Tíminn - 14.01.1962, Blaðsíða 2

Kasavubu og Mobutu
leika í kvikmynd!
„Congo Vivo" er nafnið á
kvikmynd þeirri, sem framar
öðrum má segja, að fekin sé
í brennidepli atburðanna.
Hún er tekin mitt í barátfu
siðast iiðins árs í Kongó, og
við hlið frægra kvikmynda-
leikara koma fram þeir Kasa-
vubu, forseti hins unga lýð-
veldis, og hershöfðingi hans,
Mobutu.
Einhverra hluta vegna eru þ.að
ekki stóru kallarnir í Hollywood,
sem framleiða þessa mynd, held-
ur hinir hæfileikamiklu starfs-
bræður þeirra á ítalíu. Sá, sem
ber hita og þunga verksins, er
kvikmyndakonungur Rómar, sfór-
framleiðandinn Dilno de Lau)r-
entiis, sem m. a. hefur stjórnað
kvikmyndum eins og „Odysseif-
ur“, „Strið og friður“, „Barra-
bas“ o. fl. Þegar Kongó hlaut
frelsi sitt fyrir hálfu öðru ári,
ákvað de Laurentiis að gera kvik-
mynd um hið nýja ríki Afríku.
Tekin í Leopoldville
Allt frá 30. júní 1960, þegar
Lumumba var útnefndur fyrsti
forsætisráðherra hins nýja lýð-
veldis, hefur de Laurentiis verið
með kvikmyndatökumenn sína í
Kongó. Þeir hafa tekið fjölda
mynda af atburðum þessa mikla
ófriðartíma síðast liðins árs, sem
munu verða notaðar í kvikmynd-
ina. Þær eru að mestu leyti tekn-
ar í Leopoldville.
De Laurentiis, sem er frægur
fyrir raunveruleikamyndir sínar,
lét koma kvikmyndavélunum fyr-
ir í vörubíl, og lét hylja rúðurn-
ar með svörtu klæði. Myndirnar
voru teknar út um bakrúðuna,
sem gerð var úr sérstöku plast-
efni. Þetta efni gerði það að verk-
um, að hægt var að sjá út um
hana, en utan frá var ómögulegt
að sjá það, sem fram för inni í
bilnum.
Með þessum ráðum tókst að
gera myndirnar svo raunveruleg-
ar úr garði sem unnt var, og það
varð til þess, að stjórnLn í Kongó
hefur frá upphafi stutt mynda-
tökuna á allan hátt. Það er einn-
ig orsök þess, að Kasavubu og
Mobutu koma fram í myndinni.
Kasavubu ánægður
— Ég er ánægður yfir að fá á
þennan hátt tækifæri til að segja
kvitayndahús'gestum um allan
heim sögu þjóðar minnar og frá
þeim vandamálum, sem land voxt
á við að etja, segir Kasavubu.
Ríkisstjórnin hefur rétt kvik-
myndatökunni hjálparhönd á all-
an hátt. Vopnaðir hermenn hafa
gætt fólksins dag og nótt, ef
skyndilega yrði á það ráðizt. Til
allrar hamingju hafa hermenn-
irnir þó ekki þurft að koma til
skjalanna neitt að ráði fram að
þessu. í það eina skipti, sém þeir
ætluðu að gera það, kom í Ijós,
að um leik var að ræða. Þá var
verið að taka myndir af upp-
hlaupi, sem sett var á svið inni
í Leopoldville.
Forseti Kongó, Joseph Kasavubu, ásamt ítalska leikaranum Gabrlele Fer-
zette fyrlr framan hvíta húsið í Leopoldville.
Einnig Mobutu hershöfðingi leikur sjálfan sig í „Congo Vivo". Hér hefur
Ferzette viðtal við hann.
tórnu/, m V'C& l cé í fu/m 'if'CQÍ- ]

HINN 24- sept. 1959 var þjóðinni
birt merkilegt „Ávarp" undirritað
af 22 þjóðkunnum mönnum úr öll-
um stjórnmálaf lokkum landsins,
þar sem fiuttur var sá boðskapur,
að þessir menn hefðu ákveðið „að
beita sér fyrir því, að nú þegar
verði gert merki, er sé tákn rétt-
lætiskröfu íslenzku þjóðarinnar um
fiskveiðilögsögu". Einkunnarorðin
voru FRIÐUN MIÐA — FRAMTÍÐ
LANDS, og skyldu „hreinar tekj-
ur af sölu merkisins ganga til að
búa sem bezt úr garði hið nýja
varð-skip, sem þjóðin nú á í smið-
um" eins og segir í ávarpinu, sem
lýkur með þessum orðum:
„Væntum vér þess, að sem flestir
íslendingar beri merki þetta á
barmi sér þá daga, er framkvæmda
nefnd máls þessa ákveður, að sala
merkisins fari fram, og votti með
þvf hug sinn f brýnasta hagsmuna-
máli þjóðarinnar og auðsýni vilja
sinn til þess að f engu verði vikið
fyrir ofbeldl þvl er eitt af mestu
herveldum heims nú beitir þjóð
vora".
