Tíminn - 17.12.1953, Qupperneq 3
287. blaff.
TÍMINN, fimmtudaginn 17. desember 1953.
Ríkið veitti fimm sinnum meira fé til íbúðabygginga í
kaupstöðum og kauptúnum á árúnum 1950-53
en á tímabilinu 1944-49
Aldrei meiri ríkisframlög tii atvínnufyrirtækja í kauptúnum en 1950-53
Ræða Steingríms Steinþórssonar félagsmáíaráðh.
í eldhúsdagsumræðunum í fyrrakvöld
afskrifaður baeði vegna eigin ingar hafa allt frá því að fyrr- mörgum sinnum betur fyrir
þvermóðsku og fullkomins ó- verandi ríkisstjórn var mynd- lánsfjárþörf landbúnaðarins
vilja Sjálfstæðisflokksins til uð í ársbyrjun 1950 og til þessa en áður var gert.
samstarfs, voru engir aðrir tíma haldið því fram, að
sem leitað yröi til um stjórn- allar aðgerðir þeirrar ríkis-
arsamstarf nema Sjálfstæðis- stjórnar hafi orðið til
flokksins. Kommúnistaflokk- böls og ófarnaðar fyr-
Hæstyirttir fjármálaráð-
herra gerðl í ræðu sinni í gær-
kveldi nokkra grein fyrir að-
draganda að stofnun núver-
andi ríkisstjórnar, er tók við
störfum um miðjan septem-
ber í haust.
- Ráðherrann drap einnig á
nokkur mál, er samkomulag
hafði náðst um milli þeirra
flokka — þ. e. Framsóknar-
flokksins og Sjálfstæðisflokks;
ins, er styðja núverandi rík ,
isstjórn, að hrundiö yrði í 'urinn- þessi einræðisflokkur, ir þjóðina. Þessum öfugmæl-
framkvæmd meðan stjórnar- isem reynir að hylja sig í sauð- um er haldið á lofti, þótt þaú
samstarfið varir. Mál þessi!argæru’ hefir aldrei sýnt hafi verið marg hrakin og
eru mjög mikilvæg og munu i Þ.1ónkun sína og undirlægju- reynsla hafi sannað algjör-
sum þeirra valda þáttaskilum |llátt við alWóða kommúnism- lega hið gagnstæða. |
í þróunarsögu þjóðarinnar. jann og einkum aHí, er iykt • Ég vil nú ' nefna nokkur |
Ég riiun ekki hér fara að end- tar af Rússlandi, jafn greini- dæmi til þess að afsanna enn ;
urtaka það sem fjármálaráð-i1§ga og hina siðustu tíma-Allt einu sinni þann róg og þær !
herrann sagði í sinni ræðu, ■ amstarf við hann var Þvi aö lokleysur sem haldið er fram
en vil þó benda á eftirfarandi. sjálfsögðu eins og áður úti- varðandi þessi mál.
lokað með öllu. Kommúnist-
Samstarf þriggja flokka arnir hafa tekið að sér hlut- ' Stórbættur f járhagur
æskilegt. - verk Þorbjarnar Rindils, það (ríkisins.
Framsóknarflokkurinn leit' er að draga lokur frá hurðum j Um áramót 1949-‘50 var f jár
svo á eftir kosningarnar s. 1. ' tií þess að sem auðveldast sé hagur rikissjóðs í því ófremd-
sumar að eðlilegast og affara- | fyrir óvini þess lýðræðisskipu- j arástandi, sem kunnugt gr. f
sælast fyrir land og lýð væri, lags, er vér teljum fjöregg.Var mjög nærri því að Alþingi
að samstarf gæti tekist milli þjóðfélags vors, að geta feng-jgæfist upp við að setja f jár- j
lýðræðisflokkanna þriggja. ið tækifæri til þess að vega að lög. Svo hefir um skipt undir j
Beitti Framsóknarflokkurinn því. Flokksnefna sú er kallar jhinni öruggu fjármálastjórn ]
sér fyrir því, að sú leið væri sig Þjóðvarnarflokk, er svo jnúverandi fjármálaráðherra,!
farin og tjáði sig undir eins greinileg, að ekki verður um' að þessi síðustu ár hefðu fjár 1
vottur um hVe þessir flokkar
auglýsa sinn eigin vesaldóm
og vanrækslu í þessum mál-
um rækilega. Ég vil eins og
varðandi landbúnaðarlánin
láta tölurhar tala.
