Tíminn - 29.04.1960, Blaðsíða 13

13
Alvörukrónan
(Framhald af 11. síðu).
sagt i sakleysi, þegar þjófur
inn er handtekinn: Við vor-
um úti undir vegg að pissa!
Þá finnst höfundi (eða höf-
undum) þunglega horfa í
menningarmálum okkar. Full
trúi upplausnarinnar og af-
menntunarinnar er Jón plötu
skáld: Afreka Snorra Sturlu
sonar og Jóns Plötuskálds,
(sem hefur hlotið verðlaun
Almenna gjafabókafélagsins)
verður jafnan minnzt sam-
hliða. Snorri Sturluson inn-
leiddi bækur á íslandi og Jón
Plötuskáld útrýmdi bókum á
íslandi. Á sama hátt er trú
og siðferði þjóðarinnar sett
á svið — og reynist heldur
lítið. ÞjóSpn biður að vísu
guð að hjálpa sér, þegar hún
hnerrar, en annars yfirleitt
ekki!
Og allt þetta öngþveiti end
ar með því að Mr. Castillo
kaupir landið og skipar hér
govenor sinn Gísla Sjakalín.
Stjórnarráðshúsið er gert að
tukthúsi á ný, þingið er sent
heim — og Kópavogur gerð-
ur höfuðstaður landsins! —
Og Jón Pá, alþingismaður á
heimleið, er látinn segja loka
orðið: — „Eg býst við að
mörgum muni vera innan-
brjósts eins og smala, sem
týnt hefur öllum ánum sín-
um í þoku, eða skipstjóra,
sem kemur belgjalaus í land“.
Hér eru engir viðvaning-
ar að verki og er greinilegt
að skáldið hefur þegar slitið
barnsskónum. Kvæðin eru
einnig góður skáldskapur og
falla vel að efni leiksins. Ef
þetta leikrit væri leikið í
góðu leikhúsi með reyndum
leikurum, sæist bezt, að hér
er um ágætt verk að ræða.
Leikfélag Kópavogs er ungt
að árum og býr við erfiða að-
stöðu. Það gefur því auga leið
að það er erfitt að fá góða
menn í öll hlutverk í leikriti,
þar sem leikarar þurfa að
vera yfir þrjátíu talsins. —
Leikstjórinn Jónas Jónasson
leysir þó verk sitt ágætlega
af hendi og af miklum dugn
aði. Tekst honum furðulega
að halda uppi aga í liðinu og
skapa góðan heildarblæ á sýn
ingunni. Með aðalhlutverkið,
Gísla Sjakalín, fer Magnús
B. Kristinsson. Gerir Magnús
margt vel í hlutverkinu, eink
um í upphafs og lokaþætti.
Sveinn Halldórsson, sem leik
ur Þóri Þverbrest er prýðileg
ur. Hin meðfædda leikgáfa
hans minnir jafnvel á Bryn
jólf Jóhannesson. Af öðrum
leikurum sem vöktu sérstaka
athygli voru Gestur Gíslason,
sem lék heiðarlegan embætt
ismann af mikilli sannfær-
ingu; Auður Jónsdóttir, sem
er reynd leikkona og skilaði
sínu hlutverki ágætlega, og
Sigurður Grétar Guðmunds-
sem lék bæði Jón Vítamín
Svar til gamaís Dalamanns
í 73. tölublaði Tímans þ. á. birt-
ist grein er nefnist: „Hver verður
hlutur Dalaimanna“? Höfundur
greinarinnar er „Gamall Dalamað-
ur“. Greinin fjallar um væntan-
lega bbk „Dalamenn", sem séra
Jón Guðnason vinnur nú að.
