Tíminn - 06.10.1962, Blaðsíða 9

I#M
NU KOMA
EKKIV
H'
ÓLAFUR HALLDÓRSSON
[VAÐ sér áttatíu og átta ára
gamall maður, sem nú leið-
ir sjónum farinn veg? Bylting-
una, hefffi margur svarað um-
svifalaust. Hann sér bylting-
una, sem tími hans spannar,
umskipti frumstæðra lifnaðar-
hátta og' vélabúskapar, hann
skiptir áttæringj fyrir vélknú-
inn farkost og slær ljáinn úr
orfinu og sezt upp upp á sláttu-
vél. Véltækni nútímans hlýtur
að vera stöðugt undrunarefni
svo gömlum manni, er hann
leiðir sjónum farinn veg.
En þegar rætt er við gamla
menn kemur í ljós, að véla-
skrölt nútímans skipar lítið rúm
i hugskoti þeirra. Ekki svo að
skilja, að gömlu mennirnir líti
tæknina smáum augum, en hug-
ur þeirra er bundinn við það,
sem var fyrir tæknina. Það
kemur í Ijós, þegar rætt er við
gamla menn, að þeir virða meir
orfig og Ijáinn en traktor með
sláttuvél. Áttæringurinn er
virðulegra tæki til lífsframfær-
is en hundrað lesta vélskip með
bergmálsdýptarmæli og radar.
Gangan í verið er meiri ferð en
sama vegalengd farin í bifreið,
þótt tilgangurinn sé samur.
Munurinn er fólginn í því, að
með árina í höndum þurftu
menn meira að leggja fram af
sjálfum sér. Það var meiri þol
raun að ganga i verið en sitja
þangað í bíl. Og kappsláttur
meg dráttarvélum stenzt eng-
an samanburð við það að
standa gleiður á teignum og
skára grasið meg ljánum. Þar
birtist manngildismat eldri
kynslóðar. stað- og tíðbundið
raunsætt fullmat á líkamlegu
þreki, brjóstviti og seiglu; lífs-
skoðun gömlu mannanna. hrein
og óforbetranleg einstaklings-
hyggja.
Og því var það, að Ó 1 a f -
urHalldórsson frá Álft-
arhól í Landeyjum orðaði ekki
byltinguna, þegar við reyndum
að færa hana í tal. Ólafur er
áttatíu og átta ára gamall og
talar ekki um vélskip því hann
hefur stundað róðra frá Land-
eyjasandi og komig opnu skipi
fullu af frostgraut í höfn í
Vestmannaeyjum.
Ólafur er fæddur og upp-
alinn á Rauðafelli undir Aust-
ur-Eyjafjöllum, en þar austur
eru byggðarlög mikilla sanda
og sæva. Fyrsta verk Ólafs, sem
mannsbragð er að og hann man
eftir, var að hann hljóp uppi
örn og barg honuip frá hung-
urdauða. Ólafur var staddur á
Hrútafellsaurum, þá innanvið
fermingu, er hann sá örninn.
Fuglinn flaug, þegar Ólafur
nálgaðist hann, en settist aft-
ur skammt frá á aurunum. Ól-
aftur hélt áfram. Eftir nokkurn
eltingaleik gekk hann að fugl-
inum, sem virtist máttfarinn.
Þá sá Ólafur, að nefið á ern-
inum var vaxið fram í boga
kringum gogginn svo fu.glinn
gat ekki opnað hanin Örninn
læsti klónum í Ólaf, en hann
hélt honum frá sér meðan hann
Hlgaði krókinn af.
— Ekkert skil ég í því,
hvernig ég fó” að hlaupa uppi
örninn. segir Ólafur. og því síð-
ur, að hann 'kvldi láta mig ná
sér.
