Peningamál - 01.12.2005, Page 37

ÞRÓUN OG HORFUR
Í EFNAHAGS- OG PENINGAMÁLUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
37
gengi krónunnar styrkst. Verðbólguhorfur í umheiminum hafa held-
ur versnað frá því að spáin var gefin út, en gert var ráð fyrir því í
september að svo yrði. Aðhaldssamari peningastefna dregur smám
saman úr vexti innlendrar eftirspurnar og hærra raungengi beinir
eftirspurn í meira mæli út úr þjóðarbúskapnum. Því eru horfur á að
eftir spurnarþrýstingur á spátímabilinu verði minni en reiknað var með
í september sl.
Á móti kemur hins vegar að framleiðniþróun á spátímabilinu
hef ur verið endurmetin. Nú er talið að framleiðnivöxtur verði nokkru
minni en reiknað var með í september. Algengt er að dragi úr fram-
leiðnivexti á síðari stigum hagsveiflunnar. Þó er enn gert ráð fyrir að
vöxtur framleiðni verði nálægt sögulegu meðaltali á spátímanum.
Minni framleiðnivöxtur, ásamt heldur meiri vexti launakostnaðar, sem
að hluta leiðir af nýlegri endurskoðun kjarasamninga, leiðir til þess
að launakostnaður á framleidda einingu vex nokkru hraðar en gert
var ráð fyrir í september. Þannig er nú spáð 5½% og tæplega 6%
vexti launakostnaðar á framleidda einingu á þessu og næsta ári, sem
er rúmlega 1 prósentu meiri vöxtur en reiknað var með í september.
Árið 2007 er gert ráð fyrir að töluvert dragi úr vexti launakostnaðar á
framleidda einingu en hann verði þó áfram nokkru meiri en samrýmist
2,5% verðbólgumarkmiði Seðlabankans til lengdar.
... en að óbreyttum stýrivöxtum verður verðbólga áfram nokkuð
yfir verðbólgumarkmiðinu á spátímabilinu
Hærra gengi og minni framleiðsluspenna draga úr verðbólgu en
meiri vöxtur launakostnaðar vinnur þar á móti. Framan af vegur þó
gengisstyrking krónunnar þyngst og eru því horfur á að verðbólga
verði nokkru minni fram á mitt næsta ár en spáð var í síðustu Pen inga-
málum.
Í grunnspánni er gert ráð fyrir rúmlega 3% verðbólgu að ári,
samanborið við 3,7% í septemberspánni, sé miðað við sama árs fjórðung
og þá (4,2% sé miðað við spá til jafnlangs tíma). Verðbólguhorfur til
tveggja ára hafa batnað minna þar sem meiri vöxtur launakostnaðar
á framleidda einingu vegur þyngra þegar líða tekur á spátímabilið.
Verðbólgan verður rúmlega 3½% eftir tvö ár, en í september var spáð
3,8% verðbólgu, sé horft til sama ársfjórðungs (4,1% sé miðað við spá
til jafnlangs tíma).
Áfram eru því horfur á að verðbólga verði yfir 2,5% verð bólgu-
markmiði Seðlabankans á spátímabilinu þótt hún verði nær mark mið-
inu í lok tímabilsins en samkvæmt síðustu spá. Gangi forsendur grunn-
spárinnar eftir, sem reyndar verður að telja fremur ólíklegt, eru horfur
á að verðbólgumarkmiðið náist á árinu 2008.
Verðbólguspár með breytilegum vöxtum og gengi
Frá útgáfu Peningamála 2004/4 hefur Seðlabankinn birt verð bólguferil
sem byggist á breytilegum vöxtum og gengi krónunnar til viðbótar við
grunnspá bankans, þar sem gengið er út frá óbreyttum stýrivöxtum
og gengi krónunnar á spátímanum. Megintilgangur grunnspárinnar
er að gefa sýn á efnahagsframvinduna að því gefnu að bankinn haldi
stýrivöxtum óbreyttum og að gengi krónunnar haldist óbreytt. Þannig
nýtist hún sem vísbending um þörf fyrir breytingar á aðhaldi pen-
1
2
3
4
5
20072006200520042003
Verðbólguspá 2005/4
Verðbólguspá 2005/3
Heimild: Seðlabanki Íslands.
%
Mynd VIII-8
Verðbólguspá með breytilegum vöxtum
og gengi