Tíminn - 15.07.1960, Síða 5
TfTttlNN, föstaðagkm 15. JÚK 1960.
5
Úfgefandi: FRAMSÓKNARFLOKKURINN.
Framkvæmdast.ióri: Tómas Árnason. Rit-
stjórar: Þórarinn Þórarinsson (áb.)s Andrés
Kristjánsson. Fréttastjóri: Tómas Karlsson.
Auglýsingastj.: Egill Bjamason. Skrifstofur
f Edduhúsinu. — Símar: 18300—18305.
Auglýsingasími: 19523 Afgreiðslusimi:
12323. — Prentsmiðjan Edda h.f.
Gísli svarar Gröndal
Alþýðublaðið birti í fyrradag forystugrein eftir Bene-
dilct Gröndal, þar sém mjög eindregið er tekið undir
árásir Mbl. á Tímann fyrir gagnrýni þá, sem hann hefur
haldið uppi undanfarið á ríkisstjórnina og yfirstjórn
landhelgisgæzlunnar fyrir lélegan fréttaflutning af land-
helgisbrotum Breta og ofbeldisverkum, er þeir hafa
íramið í sambandi við þau. Gröndal gengur svo langt
að kalla þessi skrif Tímans stórhættuleg. í gær birtir
svo Alþýðublaðið grein, sem er bersýnilega eftir hinn
ritstjóra blaðsins, Gísla Ástþórsson, og kveður þar vissu-
lega við annan tón. Greinin hljóðar á þessa leið:
„Fregnin um frásagnir brezkra blaða af „loftárásum"
á enska togara sýnir, hversu fáránlegar fréttir eru birtar
í Bretlandi — og raunar annars staðar í heiminum, af
árekstrunum í íslenzkri landhelgi. í þessum fréttaflutn-
ingi virðast brezkar fréttastofur vera einráðar, og frétt-
irnar eru nálega eingongu eftir brezkum heimildum.
Árangurinn er sá, að heimurinn les frásagnir af þessum
atburðum, sem gefa þá mynd, að allt sé íslendingum að
kenna og við vöðum uppi gegn saklausum togurðm með
skammbyssum, fallbyssuskothríð og loftárásum,
fslenzk yfirvöld virðast vera steinsofandi í öllu, sem
snertir upplýsinga- eða fréttastarfsemi í landhelgismál-
inu, að ekki sé minnzt á áróður fyrir oklcar málstað.
Jafnvel íslenzku blöðin fá ekki fréttir fyrr en eftir dúk
og disk, nema í undantekningum.
Það eina, sem dugir í þessum efnum, er að koma
fregnum af þeim árekstrum, sem verða, tafarlaust til
fréttaritara erlendra blaða og fréttastofnana hér á landi,
svo að íslenzka frásögnin liggi fyrir hjá blöðum og út-
varpsstöðvum samtímis tilkynningum flotamálaráðu-
neytisins í London. Það er tilgangslaust að ætla sér að
leiðrétta mikið eftir á miðað við þau sjálfsögðu nútíma
vinnubrögð að koma fréttunum strax á framfæri.
Ekki er ástandið betra með fréttamyndir í gær fékk
Morgunblaðið mjög athyglisverðar myndir frá skips-
manni á Óðni, og sýndu þær greinilega þvernig togari
reyndi að sigla á varðskip. Slíkar myndir hefði land-
helgisgæzlan átt að afhenda opinberlega og tryggja, að
þær væru sendar til blaða yíða um lönd.
Það virðist undantekningarlítið, að Bretar segja skip
sín fyrir utan 12 mílur, þegar atvik koma fyrir. Það eitt
að koma staðsetningu okkar á framfæri er verulegt at-
riði í þessu máli. Að kasta Ijósblysi er allt annað en
„loftárás", og mætti svo lengi telja.
Það er furðulegt, hvílíkt skeytingarleysi ríkir hjá ís-
lenzkum yfirvöldum í þessum efnum, og virðast ráða-
menn alls ekki gera sér Ijóst, hverníg fréttakerfi nútím-
ans starfar. Rangur fréítaburður af árekstrum við ís-
land hefur þegar stórskaðað þjóðina í áliti erlendis, og
hvar er ein smáþjóð stödd í slíku máli, ef hún missir
samúð almennings?"
Við þetta þarf Tíminn engu að bæta. Hann tekur
eindregið undir allt það sem hér segir, enda er það
í samræmi við það, sem hann hefur áður sagt Með
þessu er líka fullsvarað árásum þeim sem Mbl og Grön-
dal hafa beint að Tímanum fyrir gagnrýni hans á frétta-
fiutningi ríkisstjórnarinnar og yfirstjórnar landhelgis-
gæzlunnar af þessum málum að undanförnu.