Helstu félagslegú ráðstaf-
anir ríkisins varðandi hús-
t næðismál þéttbýlisins eru
Nokkrar tölur skýra þenn- j þrenns konar. Það erú fram-
an samanburð. Árin 1945— lög til Verkamannabústaða.
1946 fengu deildir Búnaðar- j Til útrýmingar heilsuspillandi
bankans, er veita lán til j húsnæði samkvæmt lögum
landbúnaðarins — þ. e. Bygg, þar um. Og til Lánadeildar
ingarsjóður, Ræktunarsjóð- jsmáíbúða. Hin fjórða leið sem
ur og Veðdeild — Iánsfé er nefna mætti eru Byggingar-
nam 1,8 millj. króna, eða að samvinnufélög, sem fá ríkis-
meðaltali á ári um 900 þus.! ábyrgð fyrir lánum, en engin
krónum. Árín 1947—1949, bein framlög fyrir atbeina
nam það fjármagn er þessar j ríkisvaldsins. Verður þeim því
sömu deildir fengu tæpum sleppt í þeim samanburði, sem
24 miiljónum króna, eöa að . hér fer á eftir. Um hinar þrjár
meðaltali tæplega 8 millj. leiðirnar vil ég gefa þessar
króna árlega. En árin 1950— [ upplýsingar.
1953, eða í 4 ár nam lánsfé J
tíl þessara deilda bankans Framlögin til verkamanna-
fast að 80 millj. króna, eða! bústaða.
allt'að 20 millj. króna að j Árin 1944—1946 sat við völd
meðaltali á ári. Af þessum hér á landi samstjórn Sjálf-
lánum hafa nú um 30 millj. j stæðisflokksins og komma og
króna verið afhent Búnað- krata. Framlög til verka-
arbankanum sem óaftur- \ mannabústaða voru þau ár
kræft stofnfé. 735 þús. krónur að meðaltali.
Það sem þessi ár setti megin-
svip á byggingarframkvæmdir
Reykjavikur og jafnvel víðar
um land voru hinar óhófs
iúsan til þess að taka þátt í villst, aöeins útibú frá komm- j mál ríkisins verið í góðu horfi., FlarsklPtin-
slíku samstarfi, ef málefna- únistum, þeir hlýða skipun- Öruggur greiðslujöfnuður,! Þetta yfirlit sannar hve stór
samningar næðust. Sú til- um komma í öllum greinum. engir tekjustofnar hækkaðir, felld úreyting hefir á orðið(
raun strandaði á fullum óvilja Hefir nokkur verið í óvissu en nú gert ráð fyrir að lækka 1 Þessum efnum, þar sem út- jstóru og rándýru villu-bygg-
bæði Sjálfstæðisflokksins og um þetta áður, þá hafa at- j tekjuskattstiga allverulega. lán ti3 Jandbúnaðarins hafa mgar, sem þá voru reistar og
Alþýöuílokksins um að taka burðir þeir er gerðust hér í (Þessi örugga fjármálastjórn meira en tuttugfaldast úr þess _Þvi nær allt tiltækt fjármagn
upp þriggja flokka samstarf. hinu háa Alþingi fyrir fáum 'hefir verið grundvöllur þess um stofnlánadeildum Búnaö-, tú íbúðarbyggingar var fest í.
Alþýðuflokkurinn greip til dögum hlotið að opna augu að hægt hefir verið að vinna,arbankans fra Þvi sem þau Arin 1947—1949 þegar sam-
þess óyndisúrræðis, þegar rík- þeirra. Það gerðist þá,' að viðreisn og eflingu atvinnu jvoru arin 1945—1946. Bændur stjórn Framsóknarflokksins,
■ ■ 1 hafa einnig tekið á móti þessu Sjálfstæðisflolcksins og Al-
aukna lánsfé með stórhúg og, þýðuflokksins, undir forsæti
myndarskap. Hverja krónu þess flokks, fór með völd voru
sem þeir sjálfir hafa getað, framlög ríkisins til verka-
isstjórn Stefáns Jóh. Stefáns-]að Þjóðvarnarmenn studdu veganna.
