Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Qupperneq 75

Iðunn : nýr flokkur - 01.03.1927, Qupperneq 75
idunn Georg Brandes. 69 nytsemdarkenningum, gerst formælandi almennrar vel- líðunar og samtaka og samvinnu fjöldans. Nú var þeim kenningum vikið til hliðar. I stað þess benti hann á per- sónuleikann og þroska einstaklingsins; þar var hnossið, er keppa skyldi að. Koma þarna greinilega fram áhrif frá þýzka heimspekingnum Friedrich Nietzsche, enda varð Brandes til þess fyrstur manna að kynna hann hér á Norðurlöndum. Stuart Mill og nytsemikenning hans: sem mest hamingja fyrir sem flesta, varð að þoka úr sessi og boðberi ofurmenskunnar — Nietzsche — var bekkjaður í öndvegi. Brandes hafði eitt sinn sagt: Það, sem stefna ber að, er að bæta úr bölinu og eymdinni svo vér til eftirkomenda vorra getum skilað lífinu feg- nrra, frjálsara og ríkara en vér tókum við því í æsku vorri. Nú kvað hann við nokkuð annan tón: Mikli mað- urinn, snillingurinn, sem gæddur er ríkum gáfum og óvenjulegum — hann er það bjarg, sem öll menning byggisí á. Með honum felast svo mikil verðmæti, að öllu öðru verður að fórna til þess að hann geti náð fullum þroska og notið sín. Þannig tók Brandes æskuhugsjónir sínar upp til end- urskoðunar. Stefnubreytingin virtist gagnger. En Brandes var aldrei hálfvolgur og setti ekki slíkt fyrir sig. Grund- vallarkröfu þeirri, er hann sór trúnað í æsku — kröf- unni um rétt til frjálsrar rannsóknar — fylgdi hann hér út í yztu æsar: I nafni hinnar frjálsu rannsóknar krafðist hann réttarins til að skifta um skoðanir. Brandes hélt æ síðan fast við þær niðurstöður, er hið uýja verðmat leiddi hann til. Til æfiloka var hann höfð- 'ngi og höfðingjasinni. En það var ekki höfðingsskapur fullrar pyngju eða hárra valda, er hann viðurkendi, heldur vitsins og verðleikanna. Og aldrei getur víðsýnna °9 mannúðlyndara höfðingja en hann var. Ávalt reis
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100

x

Iðunn : nýr flokkur

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Iðunn : nýr flokkur
https://timarit.is/publication/442

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.