Ægir - 01.11.1949, Blaðsíða 30

272
Æ G I R
Hálfur þverskurður af „Queen Elisabclh“ borin saman
við liœðina á iurni Landakoiskirkju í Reykjavík.
4. Vélaorkan hefur tvítugfaldazt.
5. Ketilþrýstingur er nú 17Y> sinni meiri
en fyrir 80 árum.
Margar tölur hafa verið settar fram í
þessari grein og þótt leiðar séu til aflestrar,
tala þær þó skýrustu máli. En mat manna
á þýðingu talna er misjafnt og getur því oft
verið mikils virði að sýna gildi talna í
myndum og verður það nú gert.
Ég hef teiknað „Queen Elisabeth“ á
tveim stöðum inn á Reykjavíkurhöfn.
Margan mun undra það, að liægt skuli vera
að snúa skipinu á höfninni og sig'la því út
aftur. En höfnin er ekki svo lítil, þótt dýp-
ið sé hins vegar hvergi nóg, og enginn
bakki í höfninni er nógu langur lil þess að
„Queen Elisábeth“ get lagst við hann.
Annars ætla ég, að myndin sé svo glögg, að
hún skýri sig fyllilega sjálf.
í Gdyniahöfn hins stóra Póllands er
ekki hægt að snúa skipinu annars staðar
við en rétt innan við hafnarmynnið, því að
liöfnin er mjó renna og skásettar slcipa-
kvíar til hliðar.
Á annarri mynd er sýndur % þverskurð-
ur af „Queen Elisabeth“ borin saman við
liæðina á turni Landalcotskirkju. Hann nær
ekki nema upp á „promenade“þilfarið, en
þar fyrir ofan eru fjórar húshæðir, eða um
11 metrar.
Á enn annarri mynd er sýndur sami %
þverskurður á „Queen Elisabeth“ miðað
við að skipið lægi við Miðbakkann, en þar
inundi vera tæplega nóg viðlegupláss, þótt
Grófarbryggja og Loftsbryggja væru teknar
I>urt og nægjanlegt dýpi væri þar heldur
ekki. Á þessari mynd er hæð Hafnarhúss-
ins tekin til samanburðar. Turnútskot
hússins nær nokkuð upp fyrir „promen-
ade“þilfar, aðeins hærra en turninn á
Landakotskirkju, miðað við, að turninn
standi á jafnsléltu við botn skipsins. Hæð-
arhlutföllin eru rétt, en breidd hafnarbakk-
ans er ekki í réttu hlutfalli, enda táknaður
með sundurslitinni línu eins og sjá má á
myndinni.
Sjómenn, sem sigldu um úthöfin á stór-
um seglskipuin, liöfðu oft gaman af að
segja frá ýmsu, sem þeir höfðu séð, og þá
einkum skipunum, sem þeir höfðu verið á
og var sannleikurinn þá ekki alltaf þræddur.
Enhverju sinni sagði sjómaður frá því,
að kokknum hefði orðið mjög mislagðar
hendur við matargerðina og hefði hann því
húizt við skömmum og jafnvel líkamlegri
liirtingu. En hann sá það ráð til að komast
hjá því, að fela sig' í kúffnálargati, þar til
skipverjum var runnin reiðin. Á hverju
seglskipi er svokallaður nálabekkur á inn-
anverðum skjólhorðsstoðunuin. Göt eru
gerð á bekkinn og' í þau stungið tréþollum,
kúffnálum — en fölunum er fest við þessa
þolla, sem eru 3—4 cm í þvermál. En á
skipi kokksins hefði þollurinn átt að vera
um 40 cm. í þvermál, ef gatið hefði átt að
vera manngengt, svo trúlegt sem það er. —
Ef við gerðum ráð fyrir tilsvarandi kúff-
nálum á „Queen Elisaheth", ætti þvermál
gatsins að vera 160 cm og mætti þá teyma
hest í gegnum gatið á nálabekknum.. Hin-
um skreytna sjómanni, sem vildi telja
mönnum trú um, að kokkurinn hefði leynzt
í kúffnálargati, hefur því vafalaust ekki
dreymt um slik risaskip sem „drottning-
arnar“ brezku.