Ljóðormur - 01.07.1988, Blaðsíða 51
Eysteinn Þorvaldsson: 49
pólitíska sókn gegn vígbúnaði og spilltri hugmyndafræði
Vesturlanda. Það sé „mótsögn í því að yrkja á táknmáli og
ætla þó orðum sínum að hafa bein og víðtæk áhrif.“*
I Framhaldslifi förumanns fjallar Hannes einnig um
þessi listrænu hugrenningaátök sín og segist hafa velt því
fyrir sér hvort hann ætti ekki að láta „málskrúð“ sitt fyrir
róða og taka upp „einfaldari ljóðstíl sem segði hug minn
vafningalaust svo allir gætu skilið.“1 2 Og hann minnir á að
hann hafi haldið Birtings-umræðunum áfram í einrúmi í
ljóðaflokknum Viðtöl og eintöl sem hann orti síðla árs 1958
og birti í Sprekum á eldinn, þriðju ljóðabók skáldsins,
1961. Ljóðaflokkurinn er byggður upp sem rökræður
tveggja manna um um tilvist mannsins og háska samtímans.
Hannesi þótti sem hann hefði ort ljósar en nokkru sinni og
þótt ljóðin gætu ekki beinlínis talist skorinorð væru þau spor
í átt til nýs ljóðstfls sem hann stefndi að. Vissulega eru ljóð-
in auðmeltari en flest ljóðin í fyrri bókum skáldsins, en
fjarri fer því að framsetningin sé táknlaus. Myndmálið er
hinsvegar agaðra og aðgengilegra en áður og málfarið þrótt-
meira og markvissara. En hvorttveggja, myndir og mál, eru
upphafin og nokkuð heimspekileg tjáning. Málsvari skálds-
ins talar í 1., 3. og 5. ljóði en viðmælandinn, einskonar full-
trúi mannfyrirlitningar og hugsjónaleysis, í hinum. Alita-
málin um tjáningarmáta í listum koma hér einnig til um-
ræðu. I 3. ljóði stendur m.a.:
Sjá myndir þínar eru vitni
um skynbragð augans við að leysa upp staðreyndir
jafnvel múrveggir eiga sér grósku og líf
sem litróf og iðandi ljósfletir
bak við luktar brár
Tónlistin er ekki framar djúpur farvegur
þungs fljóts sem hverfir ástríðum og hjartablóði
heldur slitrótt taugaviðbrögð
- stærðfræði taktmælanna
Orð okkar væru helst yfir
skilvitlegur skáldskapur
Nei nú er tímabært að andæfa
að stinga við árum
Okkur hefur borið nógu langt
1 Talað viðgesli, Birtingur, 3.-4. hcfti 1985, bls. 33.
2 1985, bls. 159.