sonar gafst upp í árslok 1949 , kommúnista til þess að fá full!
vegna erfiðleika er að steðj-!trúa bæði í Menntamálaráði Stöðvun sjávarútvegsins
og í Utvarpsráð. Þetta ber þess afstýrt.
glöggt vitni að forustumenn! Varðandi afkomu atvinnu
uðu, að neita gjörsamlega
þátttöku í ríkisstjórn. Stór-
mannleg var sú afstaða ekki,
og þó einkum vegna þess að
hún mótaðist fyrst og fremst
af því, að Alþýðuflokkurinn
treysti sér alls ekki til þess að
taka þátt í því erfiða en bráð-
nauðsýnlega endurreisnar-
starfi, sem þá varð að hefja,
ef þjóðarfleyinu ætti ekki al-
gjörlega að hvolfa. Þessari
neikvæðu og óvirku afstöðu
heldur Alþýðuflokkurinn enn.
Hann hefir nítt niður allar
viðreisnartillögur ríkisstjórn-
arinnar s.l. 4 ár, án þess að
leitast við að benda á önnur
úrræði er nokkru gætu orkað
til úrbóta. Alþýðuflokkurinn
hefir þvi bæði síöasta kjör-
tímabil og eins nú í byrjun
hins nýja kjörtímabils dæmt
sjálfan sig algjörlega úr leik.
Hann hefir verið með fýlu —
eins og krakkarnir oröa það.
Þegar svo á hinu leitinu var
engin vilji hjá Sjálfstæðisfl.
heldur hið gagnstæða, til þess
að taka upp samstarf við Al-
þýðuflokkinn, var sú leið úr
sögunni. En því drep ég á
þetta hér, að ég lít svo á, að j einungis orðið til þess að
það hefði tvímælalaust verið skapa öng’þveiti og marghátt-
lagt til fjárfestingar samhliða .mannabústaða rúmlega ein
Þjóðvarnarflokksins telja það 'veganna síðastliðin 4 ár vil ég lánsfé Þessu, hafa þeir notað , milljón króna að meðaltali
rétt og sjálfsagt að kommúri- J fýrst nefna sjávarútveginn. í ti! margvíslegra umbóta — og(Þau 3 ár. En árin 1950—1953,
istar ráði sem mestu varðandi ársbyrjun 1950 voru útflutn-!hafa með stærri skrefum en , eða þau hartnær 4 ár er sam-
ingsatvinnuvegir þjóðarinnar uoklíru sinni fyrr stefnt mark . stjórn Framsóknarflokksins
því nær stöðvaðir — og allir víst að Því að breyta búskap-, og Sjálfstæðisflokksins hefir
sem til þekktu vissu að algert, arhátCúm sínum frá þvi að úarið með stjórn landsins hef-
strand var framundan nema jvera fleytings rányrkjubúskap |ir að meðaltali verið lagt fram
róttækar aðgerðir kæmu til. rur 1 raunverule8'an ræktunar- jtil verkamannabústaða um 3,8
Aflabrestur á síldveiðum hefir ,búskap. Á þessu ári er lokiö að. millj. króna. Heildarframlög
uppeldis- og menntamál þjóö
arinnar. Þegar þing kom sam
an fyrst i haust reyndu Þjóð
varnarmenn að láta líta svo
út að þeir hefðu nokkra sér-
stöðu gagnvart kommúnist-
um. Nú hafa þeir algjörlega
gefist upp við það — og þjóna
húsbændum sinum — komm-
unistunum af sömu trú-
mennsku — og þeir — komm-
únistarnir þjóna hinum aust-
rænu húsbændum sínum.
Öfugmæli stjórnar-
andstæðinga.