Þess verður svo að krefjast, að ríkisstjórnin breyti
hér tafarlaust um starfshætti og sýna Bretum enga hlífð
í þessum efnum. Þjóðin sættir sig ekki við neina lepp-
stjórnarhætti í þessu máli.
ERLENT YFIRLIT
Kennedy varð hlutskarpastur
Demokratar marka sér enn róttækari stefnu e'n áður
ÞAÐ FÓR eins og yfirleitt
hafði veriS spáð, að John
Kennedy öMungadeitdarþin.g-
maður var valinn forsetaefni
demoíkrata á flokiksþiingi þeirra,
sem hefur staðið yfir undan-
fama daga í Los Angeles. Val
'hans byggist að sjiálfsögðu fyrst
og fremst á því, að hann var
iþað forsetaefni demokrata, sem
þótti ISdegast til að vinma sig-
ur í bosningunum. Margir for-
ráðamenn demokrata munu
hafa talið þá Stevenson og
Joihnson hafa meiri reynslu til
að hera en Kenmedy, en. þeir
höfðu það á móti sér, að Stev-
enson er búinn að fal'la tvisvar
og Johnson iþykir of hægri
sinnaður til að ná fylgi ýmsra
róttækra manna. Kenmedy hef-
ur það umfrarn þá báða, að
hann er líklegri til að vinna
fylgi '’missa óháðrá kjósenda,
t. d. meðal kvenfólks og ungs
fólks. Við þetta bætist svo, að
Rennedy þykir af flestum væn-
legux til hyg.gilegrar og far-
sællar forustu, þrátt fyrir ung-
an aldur hans. Allt, sem hann
hefur gert, bendir til þess, að
hann sé traustur og íhugull,
rasi yfirleitt efcki um ráð fram
og sé glöggur í vali samstarfs-
manna. Þetta eru ebki sízt þeir
kostir, sem forseti Bandaríkj-
anna þarf að hafa.
Móti Kenmedy v--ður það
einkum haft, að hann sé of
ungur og óreyndur, aðeins 43
ára, katólskur að trú og eigi
til auðugra að telja. Cegn hessu
kemur það, að hann á að baki
frækilegan feril sem hermaður,
hefur setið 4 þingi - 14 ár við
góðan orðstýr og hefur ekki
látið auðinn hafa áhrif á skoð-
a-nir sínar. Trúarskoðanir han-s
munu vart spilla fyrir hi. um,
eins og nú er komið í Banda-
ríkjunum, en geta styrbt fylgi
hans m-eðal katólskra manna.
í ÞVf TAFLI aiiþjóðamála,
sem nú stendur yfir, myndi
vafalaust einn maður hafa verið
heppiLoi'i til þess að veita
Bandaríkjun-um forustu en nokk
ur annar, en það er Adlai Stev-
enson. Því veldur hin mikla til-
trú, s-.m ha-nn nýtur utan Banda
ríkjanna. Það eyðilagði hins
vegar möguleika hans sem for-
setaefnis, að hann hefur.tvisvar
fallið fyrir Eisenhower. Næst
honu-m er Kennedy vafalaust
það forsetaefni de-.._krata, er
mún mælast bezt fyrir utam
Bandaríkjamna. Har. virðist að
flestu eða öllu leyti vera sömu
skoðunar og Stevenson í al-
þjóðamálum, og hefur marg-
lýst yfir því, að hann myndi
ekki óska eftir öðrum manni
fremur en Stevenson sem utan-
ríkisráðherra, ef hann yrði for-
seti.
Afstöðu Kennedys ti! alþjóða
mála má nokkuð ráða af því,
að hann hefur krafizt s.iálfstæð
is fyrir Alsír, hvatt til þess að
Pólland fengi e' ' - • ’.sgan
stuðning og að smám saman
yrði unnið að því að taka Kín-a
inn í alþjóðlegt samstarf, t. d.
varðandi samninga um afvopn-
un. Hann vill veita hinum
óháðu löndurn Asíu og Afríku
stóraukna aðstoð. Hann leggur
áherzlr : öflner’ varnir Banda-
ríkjanna, þvi að hernaðarlegt
JOHN F. KENNEDY
jafnvægi skapi beztan grundvöll
fyrir isamninga við komménista.
Hann leggur meiri áherzlu á
framleiðslu flugskey.ta og slíkra
vopna en herbækistöðvar er-
lendis, enda er það vaxandi
skoðun í Bandaríkjunu að
herstöðvastefnan sé að verða
úrelt, þótt hún hafi gefið góða
raun við- fyrri aðstæður og þá
hjálpað til að tryggja frið í
hei-mmum.
