Þjóðviljinn - 28.07.1974, Blaðsíða 2

Þjóðviljinn - 28.07.1974, Blaðsíða 2
2 SÍÐA — ÞJ6ÐVILJINN Sunnudagur 28. júlí 1974. Hvltserkur er furöulegt steinskrfmsll viö austurströnd Vatnsness og vinsæl fyrirmynd Ijósmyndara. Vatnsnes skagar norð- ur i Húnaflóa milli Húnafjarðar og Mið- fjarðar. Allgóður hring- vegur er um nesið og Vesturhóp. Fylgir hann byggðinni og ströndinni um nesið vestan- og norðanvert og liggur meðfram Sigriðarstaða- vatni og Vesturhóps- vatni að austan. Endar þessa vegar tengjast Norðurlandsvegi með aðeins um 5 km bili. Enginn ætti þess vegna að villast af leið sinni um hringveginn mikla þó að hann legði þessa lykkju á leið sina. Fjallaklasi þekur gjörvallt nes- iö og heitir einu nafni Vatnsnes- fjall.Hæsti tindurinn er Þrælsfell (906m.) Ef fariö er réttsælis umhverfis nesiö, eru vegamót á Noröur- landsvegi skammt frá bænum Ósi, en þaöan eru um 5 km að Hvammstanga. Ibúar þar voru 390 við siðasta manntal. Þetta er sveitaþorp með túnum og búfén- aöi, en jafnframt er Hvamms- tangi verslunarstaður i héraðinu. Þar er allgóð höfn. Þorpið er byggt i landi Hvamms-bæjanna: Syðstahvamms, Helguhvamms og Kirkjuhvamms sem áður var kirkjustaður. Sérstakt hreppsfé- lag varð Hvammstangi 1938, en höfr. var þar löggilt 1895. Litlu norðan eru Kárastaðir. 1 fjallsbrúninni fyrir ofan bæinn er reisuleg klettaborg, og heitir hún Káraborg(476m.). Sunnan undan henni er fjallvegur um svonefnd- an Langahrygg austur yfir fjallið niður i Heydal og að Breiöaból- stað i Vesturhópi. Af Langahrygg Þannig er umhorfs inni i Borgarvirki. Saga Borgarvirkis er enn óráöin gáta. Feröamenn, sem leggja leiö sfna um Vesturhóp, ættu ekki aö láta sér nægja aö horfa til virkisins af þjóöveginum. Feröin upp I sjálft virkiö er rikulega launuö meö óvenjulegu umhverfi og ágætu útsýni. (Ljósm. Mjöll Snæsdóttir) Hringferð um Vatnsnes og Vesturhóp eru aðeins um 4 km. norður á Þrælsfell. Það er allgreitt upp- göngu og viðsýni þaðan gott. Þegar haldið er áfram norður- eftir ströndinni, er ekið í bröttum hlíðum Þorvaldsfjalls (436 m.) sem teygir kryppuna allt I sjó fram. A mjóum brimstalli I fjalls hlíðinni stendur bærinn Anastaöir sem varð frægur fyrir rikulegan hvalreka harðindavorið 1882. Þar rak 32 hvali 29. mai. Þetta var kærkomið búsilag og bjargaði mörgum frá hungri, þvi að hafis- inn lá fyrir Norðurlandi allt til hausts, og kom þvi ekkert sumar það árið. Litlu norðar er bærinn Skarð, en þar er heit uppspretta i flæðarmálinu. Um 3 km. norðar er komið að sérkennilegri hamra- brik, og I kvi undir hamrinum er snotur fjárrétt úr grjóti og timbri. Þarna rennur Hamarsá til sjávar, en hún kemur niður Hliöardalsem skerst suöur i fjall- lendiö austan Þorvaldsfjalls. Ströndin noröurundan er frem- ur strjálbýl, en hér er komiö á sögufrægar slóöir frá öldinni sem leiö. Um 10 km. fyrir noröan Hamarsá er bærinn lllugastaölr. Þar bjó Natan Ketilsson siöustu fjögur æviárin, og þar var hann myrtur 13. mars 1828 aðeins 33 ára gamall. Guðmundur bróöir Natans flutti að Illugastöðum eftir moröið, og afkomendur hans búa þar enn. A ströndinni fyrir norðan Illugastaði eru margir sérkennilegir klettar og stapar. Prestssetrið Tjörner um 6 km. noröar. Þar hefur séra Róbert Jack setið siðan 1955. Hann er skoskrar ættar og kom hingað sem knattspyrnuþjálfari fyrir mörgum árum, en gerðist siðar kennimaður. Á siðustu öld var um skeið (1837-1845) klerkur að Tjörn séra ögmundur Sigurðsson, höf- undur ljóðakversins Ogmundar- getu. Bærinn stendur á sléttlendi, en þaðan gengur klofinn dalur suður i hálendið. Heitir vestri hlutinn Þorgrimsstaðadaluren sá eystri Katadalur.og er þar sam- nefndur bær. Frá Katadal var Friðrik Sigurðsson sem myrti Natan Ketilsson i félagi við Agnesi Magnúsdóttur. Úr botni Katadals má ganga upp svokall- aða Kattarrófu og er þá stuttur fjallvegur yfir i Vesturhóp að bænum Þverá. Skammt fyrir norðan Tjörn er ekið fram hjá eyðibýlinu Flat- nefsstöðum.Þaðan var skáldkon- an Ólöf frá Hlöðum ættuð, og um uppvöxt hennar þarna er einn eftirminnilegasti hluti endur- minninga hennar. Þá er farið að nálgast nyrsta tanga Vatnsness sem heitir Nes- tá.En skömmu áður er komið að skeifulaga vik þar sem bær klúkir i grösugu túni undir klettavegg. Þetta er Hindisvik, fallegur og friösæll staöur meö fjölskrúöugu dýralifi. Hér bjó lengi kynlegur kvistur úr klerkastétt og merkur hagyrðingur, séra Sigurður Nor- land. Hann þjónaði Tjarnar- prestakalli I 40 ár, allt til ársins 1955.1 Hindisvik býr nú Ingibjörg Blöndal, sem var ráðskona séra Sigurðar, en ættmenn hins látna klerks eiga jörðina. Skammt norðan Hindisvikur sveigir vegurinn aftur til suðurs og útsýni opnast austur yfir Húnafjörð. A þessum slóðum stóð bærinn Krossanes, hlunnindajörð á gamla visu en er nú i eyði. Á hluta jarðarinnar byggði einstæð kona, Guðbjörg Jónasdóttir, ný- býli árið 1940 og nefndi það Sel- land. Þar býr þessi heiðurskona enn, en hún er nú á niræðisaldri. Skammt fyrir sunnan Krossa- nes fellur Þórsá til sjávar. Byggðin frá ánni og inn með firöinum kallast Síða. Þarna eru viða háir sjávarbakkar og mikið um sker og dranga. Fræg- ast slikra fyrirbæra er Hvftserk- ur, tilkomumikið steinskrimsli um 15 metra hátt. Kletturinn sést ekki af veginum, en best er að ganga niður á móts við hann milli Súluvalla og Ósa. Bærinn Ósar stendur þar sem ós Sigriðar- staöavatns rennur til sjávar. Af Illugastaðir á Vatnsnesi. Þar var Natan Ketilsson myrtur árið 1828. Ættmenn Natans búa enn á Illugastöðum.

x

Þjóðviljinn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Þjóðviljinn
https://timarit.is/publication/257

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.