Ef ekki hefði tekist, sam- Aukið fjármagn til
starf um stjórn landsins s.l. landbúnaðarins,
haust milli Framsóknarflokks Þessu næst vil ég fara fáum
ins og SjálfstæðisflokkSins,'orðum um afkomu landbún-
voru engin úrræði önnur fyrir' aðarins siðustu árin. Þar hafa
hendi en nýjar kosningar eða skipst á skin og skúrir eins og
geysilegur öll þessi ár Þá hafa {omistu hinum stórfelldu sauð— itil veikamannabústaða
og fiskveiðar brugðist mjög í fjárskiptum er taka til mikils,1944—1953 hafa. numið
mörgum verstöðvum, svo að
valdið hefir þar örbyrgð og
atvinnuleysi. Þrátt fyrir þetta
hefir tekist að halda þessari
mestu framleiðslugrein þjóð-
ar vorrar svo í horfi, að fram-
leiðsla hefur aukist.
utanþingstjórn. Hvort tveggja
var fullkomið neyðarúrræði.
Kosningar í haust hefðu engu
annars staðar. Sum árin frá
1950 hafa verið hörð og erfið
og valdið landbúnaðinum
árin
fast
hluta landsins — og er það, við 20 millj. króna, en af þeirri
von allra að þar með hafi ver- jupphæð hafa um þrír fjóröu
ið unninn bugur á mæðiveik- j hlutar fengist meöan fyrrver-
inni. Fjárskiptin hafa kostað^ndi og núverandi ríkisstjórn
ríkissjóð miklar upphæðir, enjfór með völd. Þetta yfirlit sýn
þó valdið bændum mörgum|ir greinilega að framlög til
eru al-
morgum j
sinnum meira tjóni. Ef allt fer: verkamannabústaða
samkvæmt því sem vonir, gjörlega i öfugu hlutfalli við
krata í
standa til verður um geysi- þátttöku komma og
mikla framleiðsluaukningu jrikisstjórn. Þegar báðir þessir
sauðfjárafurða að ræða næstu
árin.
verulegu breytt um styrkleika. miklu tjóni. Það ár sem nú er
hlutföll í Alþingi — og því
bezta og vænlegasta leið til
þóss að leysa stjórnarkrepp-
una s.l. sumar, ef slík þríhyrnt
samvinna.hefði náðst.
aða erfiðleika. Stjórnarstefna
núverandi rikisstjórnar er ó-
breytt í fjárhags- og atvinnu-
málum frá því, sem var hjá
fyrrverandi ríkisstjórn. Verð-
Kommúnistar og Þjóð- ur leitast við að halda áfram
varnarflokkurinn. Iþví viðreisnarstarfi, sem þá
Þegar Alþýðuflokkurinn var I var unnið. Stjórnarandstæð-
að kveðja, hefir hins vegar
verið mjög hagstætt um veðr-
áttu og alla afkomu. Ræktun-
arframkvæmdir bænda og
húsabyggingar hafa verið
meiri síðustu fjögur árin en
nokkru sinni fyrr. Hverju er
það að þakka? Því er fljót-
svarað. Það er vegna þess að
sú ríkisstjórn, er með völd
hefir farið s.l. 4 ár, hefir séð
Húsnæðismál bæjanna.
Fyrir fátt eða ekkert
hafa stjórnarandstæðingar —
kommar og kratar — gagn-
rýnt fyrrverandi ríkisstjórn
og eins þá er nú situr, eins og
fyrir að ekkert að gagni hafi
síöustu 4 árin verið gert til
þess að koma upp viðunandi
húsnæði yfir fólk í kaupstöð-
um og kauptúnum. Síendur-
teknar svívirðingar stjórnar-
andstæðiriga í garð ríkisstjórn
arinnar varðandi húsnæðis-
mál þéttbýlisins og vanrækslu
í þeim efnum, er gleggstur
flokkar voru í ríkisstjórn, var
langminnst framlag til verka-
mannabústaða, óx nokkuð
þegar kommar hrökkluðust
úr stjórn, en óx þó langsam-
lega mest þegar kratar' voru
einnig farnir fyrir borð. Það
er vo nað háttv. stjórnarand-
stæðingar séu hreyknir af
þessum afrekum.
Lánadeild smáíbúða.
Lögin um útrýmingu heilsu
spíllandi húsnæðis voru sett á
nýsköpunarárunum 1944—’46,
en algjörlega láðist að ætla
nokkurt fé til þess að fram-
kvæ'ma þau, svo aö framlög
CFiamh. á 4. eiðu). ,