Orð og tunga - 01.06.2014, Blaðsíða 119
Ari Páll og Haraldur: íslenska og enska í háskólastarfi
107
lands áður en hann sameinaðist Háskóla íslands 1. júlí 2008. Þær voru
allar varðar síðasta starfsár skólans og eru tvær þeirra á íslensku en
ein á ensku (Doktorsritgerðaskrá Landsbókasafns íslands - Háskólabóka-
safns; einnig: Háskóli íslands — Doktorsvarnir).
Við Háskólann í Reykjavík er í boði doktorsnám við fjórar deildir
skólans, Tölvunarfræðideild, Tækni- og verkfræðideild, Viðskipta-
deild og Lagadeild. Fyrsta doktorsvörnin við Háskólann í Reykjavík
fór fram í árslok 2009 í tölvunarfræðum og var ritgerðin á ensku
(Fréttasafn á vef Háskólans í Reykjavík og Háskólinn í Reykjavík —Ars-
skýrsla 2010, bls. 10).
Doktorsritgerðir hafa ekki verið varðar við aðra háskóla á Islandi.
Umfjöllun um tungumál doktorsritgerða við íslenska háskóla hlýtur
því fyrst og fremst að beinast að doktorsritgerðum við Háskóla Is-
lands.
Varðar voru 75 doktorsritgerðir við Háskóla Islands frá stofnun
hans 1911 til ársins 1999. Nokkuð vantar því upp á að þar hafi verið
varin ein ritgerð á ári á þessu tímabili. Doktorsvörnum fjölgaði þó
jafnt og þétt eftir því sem leið á tímabilið, eins og sýnt er á mynd 7.
Doktorsritgerðir varðar við Háskóla Islands á þessu tímabili voru
á þremur tungumálum. Nokkurt jafnræði er með íslensku og ensku,
eins og sjá má á töflu 3 hér á eftir, en enskan hefur þó yfirhöndina.
Helmingur ritgerðanna (50%) var á ensku, hátt í helmingur, eða 44,7%,
á íslensku en fjórar ritgerðir eða 5,3% voru á þýsku. Þrír Islendingar
skrifuðu ritgerðir sínar á þýsku, allar í læknisfræði (árin 1933,1935 og
1942) en höfundur fjórðu ritgerðarinnar, sem fjallaði um tónlist og var
varin 1959, var þýskur að uppruna (Doktorsritgerðaskrá Landsbókasafiis
Islands - Háskólabókasafns).
Tungumál Fjöldi Hlutfall
þýska 4 5,3
íslenska 34 44,7
enska 38 50,0
alls 76 100
Tafla 3. Tungumál doktorsritgerða við Háskóla Islands 1911-1999.
Hlutdeild hvers tungumálanna þriggja á tímabilinu 1911-1999 er
sýnd á mynd 7. Athygli vekur hve mjög hlutur ensku eykst síðustu
þrjá áratugi tuttugustu aldarinnar en þá hefur notkun þýsku alveg
lagst af fyrir nokkru.
Ritgerðir á öðrum málum en íslensku eru langflestar í læknisfræði