UNDIR ÞETTA RITUÐU 22 menn og
skulu ekki þulin nöfn þeirra hér,
enda voru þeir þá fultlrúar allrar
þjóðarinnar, sem vildi leggja á sfg
drjúgar fórnir til þess að standa
fast saman um 12 mílna landhelg-
ina og gegn ofbeldi Breta og að
„víkja f engú", eins og í ávarpinu
segir.
Þó hefur síðar borið þann
skugga á, að í þessum 22 manna
hópi eru menn, sem síðar hafa
goldið jáyrði við því, að vikið væri
fyrir ofbeldinu og Bretum hleypt
inn fyrír tólf mílurnar. Stingur þar
einna mes’t í augu nafn lög-
fræðings, er um þessar mundir
varð einn af rltstjórum Morgun-
blaðsins og gegndi því hlutverki
síðan með miklum bægsiagangi, að
mæla því bót og róa að þvi öllum
sínum ritárum, að „vikið væri fyrir
ofbeldlnu" og Bretum hleypt inn.
EN SLEPPUM ÞVÍ. Önnur ástæða er
til að minnast á þetta nú. Fjársöfn-
un mun hafa gengið allvel. Merkið
seldisf drjúgt, ýmsir lögðu fram
upphæðir nokkrar, hreppsfélög og
bæjarfélög og ýmis önnur félög
munu hafa verið í þeim hópi —
safnast þegar saman kemur. Nýja
varðskipið er komið til landsins og
heitlr Óðinn. Hins vegar hefur
varia heyrzt stuna né hósti frá fjár
söfnunarnefnd þessari og engin
tæmandi greinargerð blrzt um
það, hve mikið fé safnaðist i heild,
né hvernig því var varið. Væri
nú ekkl úr vegl, að skýrsla þessi
birtist og endurskoðaöir reikning-
ar sýndlr almenningi, svo og betur
frá því skýrt, hvernig fénu var
varið í samræmi við yfirlýstan til-
gang, því að auðvitað hefur varla
verið heimilt að víkja frá honum.
Einu sinni var talað um að kaupa
þyrilvængju á Óðin fyrlr þelta fé.
— Hárbarður.
Jean Seberg
Meðan kvikmyndatökuvélarnar
suðuðu, kom skyndilega æðandi
brynvarínn bíll, fullur af her-
mönnum. Svo eðlilegt var upp-
hlaupið, að hermennirnir ætluðu
þegar í stað að grípa til sinna
ráða. Stjórnandinn gat þó í tæka
tíð komið þeim í skilning um, að
um leik væri að ræða. Áhöfn hins
brynvarða bíls ákvað þó að vera
til staðar sem statistar til þess að
halda „upphlaupinu“ í skefjum.
Raunveruleikinn sjálfur
„Congo Vivo“ er saga, tekin úr
fyrirsögnum dagblaðanna, ástar-
saga, sem með uppþot og kyn-
þáttahatur að bakgrunni, gefur
sanna mynd af þessu erfiða og
ruglingslega ástandi, siem skap-
azt hefur við sjálfstæði eins ungs
ríkis.
Myndin segir sögu ungxar
belgískrar konu. Eiginmaður
hennar hefur orðið að flýja Leo-
poldville, en hún verður eftir í
borginni til þess að reyna að
bjarga viðskiptamálum hans þar.
Hún kynnist ítölskum blaða-
manni, Roberto, sem hún verður
ástTangin af, en getur þó margra
hluta vegna ekki farið á brott
með honum. Önnur ástarsaga
grípur þarna inn í. Ungur her-
maður í Kongó, Abbe, og ítölsk
blaðakona, Eleanor, eru ástfang-
in hvort af öðru. Sú ástarsaga
endar með því, að hann deyr í
örmum hennar eftir blóðugan
bardaga.
Fórst um leiS og
Hammarskjöld
Hiutverkaskipan í kvikmynd-
inni er sannarlega alþjóðleg.
Ameríska leikkonan Jean Seberg
leikur Annette, en blaðamaður-
inn Roberto er leikinn af ítalan-
um Gabriele Ferzetti. Það er í
atriðum með honum, sem Kasa-
vubu og Mobutu koma fram.
ítalski blaðamaðurinn hefur við-
tal við þá.