SIGLL KENNEDYS á flokks
þinginu er mikill sigur fyrir
hin framfarasinnuðu öfl í
flokki demokrata. Kennedy
skipaði sér f fararbrodd þeirra,
en Johnson var fulltrúi hi-nna
hæ-gri sinnnðu. Ef demokratar
sigra í haust undir forustu
Kennedy.s, mun það þýða stór-
aukin framlög hins opinbera til
margvíslegrar uppby-ggmgar,
t. d. sk-ólabygginga, vega-ærðar,
íbúCuuygginiga o. s. frv. Fra-m-
lög til landvarna verða einnig
vafalaust aukin. Stjórnin mun
sennil-ega að mörgu leyti f-ær-
ast í svipað horf og á tímum
Roosevelts.
Stefnusfcrá d-emokrata, sem
var samþykkt - flo,'ksiþinginu í
Los An-geles, er talin róttæk-
ari en nokkur fyrri stefnuyfir-
lýsing þeirra. M-eð henni hefur
því m. a. v-erið stefnt að því
að skýra línurnar í band"rísk-
um stjórnimálu-m. Deir Lratar
verða enn greinilegar en áður
vinstra m-egin og republikanar
hægra megin. Þetta mun svo
skýrast enn betur við það, ef
Nixon verður valinn forseta-
efni republikana, eins og full-
víst er talið. Hann hefur í sein-
ustu ræðum sínum verið mikill
talsmaður sem minnstra ríkis-
afskipta, þótt sennilega skipi
han-n sér til vin-stri við Eisen-
hower. Annað mál yrði hins
vegar uppi á .snin-gnum, ef
N-elson Rockefeller næði for-
ustunni hjá republikönum. Þá
myndi bilið milli flokkanna
mjög minnka, því að á mörgum
sviðum virðisi •' 'p"ller sam-
n. i hinum róttækari demo-
kröturn.
/
?
't
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
i
t
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
)
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
'?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
f
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
?
ÞAÐ er ljóst mál, að Banda-
ríkin verða í eins konar öldu-
da-1, þegar El .snhower lætur af
-stjórniinni. Þeirn veitir nú yfir-
1-eitt verr í áróðursbaráttu-nni
við Sovétríkin, því að frum-
kvæði hefur skort af hálfu
þeiira í alþjóðamálum allt
stjórnar-tím-ahil Eisenhowers.
Alvarlegast er þó það, að kyrr-
staða hefur verið að myndast
í athafnalífi og atvinnulífi
Bandaríkjamna, svo að fra-m-
leiðsluaufcningin hefur orðið
þar minni en í flestum öðrum
lön-dum. Ef svo héldi áfram,
myndu Bandaríkin fljótleg-a
dragast aft-ur úr. Ra. Tt væri að
segja, að þetta stafaði af því,
að Eisenhower væri eitthvert
-smámenni og skcr-ti hœfileika
til að vera dugandi forseti.
Fyrst og fremst stafar þetta af
þeirri þjóðmálastefnu, sem
han-n hefur valið sér að fylgja
— íhalds- og samdráttarstefn-
unni. Stefn-a hans hefur verið
sú, a,. ríkið ætti að hafa sem
allra. minnst afskipti af málum
og sþara -sem mest hvers kon-ar
framlög ti-1 upbyg-gingar, heldur
ætti að láta einkaframtakinu
eftir að leysa verfcefnin. Það
hefur hins vegar orðið niður-
staðan, að einkaframtakið hefur
fyrsí og fremst snúið sér að
því, sem var arðvænlegt í þann
og -þann svipinn, annað hefur
mr af rnrrí og dreg.izt samam.
Þetta er aðalorsök þess, að
Bandaríkin hafa komizt í þann
öldudal, sem þau eru nú í.
Skýri-ngin á þessu er ekki sú,
að Eisenhower sé e'.dd að
mörgu leyti mi-kilhæfur maður.
Va-fasamt er líka, hvor-t annar
forseti Bandaríki -na hafi ver
:ð öllu sáfaðri en Hoover. Samt
myndaðist hei-mskrepp-n undir
foru-stu hans. Léleg forseta-
stjórn Ei-senhowers og Hoovers
hefur legið í því, að þeir hafa
fyl, rangri stjórnarstefnu —
íhalds- og samdráttarstefnunni.
• Þess vegna er það von þeirra,
sem sfcilj-a hið mikilvæga hlut-
v-erk, sem hvílir nú á Banda-
ríkjunu-m, að æskifcg stefnu-
brevt'r-" fylg í kjölfar forseta-
kosninganna. Þ.Þ.