Morgunblaðið - 04.11.2009, Blaðsíða 1
M I Ð V I K U D A G U R 4. N Ó V E M B E R 2 0 0 9
STOFNAÐ 1913
298. tölublað
97. árgangur
Landsprent ehf.
MBL.IS
Morgunblaðið
hvar sem er
hvenær sem er
mbl.is
«LEIKGLEÐI Á KÖRFUKNATTLEIKSMÓTI
ÚRSLIT AUKAATRIÐI Á
HÓPBÍLAMÓTI FJÖLNIS
«ÖZDEN DÓRA HATTAHÖNNUÐUR
Lærði hjá þeim
bestu í Bretlandi
96
ára
SÓLIN er lágt á lofti á hádegi á vetrarhimninum og getur það
valdið mörgum, ekki síst ökumönnum, talsverðum óþæg-
indum þegar geislarnir byrgja þeim sýn.
Ökumaður á Gullinbrú í Reykjavík blindaðist af sólinni í gær
með þeim afleiðingum að hann ók á ljósastaur og þótt talsvert
sæi á bílnum og staurnum urðu meiðsli ekki alvarleg.
Lögreglan beinir því til ökumanna að fara afar varlega þegar
sólin er hvað lægst á lofti, þeir gæti þess að hafa rúður hrein-
ar og ljósabúnað í lagi.
FARA ÞARF VARLEGA Í UMFERÐINNI ÞEGAR SÓL ER LÁGT Á LOFTI
Morgunblaðið/RAX
Umferð gekk ágætlega í gær þótt nokkur óhöpp hafi orðið vegna þess að ökumenn blinduðust af sól
Loftrýmisgæsla yfir Íslandi mæt-
ir engri beinni varnarþörf. Megin-
verkefni þeirra erlendu herja sem
gæslunni sinna er að fljúga til móts
við rússneskar sprengjuflugvélar
og fylgja þeim eftir. Ekkert liggur
hinsvegar fyrir um hvernig brugð-
ist skuli við rjúfi Rússar íslenska
lofthelgi eða hver eigi að taka
ákvörðun um viðbrögð. Þetta kem-
ur fram í grein eftir Höllu Gunn-
arsdóttur í Skírni. »11
Rjúfi Rússar lofthelgi er
engin viðbragðsáætlun
Ekki er sjálf-
gefið að eig-
endur fyrir-
tækja, sem
skuldir hafa ver-
ið afskrifaðar
hjá, komi að
áframhaldandi
rekstri þeirra.
Þetta segir Jó-
hanna Sigurð-
ardóttir forsætis-
ráðherra um þann möguleika að
Nýja Kaupþing afskrifi tuga millj-
arða króna skuldir Haga en núver-
andi eigendur verði áfram við
stjórnvölinn. Telur forsætisráð-
herra að í tilvikum stærri fyr-
irtækja sé rétt að bjóða fyrirtækin
hæstbjóðanda. »6
Vill fyrirtæki í útboð eftir
skuldaafskriftir bankanna
Jóhanna
Sigurðardóttir
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
ERLENDAR skuldir Íslands gætu náð um 310% af
landsframleiðslu á þessu ári. Yfir tuttugu prósent stærstu
fyrirtækja eru gjaldþrota eða í greiðslustöðvun. Fimmta
hvert heimili með neikvæða eiginfjárstöðu og hlutfallið
hækkar haldi húsnæðisverð áfram að lækka. Alþjóða-
gjaldeyrissjóðurinn birti í gær skýrslu um efnahagsáætl-
un Íslands.
Í skýrslunni er mat AGS sett fram, þess efnis að
skuldastaða landsins sé ekki jafnslæm og áður var talið,
og telur sjóðurinn að Ísland geti risið undir byrðinni. Gert
er ráð fyrir að hagvöxtur verði aftur árið 2011, þá 0,9%, og
fari stighækkandi árin á eftir. Árið 2014 er gert ráð fyrir
4% hagvexti.
Þá er í skýrslunni komið inn á ýmsa áhættuþætti.
Einna stærstur er bakreikningur sem komið getur til ef
neyðarlögunum verður hnekkt fyrir dómi. Talið er að um
620 milljarðar króna geti fallið á íslenska ríkið fari svo.
Það myndi auka skuldir um 40% af landsframleiðslu.
Bankarnir eiga að geta mætt áföllum
Hvað bankana varðar er talið að þeir þurfi að endur-
skoða og jafnvel afskrifa tvö af hverjum þremur lánum ís-
lenskra fyrirtækja. Gjaldþrotum hafi enda fjölgað veru-
lega á árinu eða um 20% frá fyrra ári.
Steingrímur J. Sigfússon fjármálaráðherra segir ljóst
að óvissa ríki um marga þætti og framtíðarinnar sé að
dæma um það hvernig tekist hafi til. „Það ræðst allt af
því hvort þarna er nægilegt borð fyrir báru til að mæta
þessum afskriftum, s.s. í matinu á lánasöfnunum.“
Lánasöfn nýju bankanna eru einnig til umfjöllunar og
fá vægast sagt slæma einkunn, en talið er að afskrifa
þurfi allt að 60-70% prósent sumra flokka útlána. Þrátt
fyrir þetta telja Steingrímur og Gylfi Magnússon við-
skiptaráðherra að bankarnir hafi verið nægilega vel fjár-
magnaðir. „Þeir byrjuðu með umtalsvert hærra eigin-
fjárhlutfall en er alþjóðlegt lágmark og það endurspeglar
þessa óvissu,“ segir Gylfi. Í skýrslu AGS er nefnt að
margir Íslendingar telji skyndilausn á efnahagsvandan-
um felast í upptöku evru. Ríkisstjórnin viðurkenni þó að
yrði sú leið farin tæki hún mörg ár í framkvæmd.
620 milljarðar
gætu fallið á ríkið
Hár reikningur ef neyðarlögum verður hnekkt fyrir dómi
Bankarnir þurfa að endurskoða 66% lána til fyrirtækja
» Erlendar skuldir gætu náð 310%
af landsframleiðslu á þessu ári
» Yfir 20% stærstu fyrirtækja eru
gjaldþrota eða í greiðslustöðvun
» Skuldastaðan betri en talið var
TILRAUN um rafrænar kosningar í
nokkrum sveitarfélögum næsta vor
hefur verið frestað. Unnið hefur verið
að málinu í ráðu-
neyti sveit-
arstjórnarmála en
fjárskortur haml-
ar því að lengra
verði komist í bili.
„Við þurfum 35 til
40 milljónir kr.
svo ljúka megi
verkefninu. Und-
irbúningsvinnu er
lokið en þróun
hugbúnaðar er
eftir og því frestast þetta til næstu
kosninga enda nýtist sú vinna sem við
höfum þegar lagt í málið,“ segir
Kristján L. Möller samgöngu- og
sveitarstjórnarráðherra.
Miðað var við að rafrænar kosn-
ingar yrðu haldnar í einu til þremur
sveitarfélögum.
„Við tókum jákvætt í að vera eitt af
þessum sveitarfélögum í rafrænum
kosningum. Höfðum sent inn erindi
þar um til ráðuneytisins en höfum
ekki heyrt neitt meira,“ segir Ásgerð-
ur Halldórsdóttir bæjarstjóri á Sel-
tjarnarnesi. sbs@mbl.is
Fresta raf-
rænum
kosningum
Kristján
L. Möller
Þurfa 40 milljónir
í hugbúnaðarþróun