Kongóhermaðurinn Abbe er
leikinn af Bachir Tour frá Sene-
gal, en hann hefur áður leikið
bæði í leikhúsi og kvikmyndum í
Frakklandi. Ung leikkona frá
Madagascar, Frederique Andrew,
fer með hlutver'k Eleanor. Auk
þess kemur fram í myndinni
fjöldi ítalskra leikara.
í hlutverk amerísks negrablaða
manns hafði verið valinn Serge
Barrau frá Haiti. Það átti þó ekki
fyrir honum að liggja að leika
það hlutverk eða nokkurt annað
framar. Barrau var meðal far-
þega í flugvélinni, sem Dag
Hammarskjöld fórst með.
y
Embætti misnotað
í fyrrakvöld flutti Davíð
Ólafsson, fiskimálastjóri, „yfir
lit“ um sjlávarútveginn 1961.
Þessi pistill Davíðs var svo til
ómengaður áróður fyrir ríkis-
stjórnina og „viðreisnina". —
Davíð sagði m.a., að gengis-
fellingin í sumar hefði verið
óumflýjanleg vegna „liinna
miklu kauphækkana í sumar“
og hún hefði fyrst og fremst
verið gerð fyrir útveginn. Þetta
rökstuddi hann ekki nánar. —
Sannleikurinn er sá, að báta-
flotinh hefur ennþá ekki feng
ið eina einustu krónu í tekju-
aukningu vegna gengisfelling-
arinnar. Frægt er orðið, að
aðalfundur LÍÚ, þar sem menn,
er yfirleitt fylgja stjórnarflokk
ununi að málum voru í meiri-
hluta, neitaði að leggja bless-
un sína yfir genigisfellinguna,
þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir
ríkisstjómarinnar og beiðni
um siðferðisvottorð sér til
handa. Undir þv£ er erfitt fyr-
ir stjómarflokkana að sitja
og því er Davíð Ólafsson send
ur út af örkinni, misnotar em-
bætti sitt á lúalegasta hátt og
rýfur trúnað og blessar og
þakkar gengisfellinguna í nafni
útveigsins.
Hugsjónir Davíís
í sjávarútvegsmálum
Davíð lét einnig liggja hlý
orð til „lausnar landhelgismáls
ins“. Davíð stóð í makkinu við
Breta í fyrravetur sem sérstak
ur trúnaðarmáðUr ríkisstjómar
innar og má því segja að hon
um sé málið skylt. Um svipað
leyti tók hann, sæti 4 Alþingi
sem varaþingniaður Sjálfstæð-
isflokksins. Þá lagði Davíð
fram tillögu um að íslenzki
bátaflotinn yrði sendur til
veiða við vesturströnd Afríku,
— þ.e. hugsjónir hans voru:
Brezkir togarar í íslenzka Iand-
helgi — íslenzki b'átaflotimt til
Afríku. (Sennilega liafa Bret-
ar bent honum á „miðin við
Afríkustrendur“. Bretar hafa
cflaust hoðið þessi mið í stað-
inn fyrir að togarar þeirra
fengju að bregða sér inn fyrir
12 mflumár okkar. Bretar eiga
sjálfsagt þessi Afríkumið —
þeir ku eiga megnið af úthaf-
inu, a.m.k. eiga þeir Selvogs-
bankann, það er alveg víst, því
að hann Ingólfur á Hellu sagði
það á fundi á Selfossi á dögun
um, að þeir hefðu gefið okk-
ur sneið af Selvogsbanka fyrir
allt að því ekki neitt). Svo
laigði Davíð til að við gengjum
skilyrðislaust í Efnahagsbanda
Iagið, að því er manni skildist.
Kannski hafa Bretar sagt Iion
um það líka, Fishing News
brennur í skinninu eftir að
komast í fiskiðnað olckar og
Iandhelgi. Það er ekki ónýtt
að eiga framsýna embættis-
menn — en það er víst ekki
alveg öruggt, að það sé ætíð
Davíð sem Ieggur Golíat að
velli!
Stefna Biarna
Eftir þenann „fréttaauka"
Davíðs fara menn ef til vill
að skilja hvað Bjarni Ben. var
að fara í áramótagrein sinni,
er Iiann sagði að réttast væri
að hætt'a að útvarpa umræð-
um frá Alþingi. _ f staðinn
eiga þjónar „viðreisnarinnar"
að koma í útvarpið og flytja,
í krafti emhætta sinna „frétta
auka“ úr Morgunblaðinu til að
sanna þjóðinni ágæti „viðreisn
krinnar" og blessun álaganna,
fyrir aíínenning.
2
TÍMINN, sunnudaginn 14. janúar 1962.