Nú er örn horfinn úr
byggðinni og sést þar ekki
meir en heimafuglinn, fýllinn,
situr í friði í björgunum. Og
nú er langt siðan fýlatekja var
lögg af, en í tíð Ólafs á Rauða-
felli var fýllinn étinn. Mýrdæl-
ingar höfðu það lagið að bíta
fýlinn, grípa um kverk hans,
stinga hausnum upp í sig og
leggja að kúpunni með tönnun-
um. Eyfellingar gerðu þag líka,
en láta í það skína, að Mýrdæl-
ingar hafi gert þetta betur. Ef
bitið dugði ekki var krakað
með puttanum ofan í marða
kúpuna. Sumum þeim, sem
ekki hafa vanizt fýlatekju, þyk-
ir þetta kynlegur máti, en geta
þó ekki bent á betri aðferð.
Ólafur rak fráfærulömb
yfir Fimmvörðuháls og niður í
Goðaland, þegar hann var um
fermingu. Þetta mun vera ein
hæsta upprekstrarleið, sem
notug er, nær 1100 metra yfir
sjó. Þá voru lömbin rekin á
jökli um Morisheiði úiður í
Goðalandið, og nú er .iökuliinn
horfinn á þéssum slóðum.
— Nú koma engir vetur
móti því sem þá var, segir Ól-
afur, en orðar ekki hvort hon-
urn líka þau umskipti veðrátt-
unnar betur eða verr. En á
tónfallinu má skilja hvora vet-
urna honum finnst meira til
um. þá fyrri eða síðari.
Við sátum stundarkorn á
tali við Ólaf í húsi skyldmenna
hans hér í Reykiavík. og hann
sagði okkur margt, sem gamlir
nVenn muna. Hann sagði okkur
frá jarðskjálftunum 1896, en
þá. var Ólafur í Reynisdal í Mýr
dal. Flest heimilisfólkig var í
baðstofu, þegar jarðskjálftarnir
hófust. Skyndilega nötraði bær-
inn og hellan á súðinni glamr-
aði eins og þakið mundi falla í
samri svipan. Fólkið hraðaði
sér út og bjó um sig í hlöðunni.
Sá ótti, sem greip um sig,
Framhald af bls 12
MINNING:
Steinunn Ingimarsdóttir
í dag, laugardaginn 6. septem-
ber, eru fánar í hálfa stöng á
Akranesi. Hvers vegna? Það er
verið að jarða hana St^inunni. Og
jafnvel enn er það svo, að menn
eiga bágt með að skilja, að hún
er horfin okkar mannlegu sjón-
um. Hún andaðist 26. sept. s.l.
Fáum klukkustundum eftir að hún
veiktist var sál hennar flogin til
æðri heima. Iljartað, sem bárðist
fyrir fögrum hugsjónum, var hætt
að slá, og höndin, sem vildi vinna
hverju góðu máli lið, var orðin
köld.
Steinur-n var fædd í Reykjavík
18. maí 1917. Foreldrar hennar
voru hjónin Bóthildur Jónsdóttir
og Ingimar K. Magnússon trésmíða
meistari, sem nú búa hér á Akra
nesi. Hún er Borgfirðingur, en
hann ættaður úr Dala og Stranda-
sýslum. Steinunn var elzt barna
þeirra Hún giftist Halldóri B.
Jörgenssyni húsasmið á Akranesi.
þar bjuggu þau og eignuðust fjög-
ur mannvænleg börn. Steinunn
var greind kona, skáldmælt vel og
kunni einnig vel að fara með
óbundið mál. Var róleg í fasi og
framkomu. en átti til kímnigáfu,
sem beitt var af mikilli smekkvísi
og aldrei neinum til meins. Hún
var listfeng á mörgum sviðum og
bar heimilið merki þess. Starf
hennar var mest innan heimilis
síns, sem hún prýddi og mótaði
af sinni miklu ljúfmennsku. Og
með sínum ágæta manni, börnum
og tengdabörnum, tók hún hverj-
um, sem að garði bar, með þeirri
gestrisni, sem hefur frá öndverðu
verið aðalsmerki góðra heimila á
íslandi.