Það virðist vera tilgangur grein-
arihöfundar með ritsmíð þessari,
að hvetja fyrrverandi sýslunga
sína til að veita bókaútgáfu þess-
ari fjárhagslegan stuðning á höfð-
inglegan 'hátt og að sjá sóma sinn
í að 'hefja sig upp úr þeirri kot-
ungslegu hneisu, sem fréttin um
5000 króna framlagið virðist hafa
greypt í vitund hans. Þó mér
komi grein þessi iþannig fyrir sjón-
ir, að hún sé elkki fallin til að vera
stór liður í umræddu menningar-
máli, finn ég mér skylt — meðal
annars vegna þess að það féll í
minn hlut að hreyfa þessu máli
fyrst á opinberum vettvangi í Da'la
sýslu — að gera grein fyrir hver
„hiutur Dalamanna“ er í um-
ræddri bókaúitgáfu nú í dag:
30. liður sýslufundargjörðar
Dalasýslu 1958 hljóðar svo: •
„Geir Sigurðsson sýslunefndar-
maður Hvammsihrepps vakti máls
á 'því, að sýslunefndin kysi 3 menn
til þess að rœða við séra Jón
Guðnason skjalavörð, og kynna
sér hvort vænta mætti bókar frá
honum um Dalamenn í svipuðu
formi og áður útkomin bók frá
honum er hann nefnir Stranda-
menn. Ætti hin kjörna nefnd síð-
hagfræðing og Jón Plötu-
skáld. Af Sigurði eigum við
eftir að frétta meira, ef að
líkum lætur.
HHnar ungu leikkonur
Helga Harðardóttir, Sigríður
Soffía Sandholt, Hólmfríður
Þórhallsdóttir og Auður Júl-
íusdóttir, settu einnig sér-
staklega skemmtilegan blæ á
þessa leiksýningu. Þá gætu
tvímenningarnjr (ný útgáfa
af Litla og Stóra), Pétur
Sveinsson og Árni Kárason,
átt framtíð fyrir sér. Miðað
við allar aðstæður verður að
telja þetta vel heppnaða sýn
ingu, sem er bæði höfundum
hennar og Leikfélagi Kópa-
vogs til sóma.
Gunnar Dal.
an að vinna að því, að þessi hug-
mynd komist í framkvæmt. Sam-
þykkt var í einu hljóði að kjósa
nefndina og hlutu þessir kosn-
ingu: Friðjón Þórðarson, sýslu-
maður, Geir Sigurðsson, Skerðihgs
stöðum og Einar Kristjánsson,
skólastjóri, Laugafelli."
Þessi umgetna nefnd . sat fund
með séra Jóni Guðnasyni í nóv.
1958. Að þeim viðræðum loknum
var því slegið föstu, að sami hátt-
ur yrði hafður á með útgáfu þess-
arar bókar eins og að því er snerti
bókina Strandamenn, að höfund-
urinn væri sjálfur útgefandinn en
nyti verðskuldáðs stuðnings ann-
arra aðila.
í beinu áframhaldi af framan-
skráðu er svohljóðandi ályktun
samkvæmt 29. lið sýslufundar-
gjörðar Dalasýslu 1959:
„Nefnd sú, er kosin var á sein-
asta sýslufundi samkv. 30. lið
sýslunefndar 1958 upplýsti fyrir
sýslunefndinni, að hún hafði rætt
við séra Jón Guðnason skjalavör
um væntanlega bók um Dalamenn.
Hefur séra Jón þegar unnið aH-
mikið að samningu bókarinnar og
er útkomu hennar að væmta, að
forfallalausu, áður en langir tím-
ar 'liða. Sýslunefndin heimilar odd
vita sínum að greiða úr sýslusjóði
kr. 5000.00 í þessu skyni og ákveð-
ur ennfremur að upphæð samkv.
3. lið í skrá um ýmsa sjóði sýsl-
unnar verði varið til útgáfunnar.
Samþ. með öllum atkvæðum, og
skal nefnd sú, er kosin var á sein-
asta sýslufundi, vegna þessa máls,
starfa áfram.“
Með þessari ályktun er engu
■slegið föstu um endanlegt framlag
Dalamanna til umgetinnar bókaút-
gáfu. Sýs'lunefndin mun hins veg-
ar hafa einróma litið svo á, að um-
getið framlag — um 11.000 krón-
ur álls — væri aðeins heimild ‘til
byrjunarstuðnings við menningar-
mál, sem væri á byrjunarstigi að
því er fjárfrekar framkvæmdir
snertir. Mál þetta nýtur mikilar
vins'emdar sýslunefndarinnar allr-
ar og þessi gamli sýslungi gjörir
hvorki ábyngri sýslunefnd, eða
öðrum Dalamönnum neinn greiða
með þvi að fara með lausafregnir
í opinbert blað, draga þar af lítils-
virðingarályktanir og senda síðan
ádeilutón heim á fornar slóðir.
