Ljósmæðrablaðið - 15.12.1999, Blaðsíða 25

á dönsku þ.á.m. fagbækur á
dönsku og fékk lánað linguaphone
á bókasafninu, allt þetta hjálpaði
mikið.
Bærinn Slagelse er stærsti bær
á V-Sjálandi og þar búa ca. 35
þús. manns. Hann er ágætlega
staðsettur, það tekur u.þ.b. 1 klst.
að fara með lest til Kaupmanna-
hafnar og u.þ.b. lO.mín. að keyra
að nýju Stórubeltisbrúnni, sem
styttir svo mjög samgöngur yfir á
Fjón og Jótland. Centralsjúkra-
húsið í Slagelse er stórt og stendur
eiginlega við 3 götur. Það eru
mörg hús á spítalalóðinni og mis-
gömul og er fæðingadeildin sjálf í
nýlegri byggingu. Það eru u.þ.b.
1300 fæðingar á ári og deildin er
specialafdeling sem þýðir að þar
geta farið fram áhættufæðingar,
en í Danmörku er fæðingadeildum
skipt upp í kirurgiskar- og speci-
alafdeling, þannig að ef upp koma
stærri vandamál á kirurgiskum
deildum eru konurnar sendar á
þessar specialdeildar. Það unnu
u.þ.b. 20 ljósmæður á deildinni í
mismunandi stöðugildum.
Þær sinna allar mæðravernd
xl í viku og það eru 4 smá-
bæjir fyrir utan Slagelse þar
sem fer fram mæðravernd, í
Korspr, Skælskpr, Diana-
lund og Fuglebjerg og hægt
er að fara til sömu ljósmóð-
ur allan tfmann. Ljós-
mæðraskoðanir eru á bilinu
6-8 og skoðanir hjá lækni
ca. 2 og ein hjá fæðinga-
lækni, sem er oftast sónar-
skoðun. Ljósmæðumar sjá
líka um foreldrafræðslu og
2 ljósmæður voru með
námskeið í sundlauginni í Slagel-
se, þar sem boðið var upp á undir-
búning í vatni. Einnig var boðið
uppá heimafæðingar og ambulant
fœðingar, en þá fara konurnar
heim á 1. sólarhring eftir fæðing-
una og fá síðan ljósmóður í
heimavitjun í 2 skipti. Fæðingar-
deildin er mjög björt og falleg.
Þar eru 3 fæðingastofur og 2
observationsstuer, sem eru bæði
móttökuherbergi og legustofa
strax eftir fæðinguna, þar sem
konan fær að borða og er í eftirliti
eftir fæðinguna. Vaktaskemi ljós-
mæðranna var þannig uppsettur :
1 Ijósmóðir á dagvakt
frá kl: 7:45-16:00
1 ljósmóðir á dagvakt
frá kl: 08:00-14:00 (- um helgar)
1 ljósmóðir á kvöldvakt
frákl: 15:45-24:00
1 Ijósmóðir á næturvakt
frá kl: 23:45-08:00
Síðan eru 2 ljósmæður á sólar-
hringsbakvöktum, önnur frá kl:
08-08 og er fyrst hringt í hana, ef
vantar á morgun- eða kvöldvakt
og hin er á vakt frá 09-09 og fyrst
er hringt í hana, ef vantar á nætur-
vaktina. Ljósmæðurnar taka alla
aukavinnu út í fríi, þær fá 2-3 vik-
ur í sumarfrí og síðan fá þær vetr-
arfrí.
Fæðandi kona hefur aðgang að
sturtu og vatnspotti, en fæðingar í
vatni eru ekki leyfðar. Konan má
hafa eins marga aðstandendur hjá
sér og hún óskar eftir, algengt var
að 1 aðstandandi væri hjá dönsku
konunum, en mun fleiri hjá út-
lendu konunum þ.e.a.s. konunum
frá Sómalíu, Tyrklandi og Austur-
löndum. Ekki var rútína að taka
komurit (monitorrit) og síritun
eingöngu notuð í sérstökum til-
vikum, annars hlustað eftir fóstur-
hjartslætti með hlustpípu eða
doptone. Allar blóðprufur voru
teknar af meinatækni, sem var á
vakt í húsinu og vaktmenn sáu
um, að koma með uppbúin rúm
og fara burtu með notuð rúm, þeir
sáu líka um allan flutning á milli
deilda og keyrðu konurnar á
skurðstofuna þegar keisarafæðing
var. Árið 1998 voru 1236 fæðing-
ar á fæðingardeildinni. Tvíbura-
fæðingar voru 13. Eðlilegar fæð-
ingar voru 82.7%, keisarafæðing-
ar 9.7% og sogklukkufæðingar
7.6%. Stúlkubörn voru 49% fæð-
inga og drengir 51%. Frumbyrjur-
voru 41.9% og fjölbyrjur 57.8%.
Það voru 50 konur með barn í sitj-
andi stöðu, af þeim fæddu 18 vag-
inalt og 32 fóru í keisarafæðingu.
Tíðni spangarskurða hjá þeim,
sem fæddu vaginalt var 14.7%.
Verkjalýf í facðingxu
Mest var notað glaðloft og
pudendusblokade, einnig
mögulegt að fá inj. Pethedin
og mænurótardeyfingu, sem
gefin var í sírennsli. Samtals
fengu 40 konur mænurótar-
deyfingu árið 1998, af þeim
fæddu 18 konur vaginalt,
sem gerir 1.6% af öllum
vaginal fæðingum. Alt-
ernativ verkjameðferð var
notuð talsvert eins og heitir
bakstrar, heitt vatn bæði
vatnspottar og sturtuböð,
vatnsbólur og TNS
(transcutan nerve- stimulation ).
Fceðingin:
Konan getur sjálf valið um fæð-
ingarstellingu, er mikið hvött til
að hreyfa sig, má drekka og borða
og var oft gefið þrúgusykur í fæð-
ingunni. Inj.Methergin var gefið
Greinarhöfundur lengst til hægri ásamt dönskum ljós-
mæðrum á fæðningadeildinni.
LJÓSMÆPRABLAÐIP
25