Búnaðarrit - 01.01.1895, Side 135

131
byrja á því að beita hestum og nautum fyrir herfi og
slóða, og gcra þcssi akdýr vel vön við það áður en farið
er að nota þau fyrir plóg eða vagn. Þeir hestar, sem
notaðir eru við plægingu og akstur, ættu sem minst að
vera brúkaðir til annars eða lielzt ekkert. Ef hestur-
inn er jafnframt hafður til áburðar, þá verður hann
miklu lakari og ónýtari til dráttar, og slitur kröptum
sínum fyrir tímann. Voðvaaflið eins og skiptist í tvent
og verkar hvað á móti öðru. En sje hesturinn eingöngu
notaður við plægingu og akstur, þá miðar lífsstarfsoinin
að þvi, að uppfylla þau skilyrði, er til þess þurfa, og
vöðvabyggingin lagar sig svo eptir því. Hestinum
verður þá eðlilegt að beita kröptum sínum til þess að
dragu, hvort heldur það er plógur, vagn eða annað, en
óeðlilegt að bera byrðar á bakinu. Áríðandi er að fara
vel með akdýrin, hesta og naut, sem og allar skepnur,
en þó sjerstaklega þær, er veita eiga einhverjar afurð-
ir, t. d. vinnu.
II. Handverkfæri
Handverkfæri eru þau áhöld nefnd, sem ganga
fyrir handkrapti, eða eru ekki stærri eða umfangsmeiri
en það, að þeim má stjórna, færa til og nota með hönd-
unum eingöngu. Vil eg hjer minnast lítið eitt á hin
helztu þeirra, er koma til greina við jarðyrkju og ýms
störf, er að henni lúta.
1. Hjölbörur eru mjög hentugt verkfæri, og kcmur
sjer opt vel að eiga þær1. Þær má nota til að koma
*) Svo er Bftgt, að Jón Vestmann hafi (yratur látið smíða lijer
hjólbörur, en haun hafi sjeð þær í suðurlöndum á ferðum síuum,
eptir að hann var i þrældómi með Tyrkjum. Jón Vestmann var
sonur sjera Jóns Þorsteiussonar pislarvotts, er Tyrkir drápu.
Sœm. Eyjólfsson.
9*