Tímarit lögfræðinga - 01.03.2004, Blaðsíða 180

unarleiðum og viðdvöl í höfn er yfirleitt stutt. í þeim tilvikum eru bráðabirgða-
viðgerðir á tjónum almennt bættar af tryggjendum.
Loks var nefnt að sé bráðabirgðaviðgerð framkvæmd í þeim tilgangi að
draga skip eða sigla því til hafnar þar sem fullnaðarviðgerð er ódýrari, myndi
kostnaður við bráðabirgðaviðgerðimar bættur upp að því marki sem fullnaðar-
viðgerðimar yrðu við það ódýrari.
Regla 12.7. í norsku skilmálunum fjallar um bráðabirgðaviðgerðir. Þar
koma aðallega tvö tilvik til greina. Fyrra tilvikið lýtur að því þegar útgerðar-
maður neyðist til þess að láta framkvæma bráðabirgðaviðgerð vegna þess að
ekki er unnt að fá fullnaðarviðgerðir framkvæmdar á þessum stað og tíma. í
þeim tilvikum er kostnaður við bráðabirgðaviðgerðir bættur af tryggingunni. í
öðrum tilvikum, þar sem vátryggði á um það að velja að láta framkvæma bráða-
birgðaviðgerð og fresta fullnaðarviðgerðum þar til síðar eða láta framkvæma
fullnaðarviðgerðir strax, þá greiða vátryggjendur þann spamað sem bráða-
birgðaviðgerðirnar hafa í för með sér fyrir þá.
En þessu til viðbótar er í norsku skilmálunum svonefnd 20% regla. Hún fel-
ur í sér, þótt vátryggjendur bæti yfirleitt ekki tjón vátryggðu vegna tafar, skuli
þeir bæta allt að 20% vegna tafar, miðað við hvert vátryggingarár, þótt bráða-
birgðaviðgerðin hafi ekki spamað í för með sér fyrir vátryggjendur heldur ein-
ungis fyrir hinn tryggða.
Sem dæmi má nefna að bráðabirgðaviðgerð hafi kostað eigendur USD
15.000 og sparað eigendum samtals við bráðabirgða- og fullnaðarviðgerðir 4
daga töf. Sé þetta skip tryggt fyrir USD 10 milljónir, þá er 20% af tryggingar-
verðmætinu USD 5.500 á dag fyrir bráðabirgðaviðgerðir. Fyrir 4 daga gerir það
USD 22.000. Þar eð bráðabirgðaviðgerðin kostaði einungis USD 15.000 þá
bætir vátryggingin þann kostnað að fullu. Hefði bráðabirgðaviðgerðin hins veg-
ar kostað USD 30.000 og tekið jafn langan tíma, þá hefðu vátryggjendur eftir
sem áður bætt USD 22.000 og eigendur orðið að bera sjálfir USD 8.000 af
kostnaði við bráðabirgðaviðgerðina. Sambærilega reglu er ekki að finna í ITC
reglunni.
7. YFIRVINNA
Var nú tekið að ræða aukakostnað sem verður þegar yfirvinna er unnin við
tjónsviðgerðir. Hér eiga við svipaðar reglur og þegar um bráðabirgðaviðgerðir
er að ræða og gengið út frá því að tafir vegna viðgerða séu ekki á kostnað vá-
tryggjenda. Meginreglan er sú að spari yfirvinna kostnað eins og hafnargjöld,
slippkostnað eða önnur þjónustugjöld, sem vátrygging myndi ella greiða ef yf-
irvinna hefði ekki verið unnin, þá bæta vátryggjendur samkvæmt ITC reglun-
um þann kostnað upp að þeim gjöldum sem með yfirvinnunni sparast fyrir þá.
Þetta á þó ekki við ef hinn tryggði getur ekki komist hjá því að láta vinna yfir-
vinnu og á ekki annars kost, t.d. vegna þess að á viðgerðarstað er almennt unn-
ið á þrískiptum vöktum, þá myndu vátryggjendur bæta þann aukakostnað án til-
lits til spamaðar fyrir þá.
174