Skírnir - 01.01.1963, Qupperneq 80

76
Simon Jóh. Ágústsson
Skírnir
menn, sem minnast þessara bóka með þakklæti. Lestrarbók
sú í sex flokkum, auk skólaljóða, sem nú er notuð og ýmsir
hafa unnið að, finnst mér líka yfirleitt góð. Þó er ekki því
að leyna, að inn í lestrarbækurnar hafa slæðzt kaflar og
kvæði, sem naumast eru við hæfi bama á þeim aldri, sem
þau eru ætluð, og er það ekki tiltökumál. Slíkar bækur þarf
að endurskoða við og við, ég á ekki við, að gerbreyta þurfi
efni þeirra, flest hið eldra og sígilda má standa, en margt
samtíðarefni úreldist hins vegar fljótt og þarf endumýjunar
og breytinga við. Lestrarbækurnar á unglingastiginu finnst
mér fremur þurfa athugunar við. Efni þeirra er of lítið og
fábreytt. Þar vantar t. d. svo að segja algerlega frásagnir um
mikla eða merka menn, sem vegið gætu upp á móti hinni
einfeldningslegu hetjudýrkun, sem fram kemur í flestum
tízkubókum, er unglingar lesa nú svo mjög. Mætti e. t. v.
bæta úr þessu til bráðabirgða með því að gefa út 3. hefti
lestrarbókar handa unglingastiginu með bæði þjóðlegu og al-
þjóðlegu efni.
Frásögur um ævi mikilla manna ættu ávallt að skipa mikið
rúm í lestrarbókum unglinga, vegna siðferðisgildis þess, sem
þær hafa. Frásögur um ævi uppfinningamanna, vísindamanna,
listamanna, landkönnuða, ýmissa velgerðamanna mannkyns-
ins, heilla unglinga og stuðla að því að móta mannshugsjón
þeirra og gera fyrirmyndir þeirra raunhæfari. Áhugi á efn-
inu er fyrir hendi, en kaflar þessir verða að vera við ung-
linga. hæfi.
Bókmenntaskilningur barna er að verulegu leyti undir því
kominn, að þau hafi nægilega undirstöðu bæði að því er varð-
ar skilning á orðum og orðasamböndum og efninu í heild.
Lítill orðaforði og óskýr merking hugtaka eru ótvíræð hamla
á bókmenntaskilning og bókmenntanautn. Á sama hátt hindr-
ar vanþroska tilfinningalíf og fábreytt og frumstæð áhuga-
mál barnið í því að njóta ýmissa verðmæta, sem góðar bók-
menntir fela í sér. 1 þessum efnum eru lestrarbækurnar og
leiðsögn kennarans afar nauðsynleg. Kennarinn má einkum
vara sig á ofskýringum, því að með þeim drepur hann hæg-
lega listræna nautn barnsins af góðu kvæði eða sögu. Til við-