Mér, sem þessar línur ritar, er
ekki kunnugt um störf hennar ut-
an heimilisins, nema innan stúk- j
unnar Akurblóm nr. 3, og það er
hennar kveðja, sem þessar línur
eiga að flytja. Þar starfaði hún
af lífi og sál, þar vann hún að
máli, sem hún unni af skilningi,
og í krafti þeirrar sannfæringar,
að áfengið væri sá bölvaldur í þjóð
félaginu. sem hver góð móðir hlyti
að heyja stríð gegn. Og virina eft-
ir megni að vísa ungum sem öldn-
um leiðina fram hjá því, til heil-
brigðs lífs. Og allir þeir, sem nutu
þess að vinna með henni, minnast
þess starfs með gleði og þakklæti.
Sannfærðir um, að ef til vill sé
hægt að fá jafngóðan samstarfs-
mann, en aldrei betri Þess vegna
færum við henni nú að leiðarlok-
um hjartans þökk fyrir liðin ár.
Og tökum undir þá ósk, sem ég
veit, að mundi vera hennar. Að
íslenzk æska mætti skilja, að al-
gjört bindindi er eina örugga leið-
in til velfarnaðar, bæði þessa
heims og annars.
Steinunn hafði glöggt auga fyrir
öllu sem fagurt var, hún hafði
gaman af að ferðast og kynnast
fegurð lands síns. Nú tvö síðastlið-
in sumur hefur verið efnt til hóp-
ferðar héðan af Akranesi, í fyrra
um Vesífirði og nú í sumar norður
og austur um land til Hornafjarð-
ar. í báðum þessum ferðum voru
Steinunn og Halldór. Ef slikum
ferðum verður haldið áfram, þá
er hér komið skarð í hópinn. sem
.ekki verður aftur fyllt.
Nú hnípir heimili hennar í sorg,
eiginmaðurinn, börnin og tengda-
börnin, barnabörnin, sem varla
vissu enn, hve góða ömmu þau
áttu. Aldraðir foreldrar sjá á bak
henni, sem var þeim gleði og styrk
ur. Það er erfitt að skilja þetta,
þegar samferðafólk, sem öllum vill
vel, hverfur frá okkur í blóma
lífsins. En það þýðir ekki að deila
við dómarann, heldur verðum við
að sætta okkur við orðinn hlut.
Þakka fyrir liðnar samverustund-
ir, samhryggjast nánustu ástvin-
um, sem sjá á bak ömmu, mömmu,
tengdamóður, eiginkonu, systur og
dóttur. um leið og við þökkum
bjartar minningar um góða konu.
Það er gott að lifa í minningum,
þegar þar ber engan skugga á,
þannig er það í þetta sinn, gröf-
in er aðeins augnabliks bið. Anda,
sem unnast, fær eilífð aldrei að
skilið.
Og að lokum, í nafni ferðafé-
laganna frá liðnum sumrum og
félaganna f stúkunni. þökk fyrir
samveru og samstarf> Megi máttur
sá, sem öllu ræður og stjórnar,
veita ástvinum hennar s-tyrk til að
finna fróun í sorg sinni og lifa í
gleði minninganna. Lifa og starfa
í anda Steinunnar, sem við kveðj-
um um stund í dag.
Ari Gíslason
„Stuttur var starfstím
en starf það var miki'
er með dáð og dugnaði
dyggðum prýdd kona.
af lauk með orðstír beztum“,
Þannig kvað Matthías um merka
konu, er lézt í blóma lífsins. Slík-
ir atburðir minna jafnan á, hve
lifið er fallvalt og dauðinn misk-
unnarlaus. Gagnvart honum birt-
ist vanmáttur mannanna fullkom-
lega. Steinunn Ingimarsdóttir
veiktist af heilablæðingu 26. sept.
si og lézt sama dag, aðeins 45
ára gömul. Fædd 19. maí 1917.
Hún hafði kennt heilsubrests hin
síðari ár, en andlát hennar kom
samt sem áður mjög á óvart. Það
syrtir að, er svo váleg tíðindi
berast.
Eg sá hana fyrst fyrir rúmum
20 árum, nýgifta gömlum skóla-
bróður mínum og vini — Halldór'
Jörgenssyni, húsasmíðameistara á
Akranesi. Mér leizt svo, að Hall-
dór hefði hlotið glæsilegan kven-
kost, enda var sú raunin. Árin
(Framhald á 12. síðu)
T f MIN N, laugardaginn G. október 1962
9