Skírnir - 01.01.1963, Page 227

Skírnir
Ritfregnir
215
arinnar. En um 20 árum eftir dauða Goethes játaði frú Willemer, þá orð-
in háöldruð, að kvæðin væru eftir sig, hún hefði ort þau til hans og hann
fellt þau inn í bók sína. Þetta er eitt af ævintýrum hókmenntasögunnar.
Þá eru og ekki síður þýðingar Jóns á kvæðunum Fyrir þá sök og Á morg-
un í bítiÖ eftir Victor Hugo fallegur skáldskapur. Lengst hef ég þó stað-
næmzt við þýðinguna á Sonnettu eftir Felix Arvers, sem var samtiðar-
maður Jónasar Hallgrímssonar og ól allan aldur inn í París. Þessi sonn-
etta er stórfrægt kvæði og hið eina verk höfundarins, er lífs varð auðið,
hvað eftir annað prentuð í úrvölum franskra ljóða, „og svo nátengd nafni
skáldsins, að til er alfræðiorðabók þar sem fyrst eru nefnd nokkur ævi-
atriði hans en kvæðið síðan tilfært í heilu líki. En það mun heita eins
dæmi, að ljóð sé að finna í slíkum bókum,“ segir Jón Helgason í formála
fyrir sonnettunni. Skal sú þýðing Jóns birt hér í heilu lagi til að sýna,
hvar honum tekst einna bezt að minum dómi.
Sonnetta, eftir Felix Arvers.
Eitt leyndannál geymi ég, böl er í hjarta mér hulið,
það hófst af skyndingu, varir gjörvalla tíð,
og mein það er ást mín, ég öngva lækning þess bíð,
og alla stund skal það henni sem veldur þvi dulið.
Við hittumst jafnan, en gaum hún mér aldrei gefur,
við göngum saman, en þó er ég einn á ferð,
og svo skal unz ævi mín endar, að sá ég verð
sem einskis beiddist og jafnlítið þegið hefur.
Svo reikar hún, sem guð hefur gert svo milda,
þá götu fram er býður hin stranga skylda,,
án vitundar hvílíkan söng hún í spor sin fær seitt;
og lesi hún þessi mín ljóð, þar sem finnast mun eigi
sú lína sem hún ekki kveikti, mig grunar hún segi:
‘hver mun þessi kona?’ — og kannist ekki við neitt.
Ef til vill hefðu sum þessara þýddu og stældu kvæða getað náð meiri
fullkomnun með látlausara orðavali og meiri kliðmýkt, einkum hin yngri
þeirra. Fyrnd orð og orðtök geta hins vegar átt vel við gamalt efni. 1 ung-
legri kvæðum hættir þeim til að verða eins og hnökrar. Við þá hnökra
eru nokkur þessara kvæða ekki laus með öllu. Kostir þeirra í heild eru
þó yfirgnæfandi. Þau eru kjarngóð, kraftmikil, viða nýstárleg að búningi
og hressileg. Að bókinni er því mikill fengur fyrir íslenzkar bókmenntir
og bókfræði. Hún er, eigi síður en annað ljóðahnossgæti síðast liðins árs,
ærinn bókmenntaviðburður.
Þökk sé hinum ágæta vísindamanni, sem lætur sér ekki aðeins nægja
að iðka fræði sín, heldur auðgar og íslenzkar bókmenntir á verðmætan
hátt með ljóðum, bæði frumsömdum og þýddum.