Nýtt Helgafell - 01.10.1956, Side 12
106
NÝTT HELGAFELL
lýsti fyrir mér ástandinu: „Þegar ég sagði
þeim, hvermg ætti að flytja einhverja ræðu,
þá lömuðust þeir alveg um stund og gátu
með engu móti gert sig skiljanlega næstu
mínúturnar; ég varð þess vegna að láta
mér nægja eina aðfinnslu á mann á æf-
ingu.“ Hætta varð við leikinn eftir tvær
vikur; höfundur örvænti, en leikararnir
voru miður sín.
Annað fyrsta leikrit hans: Vopn og
maðurinn (Arms and the man) var samt
leikið í Avenue-leikhúsi í London, en ein-
ungis fyrir bænarstað vinkonu hans, Flo-
rence Farr. Það vantaði leikrit þarna, og
æfingar hófust, áður en Shaw hafði lokið
að skrifa síðasta þáttinn. A. E. W. Mason,
skáldsagnahöfundunnn alkunni, var með í
leiknum, og sagði hann mér síðar, að Shaw
hefði setið úti í Embankment-garði milli
æfinga við að ijúka leikriti sínu. Sem bet-
ur fór var æfingum hraðað svo, að leikend-
um gafst engin stund til að íhuga, hvað
þeir voru að fara með, eða hvort það væri
nokkurt vit í því, og á' frumsýningu léku
þeir í vandræðalegum alvörustíl, eins og
leikendum er títt, ef þeir eru á báðum átt-
um. En fyrir bragðið hlógu áheyrendur
með ærslum að velflestu, sem sagt var.
Samt varð aldrei jafnglatt á hjalla aftur og
á frumsýningunni, því að leikendurnir
héldu nú eftir allan hláturinn, að leikritið
væn skopleikur, og tóku að leika í venju-
legum ýktum skopleiksstíl og fóru alveg
með leikritið.
Shaw gafst ekki kostur á að stjórna leik
fyrr en 1904; Candida hafði verið sýnd
um skeið við góðan orðstír á dagsýningum,
og ungur leikari, er Granville Barker hét,
tók þá höndum saman við kaupmann
nokkurn, I. E. Vedrenne, til að kosta sýn-
ingar á nokkrum leikritum, sem allir aðrir
kostnaðarmenn í London höfðu talið óleik-
andi og óskiljanleg. Gamanleikjum Shaws
var þá svo vel tekið, að þeir félagar höfðu
Court-leikhús á leigu undir þá í þrjú ár
samfleytt, en höfundur stjórnaði sjálfur.
Hann var nú kominn í þá tá að geta
valið leikendur, skipulagt leiksviðið og ráð-
ið síðan öllu á sviðinu. Hann var mjög
kænn að velja menn í hlutverk. Einhvern
tíma var það, löngu áður en hann flutti í
Court-leikhús, að hann var að æfa fyrsta
leikrit sitt, Ekkilshús (Widower’s Houses),
á krá einni. Honum hafði gengið illa að
finna mann í eitt aðalhlutverkið Lickcheese
(,,Ostasleiki“), en einu sinni á æfingu
stakk þar inn höfðinu James Welch, ung-
ur maður með áhyggjusvip, lágvaxinn,
rauðhærður og var að svipast um eftir ein-
hverjum. Hann var óðara gripinn, og beð-
inn að lesa hlutverkið og gerði það svo vel,