-
ust á eitt til að leysa þenna vanda, og þeim
tókst það á þann liátt, sem nú skal greint
frá.
1) í stað hinna áður þekktu véla með
strokk og bullu komu nú 4 túrbinur, er
voru settar sin á hvern skrúfuás. Hér var
um mikilsverða nýjung að ræða. Snúnings-
hraði skrúfunnar jókst stórlega, varð
minnstur 189 snúningar á minútu. Keppi-
nautar Breta spáðu því, að allar þessar
fjórar skrúfur yrðu flautaþyrlar, sem
yrðu skipinu ekki að neinu liði til fram-
dráttar. En Bretar áætluðu, þrátt fyrir alla
spádóma, að hraðinn mundi verða 25 sjó-
mílur á klukkustund. Og sú áætlnn varð
sér ekki lil skammar, því að í reynsluferð
var hraðinn rösklega 26 sjómílur. — í sam-
bandi við hraðann má geta þess, að saman-
lagt afl allra vélanna var 70 þús. hestöfl.
í skipinu voru 23 tvíenda aðalkatlar, 192
eldhol og eimþrýstingurinn var 195 pund
á ferþumlung.
2) Þá þurfti að gera sér grein fvrir því,
hvernig setja skyldi skipið á flot. Við þá
athugun kom i Ijós, að kjalarhællinn
mundi rétt strjúkast við hotn árinnar og
að stýrið mundi rekast í árbakkann liinum
megin skömmu eftir að framstafnið var
laust við bakkastokkana. Rennibrautirnar
urðu að vera tvær og hvor um sig 6 fet á
breidd, smurðar með feiti. Það var vanda-
samt verk að reikna út, hvernig þetta mætti
lakast giftusamlega. Meðal annars þurfti
að áætla, hve mikið þarf að hemla 17 þús.
lesta þungt skip, sem rennur með miklum
hraða niður eftir hálum rennibrautum
(sleskjum), svo að það stöðvist rétt áður
en stýrið rekst i bakkann hinum megin
árinnar.