Peningamál - 01.12.2005, Qupperneq 70

ERLEND SKULDABRÉFAÚTGÁFA
Í KRÓNUM
P
E
N
I
N
G
A
M
Á
L

2
0
0
5
•
4
70
Það eru engin ný sannindi að hagfræðingar eiga oft erfi tt með
að staðfesta hagfræðileg gengissambönd með hagrannsóknum. Ljóst
er að styrkingar- og veikingaráhrif af þessu tagi geta verið til staðar á
mjög stuttum tímabilum, t.d. hluta dags eða nokkra daga, án þess að
það komi fram í mánaðargögnum en sé það tilfellið er ljóst að áhrif-
in skipta litlu máli í efnahagslegu tilliti. Annar möguleiki er að áhrifi n
séu hverfandi í samanburði við aðrar fréttir sem markaðurinn bregst
við. Loks getur verið að tímaraðagreining henti illa við að greina áhrif
framsýnna væntinga.
Niðurstaða Seðlabanka Nýja-Sjálands er því að áhrif útgáfunnar
á gengið hafa reynst mun minni en óttast var. Fróðlegt er að ekki er
hægt að koma auga á nein skaðleg áhrif þess þegar útgáfan dróst
mjög hratt saman um og í kringum aldamótin. Útgáfan að undanförnu
er hins vegar enn meiri en þá og ætlar Seðlabanki Nýja-Sjálands að
fylgjast vel með þróuninni (sjá Drage o.fl ., 2005).
Áhrif á fjármálastöðugleika
Nýja-Sjáland er eitt skuldsettasta landið á meðal þróaðra ríkja. Hrein
skuldastaða nýsjálenska þjóðarbúsins við útlönd hefur farið versnandi
und anfarna þrjá áratugi og nemur um 84% af VLF. Stór hluti þessara
erlendu skulda er í erlendum gjaldmiðli en það sem greinir Nýja-Sjáland
frá mörgum öðrum skuldsettum ríkjum er að verulegur hluti erlendu
skuldanna er varinn. Útgáfa erlendra skuldabréfa í ný sjálenskum dölum
hefur aukið vilja útlendinga til að hafa eignir í ný sjálenskum dölum og
verkar sem áhættuvörn fyrir skuldir nýsjálenska þjóðarbúsins í erlendum
gjaldeyri vegna skiptasamninga á milli ný sjálenskra banka og útgefenda
(sjá Woolford o.fl ., 2001). Ef til dæmis gengi nýsjá lenska dalsins lækk-
ar verulega eykst greiðslubyrði vegna erlendra lána að öðru óbreyttu.
Ef erlendar skuldir eru hins vegar baktryggðar í nýsjá lensk um dölum,
vegna skiptasamninga í tengslum við erlenda útgáfu skuldabréfa á milli
út g efanda og nýsjálenskra banka eru áhrif gengislækkunar á greiðslu-
byrðina mun minni en ella. Um helmingur skulda Nýja-Sjálands er í er -
lendum gjaldmiðli. Hins vegar er stór hluti skuldsetningarinnar bak tryggð-
ur. Andvirði útistandandi erlendra skuldbréfa í nýsjálenskum döl um, upp
á alls um 24 milljarða ný-sjálenska dali í mars 2005, veitir því baktrygg-
ingu fyrir um 30% af erlendum skuldum landsins (sjá, Drage o.fl .,
2005). Slík baktrygging hefur jákvæð áhrif á fjármálastöðugleika.18
Ávöxtun skuldabréfanna
Hagfræðingar hjá Seðlabanka Nýja-Sjálands rannsökuðu einnig ávöxt-
un allra erlendra skuldabréfa í nýsjálenskum dölum sem voru runnin
út árið 2004. Ávöxtunin reyndist vera mjög sveifl ukennd, frá -5% til
24%, og að meðaltali 4,1% sem er nánast sama og ávöxtun þýsks
ríkis skuldabréfs á sama tíma. Þetta bendir til þess að áhættan sé of
lágt verðlögð. Ávöxtunin virðist einkum ráðast af gengissveifl um, ekki
vaxtamuninum á hverjum tíma (sjá Drage o.fl ., 2005).19
18. Nánari umfjöllun um áhrif erlendu skuldabréfaútgáfunnar á fjármálastöðugleika má nálgast
í Woolford o.fl . (2001) og í nýútkominni fjármálastöðugleikaskýrslu Seðlabanka Nýja-
Sjálands. Sjá einkum rammagrein 3 á bls. 20-21 en þar kemur einnig fram að útistandandi
bréf nema nú um 45 ma. nýsjálenskum dölum (Reserve Bank of New Zealand, 2005b).
19. Þess ber að geta að skuldabréf útgefin árin 1996-97 ráða miklu um niðurstöðuna en ávöxt-
un þeirra var mjög slæm. Sjá nánar í Drage o.fl., (2005).