Þess er og vert að geta, að þing-
maður Dalamanna og oddviti sýslu
nefndar Dalasýslu, sem einnig sat
‘■V,V,N."V.V.'V.'N..V.'VV.V,V.W<'V"i
á Alþingi 1959 höfðu forgöngu
um að veitt var nokkur upphæð í
fjárlögum í þessu skyni.
• Nokkru fyrir seinustu áramót
skrifaði umgetin nefnd bréf í alla
hreppa sýslunnar þar sem hún
kvaddi 2—3 sjálfboðaliða í hverri
sveit til að safna myndum í bók-
ina og áskriftum henni. Allir
brugðust .sérlega vel við þessu.
Þessum verkum er nú að Ijúka,
og hefur komið í ljós í gegnum
þetta, að áhugi fyrir þessu menn-
ingarmóli er mikill og almennur
víðsvegar um héraðið. Myndasafn
er þegar orðið allmikið en mynda
mót kosta viðkomendur sjálfir og
áskrifendur eru mjög margir mið-
að við fámenni sýslunnar.
Ég hef bá gert grein fyrir
hvernig héraðsbúar hér í Dölum
vestur, standa gagnvart því þrek-
virki og vinsemd er hinn þjóð-
kunni ættfræðingur og menning:
arfrömuður séra Jón Guðnason
hefur í 'hyggju að sýna í garð okk-
ar aldagaml'a söguhéraðs. f gegnum
nokkur afskipti af þessu máli, tel
ég mig 'hafa komizt að raun um,
að það muni ekki standa á fóllk-
inu í iþessu héraði til að sýna þess-
um mennin'gararfi til óborinna
kynslóða hvern þann sóma.sam-
legan stuðning, sem þörf krefur.
Að siðustu langar mig til að
leggja eina spurningu íyrir þenn-
an gamla sýslunga hver sem hann
er:
Hver verður hlutur „gamalla
Dalamanna“ í þessu máli? Það
snertir þá engi síður en okkur,
sem enn höfum ekki yíirgefið átt-
hagána. Vill nú ekki þessi gamli
sýslungi geysa fram á vöHinn, sem
sjálfboðaliði, og hafa til dæmis
forgöngu um myndasöfnun og
áskriftasöfnun meðal burtfluttra
Dalamanna í sambandi við útgáfu
bókarinnar um Dalamenn? Með
því veitir hann málinu mikinn
fjórhagslegan og menningarlegan
stuðning.
Ég óska honum til hamingju
með það starf.
Geir Sigurðsson,
Skerðingsstöðum.
Forstöðukona
óskast til að annast rekstur á nótcli voru vfir tíma-
bilið júní—sept. i sumar.
Þær sem vildu sinna þessu, eru beðnai' að hafa
samband við kaupfélagsstjórann, sem veitir nánari
upplýsingar.
Kaupfélag Austur-Skagfirðinga,
Hofsósi.
Veiðileyfi
óskast í laxveiðiá fyrir 10 útlendinga.
Ferðaskrifstofa Páls Arasonar,
Hafnarstræti 8. Simi 17641.
Alúðarþakkir fyrir auðsýnda samúð við fráfall og útför sor.ar
míns,
Guðmundar Þorleifssonar,
frá Breiðholti.
Fyrir mína hönd og vandamanna.
Jóhanna Ólafsdóttir. .
Látiö Perlu létta störfin!
... ékiei'fc sleppur
ótrebt í gegni
»V*V«V*V*X*"S.»X»V*‘V»V»V»‘
,»V»V»V»V»V'V»V*V*V»V*V»V*V*V»V»V»V*V»V-V*